FİNANSTA RASYONELİTEDEN İRRASYONALİTEYE: KAVRAMSAL BİR ÇERÇEVE

Yıl 2022, Sayı: 8, 57 - 65, 30.04.2022

İrfan Sektioğlu , Aykut Sezgin

https://doi.org/10.46236/jovosst.1109114

Cited By: 1

Öz

Finansal kararların psikolojik ve davranışsal nedenlerini tartışan davranışsal finans, çok disiplinli bir yapıya sahiptir. Bu çalışmada, geleneksel finanstan davranışsal finansa geçiş süreci açıklanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda, bireylerin belirsiz durumlarda rasyonel davrandığını kabul eden geleneksel finans teorileri değerlendirmeye alınmıştır. Bilhassa, Beklenen Fayda Teorisi ve Etkin Piyasalar Hipotezinin sistematik olarak finansal piyasa kur fiyat hareketlerini açıklamada yetersiz kalması irdelenmiştir. Bu sistematik ihlaller finans ile psikolojinin ilişkilendirilmesi ile sonuçlanmış ve davranışsal finans ortaya çıkmıştır. Davranışsal finans anomalileri, ekonomik olmayan eğilimler ve davranışsal finans modelleri olarak değerlendirmeye alınarak; yatırımcıların belirsizlik ortamında aldığı kararların davranışsal yanlılıkların etkisi altında kaldığı, sistematik olarak ihlaller gerçekleştirdiği ve irrasyonel davranışlar sergilendiği üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel Finans, Davranışsal Finans, Anomali, Fiyatlandırma

Kaynakça

• Atan, M., Boztosun, D.,Kayacan, M. (2005). “Arbitraj Fiyatlama Modelinin İmkb’de Test Edilmesi”, 9. Ulusal Finans Sempozyumu.
• Camerer, C. F., Loewenstein, G., Rabin, M. (2004). “Advance In Behavioral Finance”, New York: Princeton University Press, Russell Sage Foundation.
• Change, D. M. (1984). “A Semi-Strong Form Test Of The Efficiency Of The Treasury Bond Futures Market”, Journal Of Futures Markets, 5(3), ss. 385-405.
• Çetiner, M., Gökcek, H. A., Turp, G. B. (2019). “Davranışsal Finans Perspektifinden Yatırımcı Davranışları Üzerine Bir İnceleme”, Uluslararası Bankacılık, Ekonomi Ve Yönetim Araştırmalar Dergisi, 2(1), ss. 1-30.
• Değer, A., Ertan, Y. (2008). “Yatırım Fonu Seçim Kararlarında Çerçeveleme Etkisi”, Muhasebe Ve Finansman Dergisi, Sayı 37, ss. 174-184.
• Döm, S. (2003). “Yatırımcı Psikolojisi Ve İmkb Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, İstanbul: İstanbul Değişim Yayınları.
• Fama, E. F. (1970). “Efficent Capital Markets: A Review Of Theory And Emperical Work”, Journal Of Finance, 25(1), ss. 383-417.
• Hong, H., Stein, J. C. (1999). “A Unified Theory Of Underreaction, Momentum Trading, And Overreaction İn Asset Markets”, The Journal Of Finance, Vol Lıv, No 6, ss. 2143-2184.
• Kahneman, D., Tversky, A. (1979). “Prospect Theory: An Analysis Of Decision Under Risk”, Econometrica, Vol. 47, No. 2, ss. 263-292.
• Karni, E. (2005). “Savages’ Subjective Expected Utility Model”, Retrieved:Johns Hopkins University.
• Katona, G. (1951). “Psychological analysis Of Economic Behavior”, McGraw-Hill.
• Kent, D., Hirshleifer, D., Subrahmanyam, A. (1997). “A Theory Of Overconfidence, Self-Attribution, And Security Market Under-And Over-Reactions”, Ssrn Electronic Journal, ss. 1-57.
• Nofsinger, J. R. (2018). “The Psychology Of Investing, Second Edition”, London: Pearson Prentice Hall.
• Poteshman, A. M. (2001). “Underreaction, Overreaction, And Increasing Misreaction To Information In The Options Market”, The Journal Of Finance, Vol 56, No 3. ss.851-876.
• Sansar, N. G. (2016). “Değişen Finansal Akımlar: Rasyonalizmden Davranışsal Finans Yaklaşımına”, İGÜSBD Cilt: 3 Sayı: 2, ss.136-150.
• Schoemaker, P. J. (1982). “The Expected Utility Model: Its Variants, Purposes, Evidence And Limitations”, Journal Of Economic Literature, Vol. 20, No. 2, ss. 529-563.
• Shefrin, H. (2008). “Heterogeneous Judgments İn Experiments”, A Behavioral Approach To Asset Pricing, ss. 47-61.
• Shiller, R. J. (2003). "From Efficient Markets Theory To Behavioral Finance", Journal of Economic Perspectives 17 (1), ss. 83-104.
• Shleifer, A. (2000). “Innefficent Markets: An Introduction To Behavioural Finance”. Oxford University Press.
• Sibel, D. A., Zeynel, A. Ö., Murat A. (2009). “Hisse Senedi Piyasasında Zayıf Formda Etkinlik: İMKB Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:24, Sayı:2, ss.33-48
• Tekin, B. (2006). “Beklenen Fayda Ve Beklenti Teorileri Bağlamında Geleneksel Finans – Davranışsal Finans Ayrımı”, Journal Of Accounting, Finance And Auditing Studies 2/4. ss. 75-107.
• Tekin, B., Gengiz, S. (2020). “Kendine Aşırı Güven Ve Kayıptan Kaçınma Önyargıları Yatırım Kararlarında Önemli Bir Faktör Mü?”, Küresel İktisat Ve İşletme Çalışmaları Dergisi, Cilt: 9, ss. 38-54.
• Thaler, R. H. (1988). “Anomalies: The Ultimatum Game”, Journal Of Economıc Perspectıves, Vol. 2, No. 4, ss. 195-206.
• Thaler, R. H. (2005). “Advances İn Behavioral Finance, Vol. II”, New York: Princeton University Press, Russel Sage Foundation.
• Thaler, R. H., Sunstein C. R. (2018). “Dürtme”, İstanbul: Pegasus Yayınları.
• Tversky, A., Kahneman, D. (1971). “Belief In The Law Of Small Numbers”, Psychological Bulletin, Vol. 76, No.2, ss. 105-110.
• Tversky, A., Kahneman, D. (1974). “Judgment Under Uncertainty: Heuristics And Biases”. Science, Vol 185, 1124-1131.
• Wilson, G. D. (1973). “The Psychology Of Conservatism”, New York: Routledge.