A RESEARCH ON EFFECTIVENESS OF PUBLIC SERVICE ANNOUNCEMENTS

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 2, 273 - 291, 11.07.2018

Mehmet Bütün , Murat Selçuk , Emre Akadal , Sevinç Gülseçen

https://doi.org/10.18094/josc.414493

Cited By: 8

Öz

Public
service announcements (PSAs), which are prepared in the fields of education, health,
community development and protection of cultural heritage, is composed of
educative and informative multimedia contents. PSAs aim a direct change at
audience's thoughts or behaviours in the fields that social benefit is
targeted. This alteration can be occur via expanding awareness, changing the
wrong perception,  encouraging a
behaviour aimed to be achieved or developing an idea which can strengthen the
social coherence. In Turkey, PSAs, which are prepared by public enterprises,
various foundations and private institutions to mention about different themes,
are broadcasted via radios and televisions. A great extent of budget is
reserved for PSAs and it is an important topic of research how far PSAs have
reached their goals. Within the scope of this study, we made a choice between
the PSAs which are recommended to be broadcast by Turkish Radio and Television
Supreme Council (RTÜK) in 2018 and we aimed to detect to what extent behavioral
change and change in thought is achieved by chosen PSAs in target audience. In
this study, although PSAs succeded in changing some perceptions and
thoughts,  it is insufficient in some
other areas. Furthermore, the results of the study point out that it is a need
to work meticulously on some fields such as fiction, visual effects, voiceover,
music, simplicity and comprehensibility, striking messages in the process of
preparing PSAs.

Anahtar Kelimeler

public service announcement, effectiveness

Kamu Spotlarının Etkililiği Üzerine Bir Araştırma

Öz

Eğitim,
sağlık, toplumsal kalkınma ve kültürel mirasın korunması gibi alanlarda
hazırlanan kamu spotları, eğitici ve bilgilendirici niteliklere sahip
multimedya içeriklerden oluşmaktadır. Kamu spotları toplumsal bir faydanın
amaçlandığı alanlarda izleyicide ya da dinleyicide doğrudan bir düşünce veya
davranış ile ilgili değişimin gerçekleşmesini hedeflemektedir. Bu değişim; bir
konu hakkında farkındalığın arttırılması, yanlış bir algının değiştirilmesi,
kazandırılmak istenilen bir davranışın teşvik edilmesi, toplumsal birlikteliği
güçlendirilecek bir düşüncenin geliştirilmesi şeklinde gerçekleşebilmektedir.
Ülkemizde kamu kurumları, çeşitli vakıflar ve bazı özel kuruluşlar tarafından
farklı temaları konu edecek şekilde hazırlanan kamu spotları, radyo ve televizyonlar
aracılığıyla yayınlanmaktadır. Planlanma, hazırlanma ve yayınlanma aşamalarında
önemli bütçelerin ayrıldığı kamu spotlarının hedeflerine ne ölçüde ulaştıkları
önemli bir araştırma konusudur. Bu çalışma kapsamında Radyo Televizyon Üst
Kurumu (RTÜK) tarafından 2018 yılı içerisinde yayınlanması tavsiye edilen kamu
spotları arasından seçim yapılarak, seçilen kamu spotlarının hedeflenen kitlede
istenilen düşünce ya da davranış değişikliğini ne ölçüde gerçekleştirdiğinin
tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında ele alınan kamu spotlarının
bazı algı ve düşünceleri değiştirmede etkili olduğu görülürken, bazı konularda
yetersiz kaldığı görülmüştür. Ayrıca çalışmanın bulguları kamu spotlarının
hazırlanması sürecinde kurgu, görsel efektler, seslendirme, müzik, sadelik ve
anlaşılırlık, çarpıcı mesajlar gibi konuların üzerinde titizlikle çalışılması
gerektiğine işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

kamu spotu, etkililik

Kaynakça

• Akova S (2017) “Sigarayı Bırak, Hayatı Bırakma’’ Sloganlı Kamu Spotları Örneklemlerinin Alımlıma Analizi Yöntemi İle İncelenmesi, Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), 15-36.
• Bator R ve Cialdini R (2000) The application of persuasion theory to the development of effective proenvironmental public service announcements, Journal of Social Issues, 56(3), 527–542.
• Bazzo, S, Black D, Mitchell K, Marini F, Moino G, Riscica P, ve Fattori G (2017) ‘Too Young To Drink’ An international communication campaign to raise public awareness of fetal alcohol spectrum disorders, Public Health, 142, 111–115.
• Bilgiç B (2016) Türkiye’de Kamu Spotu Oluşum Süreci ve Yayın Politikaları, İstanbul Aydın Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 2(2), 25–61.
• Boer H, Ter Huurne E, ve Taal E (2006) Effects of pictures and textual arguments in sun protection public service announcements, Cancer Detection and Prevention, 30(5), 432–438.
• Borzekowski D L ve Poussaint A F (1999) Public service announcement perceptions: A quantitative examination of anti-violence messages, American journal of preventive medicine, 17(3), 181-188.
• Coşkun S (2016). Türk Görsel-İşitsel Medya Hizmetlerinde Kamu Spotları ve Zorunlu Yayınlara Dair Bir Değerlendirme, ASOS Congress Bildiriler Kitabı, Elazığ: ASOS Yayınları.
• Cury I (2011) Commercials and Public Service Announcements, Directing and Producing for Television, 191–204.
• Dillard J P ve Peck E (2000) Affect and Persuasion: Emotional Responses to Public Service Announcements, Communication Research, 27(4), 461–495.
• Glazer E L (2004) The effect of humor on memory and reactance in public service announcements, Yüksek Lisans Tezi, Michigan State university, Michigan.
• Güllülü U ve Türk B (2015) Kamu Spotlarının Sigara Bırakma/Azaltma Niyeti Üzerinde Etkileri, Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, (16), 23–41.
• Nan X (2008) The Influence of Liking for a Public Service Announcement on Issue Attitude, Communication Research, 35(4), 503–528.
• RTÜK (2012) Kamu Spotları Yönergesi, https://www.rtuk.gov.tr/kamu-spotlari/5029/3985/kamu-spotlari-yonergesi.html, erişim tarihi: 28/11/2017.
• RTÜK (2017) Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun Kapsamında Tavsiye Kararı Verilen Kamu Spotları, https://www.rtuk.gov.tr/kamu-spotlari/5029/3015/radyo-ve-televizyonlarin-kurulus-ve-yayin-hizmetleri-hakkinda-kanun-kapsaminda-tavsiye-karari-verilen-kamu-spotlari.html, erişim tarihi: 12/11/2017.
• TÜİK (2015) Zaman Kullanım Araştırması http://www.tuik.gov.tr/HbGetir.do?id=18627&tb_id=1 erişim tarihi: 28/12/2017.
• Strasser A. A, Tang K Z, Romer D, Jepson C, & Cappella J N (2012) Graphic Warning Labels in Cigarette Advertisements, American Journal of Preventive Medicine, 43(1), 41–47.
• Terskikh M V (2017) Humor and fear appeals in public service announcements discourse, Voprosy Kognitivnoy Lingvistiki, (3), 155–161.
• Yaman F, & Göçkan İ (2015). Kamu Spotu Reklamlarının Sigara Kullanıcıları Üzerindeki Etkisi: Afyonkarahisar İlinde Bir Uygulama, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 6(11).
• Yetkin Özbük M, ve Öz Y (2017) Türkiye'de Yayınlanmış Olan Kamu Spotlarının İçerik Analizi Yöntemi İle İncelenmesi, Business and Economics Research Journal, 8(3), 575–589.
• Zalluhoğlu A E, Karslı C, Candemir A, & Günay G N (2015) Sosyal Pazarlama Çerçevesinde Kamu Spotlarının İncelenmesi: Keşifsel Bir Analiz, 20. Ulusal Pazarlama Kongresi.