Üniversite Öğrencilerinde İklim Değişikliği Anksiyetesi: Umut ve Psikolojik Sağlamlığın Yordayıcı Rolü

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 2, 31 - 39, 01.10.2024

Dilan Duman , Nursima Dal , Ayşe Tuba Aksakallı , Meva Demir Kaya

https://doi.org/10.5281/zenodo.13865397

Öz

Bu çalışmanın amacı umudun ve psikolojik sağlamlığın iklim değişikliği anksiyetesi üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, Erzurum Atatürk Üniversitesinden 360 (%81 kadın) öğrencinin katılımı ile araştırma yürütülmüştür. Araştırmada, Bilgilendirilmiş Onam Formu, Demografik Bilgi Formu, İklim Değişikliği Anksiyetesi Ölçeği, Karaca-Kandemir Umut Ölçeği ve Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği kullanılmıştır. Pearson korelasyon analizi sonucunda iklim değişikliği anksiyetesi ile psikolojik sağlamlık ve umut arasında negatif, psikolojik sağlamlık ile umut arasında pozitif anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda ise, psikolojik sağlamlığın iklim değişikliği anksiyetesini negatif yönde anlamlı bir şekilde yordadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

umut, psikolojik sağlamlık, iklim değişikliği anksiyetesi, üniversite öğrencileri

Etik Beyan

Bu çalışma için etik komite onayı Atatürk Üniversitesi’nden (Tarih: 18 Mart 2024, Sayı: 07-81) alınmıştır

Climate Change Anxiety Among University Students: The Predictive Role of Hope and Psychological Resilience

Öz

The aim of this study was to examine the effects of hope and psychological resilience on climate change anxiety. For this purpose, the study was conducted with the participation of 360 (81% female) students from Erzurum Atatürk University. Informed Consent Form, Demographic Information Form, Climate Change Anxiety Scale, Karaca-Kandemir Hope Scale and Brief Psychological Resilience Scale were used in this study. As a result of Pearson correlation analysis, a negative significant relationship was found between climate change anxiety and psychological resilience and hope, and a positive significant relationship was found between psychological resilience and hope. As a result of hierarchical regression analysis, it was determined that psychological resilience predicted climate change anxiety negatively and significantly.

Anahtar Kelimeler

Hope, psychological resilience, climate change anxiety, university students

Kaynakça

• Akyol, E. Y., & Işık, Ş. (2016). Romantik ilişkilerde umut: bağlanma stilleri ve olumlu-olumsuz duygu. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(2), 139-156. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/606498
• Alidina, K., & Tettero, I. (2010). Exploring the therapeutic value of hope in palliative nursing. Palliative & supportive care, 8(3), 353-358. http://dx.doi.org/10.1017/S1478951510000155
• Aydın, B. (2010). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez No. 270930) [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Aydın. M., & Egemberdiyeva, A. (2018). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 3(1), 37-53. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/496083
• Berry, H. (2009). Pearl in the oyster: Climate change as a mental health opportunity. Australasian Psychiatry, 17(6), 453-456. https://doi.org/10.1080/10398560903045328
• Bloch, E. (2007). Umut ilkesi [The principle of hope], (Cilt 1, T. Bora, Çev.). İletişim Yayınları. (Orijinal çalışma 1959 yılında yayımlanmıştır.)
• Bury, S. M., Wenzel, M., & Woodyatt, L. (2020). Against the odds: Hope as an antecedent of support for climate change action. British Journal of Social Psychology, 59(2), 289-310. https://doi.org/10.1111/bjso.12343
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, E. Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (18. Basım). A Pegem Akademi Yayınları.
• Cebeci, F., Karaman, M., Öztürk, A. F., Uzun, K., Altın, O., Arıcı, A., & Artan, T. (2022). İklim değişikliği anksiyetesi ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 22(1), 20-42. https://doi.org/10.54961/uobild.1129602
• Chadwick, A. E. (2015). Toward a theory of persuasive hope: Effects of cognitive appraisals, hope appeals, and hope in the context of climate change. Health Communication, 30(6), 598-611. https://doi.org/10.1080/10410236.2014.916777
• Clayton, S., & Karazsia, B. T. (2020). Development and validation of a measure of climate change anxiety. Journal of Environmental Psychology, 69, Article101434. https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2020.101434
• Cook, R. D. (1977). Detection of influential observations in linear regression. Technometrics, 19(1), 15-18. https://doi.org/10.1080/00401706.1977.10489493
• Cook, R. D., & Weisberg, S. (1982). Residuals and influence in regression. Chapman & Hall.
• Davidson, C. L., Wingate, L. R., Rasmussen, K. A., & Slish, M. L. (2009). Hope as a predictor of interpersonal suicide risk. Suicide and Life-Threatening Behavior, 39(5), 499-507. https://doi.org/10.1521/suli.2009.39.5.499
• Deniz, M. E., & Satici, S. A. (2017). The relationships between big five personality traits and subjective vitality. Anales de Psicología/Annals of Psychology, 33(2), 218-224.
• Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 3(1), 93-102. https://www.tayfundogan.net/wp-content/uploads/2016/09/K%C4%B1saPsikolojikSaglamlikOlcegi.pdf
• Doherty, T. J., & Clayton, S. (2011). The psychological impacts of global climate change. American Psychologist, 66(4), 265-276. https://doi.org/10.1037/a0023141
• Durbin, J., & Watson, G. S. (1992). Testing for serial correlation in least squares regression. In S. Kotz & N. L. Johnson (Eds.), Breakthroughs in Statistics: Methodology and distribution (pp. 237-259). Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4612-4380-9_20
• Ekas, N. V., Pruitt, M. M., & Mckay, E. (2016). Hope, social relations and depressive symptoms in mothers of children with autism spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 29-30, 8-18. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2016.05.006
• Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (4th ed.). Sage Publications.
• Finnegan, W. (2022). Educating for hope and action competence: A study of secondary school students and teachers in England. Environmental Education Research, 29(11), 1617-1636. https://doi.org/10.1080/13504622.2022.2120963
• Folkman, S. (2010). Stress, coping and hope. Psycho-Oncology, 19(9), 901-908. https://doi.org/10.1002/pon.1836
• George, D., & Mallery, P. (2019). IBM SPSS statistics 25 step by step: A simple guide and reference (15th ed.). Routledge.
• Gezer, M., & İlhan, M. (2020). İklim değişikliğinin önlenmesine yönelik umut ölçeği: Türkçeye uyarlama çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(34), 337-356. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.322.16
• Grewal, P. K., & Porter, J. E. (2007). Hope theory: A framework for understanding suicidal action. Death Studies, 31(2), 131-154. https://doi.org/10.1080/07481180601100491
• Grotberg, E. H. (1995). A guide to promoting resilience in children: Strengthening the human spirit (Vol. 8). Bernard van leer foundation.
• Gülten, N. (2014). Kierkegaard’ta umutsuzluk, iman ve umut (Tez No. 356719) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Hair, J. F., Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E (2019). Multivariate data analysis. Cengage.
• Hair, J. F., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2011). PLS-SEM: Indeed a silver bullet. Journal of Marketing Theory and Practice, 19(2), 139-152. https://doi.org/10.2753/mtp1069-6679190202
• Hamilton, S. K. (2010). Biogeochemical implications of climate change for tropical rivers and floodplains. Hydrobiologia, 657(1), 19-35. https://doi.org/10.1007/s10750-009-0086-1
• Hornsey M. J., & Fielding, K. S. (2016). A cautionary note about messages of hope: Focusing on progress in reducing carbon emissions weakens mitigation motivation. Global Environmental Change-Human and Policy Dimensions, 39, 26-34. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2016.04.003
• Irving, L. M., Snyder, C. R., & Crowson, Jr, J. J. (1998). Hope and coping with cancer by college women. Journal of Personality, 66(2), 195-214. https://doi.org/10.1111/1467-6494.00009
• Kaba, İ. (2019). Stres, ruh sağlığı ve stres yönetimi: Güncel bir gözden geçirme. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 73, 63-81. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1179625
• Kara, E. (2021). Öğrenci sporcularda algılanan stres ile psikolojik sağlamlık ilişkisi: Başa çıkma stratejileri, bilinçli farkındalık ve algılanan sosyal desteğin aracılığı (Tez No. 678453) [Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Karaca, F., & Kandemir, F. (2016). Karaca-Kandemir umut ölçeği (KKUÖ). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(9), 7-34. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/285858
• Li, C., & Monroe, M. C. (2018). Development and validation of the climate change hope scale for high school students. Environment and Behavior, 50(4), 454-479. https://doi.org/10.1177/0013916517708325
• Manav, F. (2011). Kaygı kavramı. Toplum Bilimleri Dergisi, 5(9), 201-211.
• Martinek, T. J., & Hellison, D. R. (1997). Fostering resiliency in underserved youth through physical activity. Quest, 49(1), 34-49. https://doi.org/10.1080/00336297.1997.10484222
• Ojala, M. (2015). Hope in the face of climate change: Associations with environmental engagement and student perceptions of teachers’ emotion communication style and future orientation. The Journal of Environmental Education, 46(3), 133-148. https://doi.org/10.1080/00958964.2015.1021662
• Ong, A. D., Edwards, L. M., & Bergeman, C. S. (2006). Hope as a source of resilience in later adulthood. Personality and Individual Differences, 41(7), 1263-1273. https://doi.org/10.1016/j.paid.2006.03.028
• Öz, F., & Bahadır Yılmaz, E. (2009). Ruh sağlığının korunmasında önemli bir kavram: Psikolojik sağlamlık. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 16(3), 82-89. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/88536
• Öz, H. (2006). Miyokart İnfarktüsü geçiren hastalarda umut, moral ve algılanan sosyal desteğin yaşam kalitesine etkisi (Tez No. 193591) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Öztürk, Ö., & Maçkalı, Z. (2022). Umutsuzluk ile psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkide problem odaklı baş etme stratejilerinin aracı rolü. Klinik Psikoloji Dergisi, 6(1), 94-107.
• Şahin, M. (2019). Korku, kaygı ve kaygı (anksiyete) bozuklukları. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(10), 117-135. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/896292
• Şanlı, M. E., Dinç, M., Öner, U., Buluş, M., Çiçek, İ., & Doğan, İ. (2023). The role of spirituality in anxiety and psychological resilience of hemodialysis patients in Turkey. Journal of Religion and Health, 62(6), 4297-4315. https://doi.org/10.1007/s10943-023-01855-y
• Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P., & Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: Assessing the ability to bounce back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194-200. https://doi.org/10.1080/10705500802222972
• Snyder, C. R., Feldman, D. B., Taylor, J. D., Schroeder, L. L., & Adams III, V. H. (2000). The roles of hopeful thinking in preventing problems and enhancing strengths. Applied and Preventive Psychology, 9(4), 249-269. https://doi.org/10.1016/S0962-1849(00)80003-7
• Snyder, C. R., Shorey, H. S., Cheavens, J., Pulvers, K. M., Adams, V. H. III, & Wiklund, C. (2002). Hope and academic success in college. Journal of Educational Psychology, 94(4), 820-826. https://doi.org/10.1037/0022-0663.94.4.820
• Stewart, A. E. (2021). Psychometric properties of the climate change worry scale. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(2), 494-515. https://doi.org/10.3390/ijerph18020494
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2014). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson Education Limited.
• Teke, D. (2023, Autumn). Çalışma yaşamında iş stresi ve psikolojik sağlamlık üzerine bir değerlendirme [Sözlü sunum]. International Marmara Social Sciences Congress IMASCON. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Tufan, D. (2019). Psikolojik sağlamlık: Emekli özel harekât polisleri örneği (Tez No. 553661) [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Türkeş, M. (2021). Türkiye’nin su iklimi, iklim değişikliği ve 2019-2020 kuraklığı. EKOIQ, 92, 90-97. https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/mutlu.kaya/146451/hidro2.pdf
• Ulukan, M. (2020). Öğretmenlerin mutluluk ile psikolojik sağlamlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 13(73). 620-631. https://www.sosyalarastirmalar.com/abstract/investigation-of-the-relationship-between-happiness-and-psychological-resilience-levels-of-teachers-76452.html
• Umphrey, L. R., & Sherblom, J. C. (2014). The relationship of hope to self-compassion, relational social skill, communication apprehension, and life satisfaction. International Journal of Wellbeing, 4(2), 1-18. https://doi.org/10.5502/ijw.v4i2.1
• UNFCC. (1992). United Nations framework convention. https://unfccc.int/files/essential_background/background_publications_htmlpdf/application/pdf/conveng.pdf adresinden 02.03.2024 tarihinde erişilmiştir.
• Ungar, M. (2008). Resilience across cultures. British Journal of Social Work, 38(2), 218-235. https://doi.org/10.1093/bjsw/bcl343
• Zournazi, M. (2004). Umut: Değişim için yeni felsefeler [Hope: New philosophies for change] (U. Abacı, Çev.). Literatür. (Orijinal eser 2002 yılında yayımlanmıştır)