Biology of the Nematus (=Croesus) septentrionalis (L., 1758) (Hymenoptera: Tenthredinidae) Making Damage to Betula pendula RothTree

Yıl 2023, , 832 - 844, 25.12.2023

Ahmet Buğra Aykaç , Önder Çalmaşur

https://doi.org/10.33462/jotaf.1211803

Öz

Birch tree Betula pendula Roth. is an important ornamental and forest plant, which has a distribution in many parts of the world and has about 40 species. In Turkey, it is frequently encountered in North Anatolia and East Anatolia regions. There are many harmful insect species known to damage birch trees. Samples of the pest species that are the subject of this study were taken from Erzurum Center, Atatürk University Campus, Merkez Teke Stream and Aziziye Campus. The aim of the study is to determine the biology and damage of Nematus (=Croesus) septentrionalis (L., 1758) on birch trees. Samples were collected between 20 June and 20 September 2019 and 2020. A preliminary assessment study was conducted in 2018 to determine the pest's ecology. The adult specimen of the insect was collected from birch trees on sunny days. The larvae were collected by cutting with the help of pruning shears together with the leaves of the branches they ate. Pupae were obtained by digging the soil to a depth of 4 fingers (10-15 cm) with the help of a hoe. The collected adults were placed in jars and killed with ethyl acetate. Dead samples were transferred to a small cardboard box, brought to the laboratory, taped and labeled with the location, size and date of sample collection written on the box. The larvae were placed in a desiccator with the soil at the bottom together with the leaves they will feed on, absorbent cotton moistened with water was left on the ground and fresh leaves were brought to the laboratory every other day to feed and mature the larvae. As a result of the research, spawning time, larval stage and number of generations of Nematus (=Croesus) septentrionalis were determined under natural living conditions. While the number of damaged trees was determined to obtain the parasitism ratio, the damaged leaves on the branches of randomly selected trees were also counted to determine the number of eggs and larvae on the leaves. In this study, the biology of Nematus (=Croesus) septentrionalis and its damage to birch trees were investigated. Useful information has been uncovered for future researchers working on this topic. It was determined that the pest gave one generation per year in Erzurum conditions.

Anahtar Kelimeler

Nematus (=Croesus) septentrionalis, Tenthredinidae, Hymenoptera, Betula pendula, Erzurum, Turkey

Huş Ağacında Zarar Yapan Nematus (=Croesus) septentrionalis (L., 1758) (Hymenoptera: Tenthredinidae)’in Biyolojisi

Öz

Huş ağacı, Betula pendula Roth. dünyanın birçok bölgesinde yayılışa sahip olan ve 40 kadar türü bulunan önemli bir süs ve orman bitkisidir. Türkiye’de ise Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde sıkça rastlanmaktadır. Huş ağacında zarar yaptığı bilinen birçok zararlı böcek türü bulunmaktadır. Bu çalışmaya konu olan zararlı türe ait örnekler Erzurum Merkez, Atatürk Üniversitesi Yerleşkesi, Merkez Teke deresi ve Aziziye yerleşkesinden alınmıştır. Çalışmanın amacı, Nematus (=Croesus) septentrionalis'in (L.,1758) huş ağaçlarında biyolojisini ve verdiği zararı belirlemektir. Örnekler 20 Haziran ile 20 Eylül 2019 ve 2020 tarihleri arasında toplanmıştır. Zararlının ekolojisini belirlemek için 2018 yılında bir ön durum değerlendirme çalışması yapılmıştır. Böceğin ergin örneği güneşli günlerde huş ağaçlarından, larvalar ise yedikleri dalların yaprakları ile birlikte budama makası yardımı ile kesilerek toplanmıştır. Pupalar toprağın 4 parmak (10-15 cm) derinliğe kadar çapa yardımıyla kazılmasıyla elde edilmiştir. Toplanan erginler kavanozlara yerleştirilmiş ve etil asetat ile öldürülmüştür. Ölü numuneler küçük bir karton kutuya aktarılarak, kutunun üzerine numunenin alındığı yer, ebadı ve alındığı tarih yazılmış ve laboratuvara getirilmiş, ardından bantlanarak etiketlenmiştir. Larvalar besleneceği yapraklarla birlikte dip kısmında toprak olacak şekilde desikatöre konulmuş, ardından su ile nemlendirilmiş emici pamuk zemine bırakılmış ve larvaları beslemek ve olgunlaştırmak için gün aşırı taze yapraklar laboratuvara getirilmiştir. Araştırma sonucunda Nematus (=Croesus) septentrionalis'in yumurtlama zamanı, larva evresi ve nesil sayısı doğal yaşam koşullarında belirlenmiştir. Bulaşıklık oranını elde etmek için hasarlı ağaç sayısı belirlenirken ayrıca yapraklardaki yumurta ve larva sayısını tespit etmek için rastgele seçilen ağaçların dallarındaki hasarlı yapraklar sayılmıştır. Bu çalışmada Nematus (=Croesus) septentrionalis'in biyolojisi ve huş ağaçlarına verdiği zarar incelenmiştir. Bu konu üzerinde çalışan gelecekteki araştırmacılar için faydalı bilgiler ortaya çıkarılmıştır. Erzurum koşullarında zararlının yılda bir nesil verdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nematus (=Croesus) septentrionalis, Tenthredinidae, Hymenoptera, Betula pendula, Erzurum, Türkiye

Kaynakça

• Aksoy, N. (2014). Betula L. (Huşlar), Akkemik, Ü (eds.), Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• Alford, D. V. (2012). Pests of Ornamental Trees, and Shrubs: a Cocolorandbook. CRC Press, Londra.
• Alford, D.V. (2016). Pests of Fruit Crops: a Colcolorndbook. CRC press, Londra.
• Anonim (2019). www.erzurumkulturturizm.gov.tr/TR-56063/cografya.html, (Erişim tarihi:15.06.2019).
• Benson, R. B. 1(968). Hymenoptera from Turkey, Symphyta. Bulletin of the British Museum (N.H.) Entomology, 22(4): 4-207.
• Çalmaşur, Ö. (2002). Kuzey Doğu Anadolu Bölgesi Tenthredinidae (Symphyta: Hymenoptera) türleri üzerinde faunistik ve sistemik çalışmalar. (Doktora Tezi) Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Çalmaşur, Ö. (2006). Four new records for the Turkish Tenthredinidae (Hymenoptera) fauna. Türkiye Entomoloji Dergisi, 30(3): 201-207.
• Çalmaşur, Ö. (2007). Erzurum ilinde kiraz sülüğü Caliroa cerasi (Linnaeus, 1758) (Hymenoptera: Tenthredinidae)’nin biyolojisi ve zararı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 38(1): 59-63.
• Çalmaşur, Ö. (2011). Checklist of the family Cimbicidae of Turkey and some biological observations (Hymenoptera: Symphyta). Munis Entomology and Zoology, 6 (2): 779-784.
• Çalmaşur, Ö. (2019). New records and some new distribution data to the Turkish Allantinae, Blennocampinae, Heterarthrinae, and Selandrinae (Tenthredinidae, Symphyta, Hymenoptera) fauna. Munis Entomology & Zoology 14 (1): 96-103.
• Çalmaşur, Ö. (2020). New records and some new distribution data for the Turkish Nematinae (Hymenoptera: Symphyta: Tenthredinidae) fauna. Turkish Journal of Entomology, 44(3): 413-422.
• Çalmaşur, Ö. and Özbek, H. (2004). A contribution to the knowledge of Tenthredinidae (Symphyta, Hymenoptera) fauna of Turkey part II: subfamilies Blennocampinae, Dolerinae, Nematinae, and Selandrinae. Turkish Journal of Zoology, 28 (1): 55.
• Çanakcıoğlu, H. ve Mol, T. (1998). Orman Entomolojisi, Zararlı ve Yararlı Böcekler. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayını, İstanbul.
• Çanakçıoğlu, H. (1993). Orman Koruma. İ.Ü. Orman Fakültesi. Fakülte Yayın No: 41.1, Ünv. Yayın No: 3624, İstanbul. Gauld, I. D. and Bolton, B. (1988). The Hymenoptera. British Museum (Natural History). Oxford University Press, New York.
• Goulet, H. and Huber, J. T. (1993). Hymenoptera of the World: An identification guide to families. Canada Communication Group-Publishing, Ottawa.
• Hill, D. S. (2012). The Economic Importance of Insects. Springer Science & Business Media.
• Ioachim, E. and Bobarnac, B. (1996). Research on the hazelnut pests in Romania. IV International Symposium on Hazelnut. 1 May, P. 527-536. Ordu, Turkey.
• Jato, V., Rodríguez-Rajo, F. J. and Aira M. J. (2007). Use of phenological and pollen-production data for interpreting atmospheric birch pollen curves. Annals of Agricultural and Environmental Medicine, 14(2): 271-280.
• Kotan, R. ve Tozlu, E. (2021). Bazı pestisitlerin faydalı bakteriler ve patojen bakteriler üzerine bakterisidal etkilerinin belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(2): 197-212.
• Kuca, D. ve Yağdı, K. (2020). Bazı ayçiçeği ve mısır çeşitlerinde tohuma uygulanan ilaçların tohumluğun çimlenme değeri üzerine etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1): 45-57.
• Lacourt, P. J. (1999). Repertoire des Tenthredinidae ouest-palearctiques (Hymenoptera, Symphyta). Societe entomologique de France, Paris.
• Liston, A. D. (1995). Compendium of European Sawflies. Chalastos Forestry, Gottfrieding.
• Piotrowska, K. (2008). Pollen production in selected species of anemophilous plants. Acta Agrobotanica, 61(1): 41-52.
• Sądej, W., Nietupski, M. and Markuszewski, B. (2012). Entomofauna of hazelnut plantation in the north‐eastern regions of Poland Entomofauna leszczyny uprawianej w północno‐wschodniej Polsce. Progress Plant Protect, 52(4): 854-858.
• Taeger, A. ve Blank, S. M. (1998). Pflanzenwespen Deutschlands: (Hymenoptera Symphyta). Goecke und Evers, Keltern.
• Taeger, A., Liston, A. D., Price, M., Groll, E.cK., Gehroldt, T. ve Blank S.cM. (2018). ECatSym – Electronic World Catalog of Symphyta (Insecta, Hymenoptera). Program version 5.0 (19 Dec 2018), data version 40 (23 Sep 2018). Senckenberg Deutsches Entomologisches Institut (SDEI), Müncheberg. https://sdei.de/ecatsym/, (Erişim tarihi: 31.05.2021).
• Tanrıverdi, F. (1977). Huşların (Betula L.) Doğu Anadolu Bölgesinde doğal yayılış alanları ve peyzaj mimarisinde huş yayılış olanakları üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(1): 83-102.
• Tuncer, C., Özdemir, İ. O. ve Kushiyev, R. (2020). Türkiye fındık bahçelerinde yeni zararlı türler: Xylosandrus germanus Blandford (Col.: Curculionidae: Scolytinae), Metcalfa pruinosa Say (Hem.: Flatıdae), Croesus septentrionalis L. (Hym.: Tenthredinidae) ve Anoplophora Chınensıs Forster (Col.: Cerambycidae). Black Sea Journal of Agriculture, 3(1): 74-81.
• Yaltırık, F. (1993). Dendroloji Ders Kitabı II (Angiospermae). İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Yu, D. S., Achterberg C. Ve Van Horstmann, K. (2016). Taxapad 2016, Ichneumonoidea 2015. Database on flash-drive. www.taxapad.com, Nepean, Ontario, Canada.