Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Öğrencilerinin Kimya Motivasyon Düzey Değişimlerinin Alanlarına Bağlı Olarak İncelenmesi: Boylamsal Bir Çalışma

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 183 - 204, 30.09.2020

Olcay Güneş , Canan Nakiboğlu

https://doi.org/10.37995/jotcsc.793248

Öz

Motivasyon, öğrencilerin bir dersten başarılı olmasında etkili olduğu kadar kişinin hayatına yön vermede de etkili bir faktördür. Motivasyonu ölçmek kadar onun devamlılığını anlamak da önemlidir. Bu nedenle, çalışmada Mesleki ve Teklik Anadolu Liselerinin farklı alanlarına devam eden öğrencilerin kimyaya motivasyon düzeylerinin belirlemesi ve bu motivasyonun yıllara bağlı olarak değişiminin izlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada, dört Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinin Bilişim Teknolojileri, Makine Teknolojisi, Sağlık Hizmetleri ve Gıda Teknolojisi alanlarında öğrenim gören öğrencilerin 2017-2018 ve 2019-2020 eğitim öğretim yıllarında kimya motivasyon düzeyleri belirlenerek karşılaştırılmıştır. 10. ve 12. Sınıf için öğrencilerin kimya motivasyon puanları karşılaştırıldığında, her iki sınıf içinde istenen düzeyde olduğu (X ̅=76,8056 ve X ̅=77,0278) ve 12. Sınıfta çok az bir artış olduğu görülmüştür. Ancak bu artışın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Alanlardaki değişim karşılaştırıldığında, Bilişim Teknolojileri ve Makine Teknolojisi alanlarında öğrenim gören 10. ve 12. Sınıf öğrencilerinin kimya motivasyon puan ortalamalarının yıllara göre düştüğü, Sağlık Hizmetleri ve Gıda Teknolojisi alanlarında öğrenim gören öğrencilerin puan ortalamalarının yıllara göre arttığı belirlenmiştir. Ancak bu artışın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kimya Motivasyon Düzeyi,, Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, 10. Sınıf,, 12. sınıf

Kaynakça

• Akbaş, A., & Kan, A. (2007). Affective factors that influence chemistry achievement (motivation and anxiety) and the power of these factors to predict chemistry achievement-II. Türk Fen Eğitimi Dergisi,4(1), 10-19.
• Azizoğlu, N., Aslan, S., & Pekcan, S. (2015). Periyodik sistem konusu ve analojilerle öğretim modeli: yöntem, cinsiyet ve motivasyon faktörlerinin öğrenci başarısına etkisi. İlköğretim Online, 14(2), 472-488.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Ekgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri (23. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (24. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., & Köklü, N. (2019). Sosyal bilimler için istatistik (21. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Can, A., (2018). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (6. Bakı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çetin-Dindar, A., & Geban, Ö. (2015). Fen bilimleri motivasyon ölçeğinin Türkçeye ve Kimya’ya uyarlanması: geçerlilik çalışması. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5(1), 15-34.
• Dede, Y., & Yaman, S. (2008). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 19-37.
• Demircioğlu, H., Aslan, A., Açıkgöz, D., Karababa, Y., & Güven, O. (2019). REACT stratejisinin öğrencilerin akademik başarıları ve motivasyonları üzerindeki etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(64), 547-561.
• Erdem, E., & Kara, H. (2016). Kimya dersinde akıllı tahta uygulamalarının öğrenci motivasyonuna ve tutumuna etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 5(3), 71-79.
• Eskicioğlu, A., & Alpat, Ş. (2017). Ortaöğretim öğrencilerine yönelik kimya dersi motivasyon ölçeğinin geliştirilmesi. Turkiye Kimya Dernegi Dergisi Kisim C: Kimya Egitimi, 2(2), 185-212.
• Eymur, G. & Geban, Ö. (2011). Kimya öğretmeni adaylarının motivasyon ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36, 161.
• Glynn, S.M., Taasoobshirazi, G. & Brickman, P. (2007). Nonscience majors learning science: A theoretical model of motivation. Journal of Research in Science Teaching, 44(8), 1088–1107.
• Glynn, S.M., Taasoobshirazi, G. & Brickman, P. (2009). Science motivation questionnaire: construct validation with nonscience majors. Journal of Research in Scıence Teachıng, 46(2), 127–146.
• Glynn, S.M., Brickman, P., Armstrong, N. & Taasoobshirazi, G. (2011). Science motivation questionnaire ii: Validation with science majors and nonscience majors. Journal of Research in Scıence Teachıng, 48(10), 1159–1176.
• Kuyper, H., van der Werf, M.P.C. & Lubbers, M.J. (2000). Motivation, meta-cognition and self-regulation as predictors of long term educational attainment. Educational Research and Evaluation, 6(3), 181–205.
• İlhan, N., Yıldırım, A., & Sadi Yılmaz, S. (2012). Kimya Motivasyon Anketi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9(18), 297-310.
• Kuşdemir, M., Ay, Y., & Tüysüz, C. (2013). Probleme dayalı öğrenmenin 10. sınıf “Karışımlar” ünitesinde öğrenci başarısı, tutum ve motivasyona etkisinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 7(2), 195-224.
• Kurt, T. (2005). Herzberg’in çift faktörlü güdüleme kuramının öğretmenlerin motivasyonu açısından çözümlenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 285-299. Kutu, H., & Sözbilir, M. (2011). Öğretim materyalleri motivasyon anketinin Türkçeye uyarlanması: güvenirlik ve geçerlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 5(1), 292-312.
• Koçak, C., & Önen, A.S. (2012). Kimya konularının günlük yaşam konsepti çerçevesinde değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 262-273.
• Mubeen, S., & Reid, N. (2014). The measurement of motivation with science students. European Journal of Educatıonal Research, 3(3), 129-144.
• Özgan, A. (2006). Meslek lisesi öğrencilerinin mesleki karar verme olgunluğu ile bazı kişilik özelliklerinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Özkurt Sivrikaya, S. (2019). Kimya motivasyonuyla ilişkili değişkenler: KMYO örneği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 1310-1330.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and Extrinsic Motivations: Classic Definitions and New Directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54–67.
• Shachar, H., & Fischer, S. (2004). Cooperative learning and the achievement of motivation and perceptions of students in 11th grade chemistry classes. Learning and Instruction, 14, 69–87.
• Sakar, D., & Uluçınar Sağır, Ş. (2018). Fen bilgisi eğitimi öğrencilerinin bilişötesi öğrenme stratejileri, kimya laboratuvar endişeleri ve kimya motivasyon düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelemesi, Karaelmas Journal of Educational Sciences 6(1) 62-74.
• Saltaab, K., & Koulougliotis, D. (2015). Assessing motivation to learn chemistry: adaptation and validation of science motivation questionnaire II with Greek secondary school students. Chemistry Education Research and Practice, 16, 237-250.
• Sezgin Saf, A. (2011). Ortaöğretim 9. Sınıf öğrencilerinin kimya dersine ilişkin tutum, motivasyon ve öz yeterlik algılarının çeşitli değişkenler ile incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Şen, Ş., & Yılmaz, A. (2014). Lise ve üniversite öğrencilerinin kimyaya yönelik motivasyonlarının incelenmesi: Karşılaştırmalı bir çalışma. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(10), 17-37.
• Tosun, C., Şenocak, E., & Özeken, Ö. (2014). Probleme dayalı öğrenme yönteminin üniversite öğrencilerinin kimya dersine karşı motivasyonlarına ve bilimsel süreç beceri düzeylerine etkisi ve öğrenme ortamı hakkındaki öğrenci görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 99-114.
• Tosun, C. (2013). Kimya Motivasyon Ölçeği-II’nin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 173-202.
• Vurucu, F. (2010). Meslek lisesi öğrencilerinin meslek seçimi yeterliliği ve meslek seçimini etkileyen faktörler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• URL1-https://www.ogretmenlersitesi.com/mevzuat/genelgeler/belge/270. Erişim Tarihi 09.09.2020