ABSENTEEİSM İLE İLGİLİ YAZILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Yıl 2022, Sayı: 10, 36 - 46, 31.12.2022

Açelya Telli Danışmaz

https://doi.org/10.46236/jovosst.1200041

Öz

Örgütsel vatandaşlık davranışı ile madalyonun diğer yüzü olan zorunlu vatandaşlık davranışı örgütsel davranışın temel çalışma konularındandır. Öyle ki son zamanlarda işgücü devir hızı, işten ayrılma niyeti gibi kavramların işletmeler nezdinde ön plana çıkmasıyla birlikte özellikle vatandaşlık davranışının negatif yönlerine ağırlık verilmeye ve çalışan gereksinimleri daha kapsamlı bir şekilde ele alınmaya başlanmıştır. Absenteeism kavramı da tıpkı presenteeism, zorunlu vatandaşlık davranışı gibi çalışanların iş hayatlarını ve bu nedenle işletme verimliliğini yakından ilgilendiren bir örgütsel davranış konusudur. Bu bağlamda çalışmanın amacı “absenteeism” ile ilgili YÖK Tez Veritabanı’nda yayınlanan tüm lisansüstü tezlerin belirli kriterler açısından incelenerek ileride bu konuyla ilgili yapılacak olan araştırmalara bir katkı sunmaktır. Bu amaçla öncelikle absenteeismin kavramsal çerçevesi çizilmiş olup ardından absenteeismle ilgili yazılan tüm lisansüstü tezler bibliyometrik açıdan analiz edilmiştir. Yapılan analiz neticesinde, “absenteeism” ile ilgili en çok tezin Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nde üretildiği, en çok yüksek lisans türünde ve Türkçe dilinde absenteeismle ilgili tez yazıldığı, en çok eğitim ve öğretim konularında tez üretildiği, 2019 ve 2022 yıllarında en çok tezin üretildiği, sayfa sayısının en çok 101-150 aralığında olduğu, en çok nicel veri analizinin tercih edildiği, absenteeismle ilgili araştırmalarda en çok tercih edilen örneklem aralığının 0-300 olduğu ve yazarların çoğunlukla “absenteeism” ile ilgili kendi ölçeklerini geliştirmeyi tercih ettikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Negatif Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Absenteeism, Bibliyometrik Analiz

BIBLIOMETRIC ANALYSIS OF GRADUATE THESIS WRITTEN ABOUT ABSENTEEISM

Öz

Organizational citizenship behavior and compulsory citizenship behavior, which is the other side of the coin, are the main study subjects of organizational behavior. So much so that, with the recent emergence of concepts such as workforce turnover and intention to leave, the negative aspects of citizenship behavior have started to be emphasized and employee needs have been addressed in a more comprehensive way. The concept of abstentionism, just like presenteeism and compulsory citizenship behavior, is an organizational behavior issue that closely concerns the business life of employees and therefore business efficiency. In this context, the aim of the study is to examine all the postgraduate theses published in the YÖK Thesis Database on "absenteeism" in terms of certain criteria and to make a contribution to the researches to be done on this subject in the future. For this purpose, firstly, the conceptual framework of absenteeism was drawn, and then all postgraduate theses about absenteeism were analyzed bibliometrically. As a result of the analysis, the most thesis on “absenteeism” was produced at Eskisehir Osmangazi University, the most postgraduate thesis was written in Turkish language, the most thesis was produced on education and training subjects, the most theses were produced in 2019 and 2022, It has been determined that the number of pages is between 101-150 at most, quantitative data analysis is preferred the most, the most preferred sample range in studies on absenteeism is 0-300, and the authors mostly prefer to develop their own scales about "absenteeism".

Anahtar Kelimeler

Negative Organizational Citizenship Behavior, Absenteeism, Bibliometric Analysis

Kaynakça

• Al, U. Ve Coştur, R. (2007). “Türk Psikoloji Dergisi’nin Bibliyometrik Profili”, Türk Kütüphaneciliği, 21(2), 142-163.
• Avcı, M. (2019). Çalışanların Esnek Çalışma Düzenlemelerine İlişkin Tutumlarının İşe Devamsızlık Algılarına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Budak, Ç. B. (2019). Kurum İçi Kayırmacılık ve Kayırmacılığın İşe Devamsızlığa Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Can, H. (2021). Üniversite Öğrencilerinin Örgüt Kültürü, Yabancılaşma ve Devamsızlık Davranışları Üzerine Bir Çalışma, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Coşkun, Ö. (2012). İki İşyerinde İşe Devamsızlık ve Kendini İşe Verememede Etkili Faktörlerin Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çekiç, G. (2010). Ücretin Ödenmemesi Halinde İşçinin Çalışmaktan Kaçınma Hakkı, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• D. Beğceoğlu, N. (2022). Adana İl Merkezi Kamu Sağlık Çalışanlarında İşe Devamsızlıkların Araştırılması, Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Adana.
• Eker, K. (2016). Çalışanlarda Dikkat Eksikliği Bozukluğunun İş Kazası, İş Performansı ve İşe Devamsızlık Oranı Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Eren, E. (1993). Yönetim Psikolojisi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Gedik, K.Z., Yalçınkaya, Ö. ve Yalçınkaya, B. (2020). “Covid-19 Pandemisinde Sistematik Bir İnceleme ve Bibliyometrik Analiz Yöntemleri ile Kanıta Dayalı Araştırma Süreçlerini Yönetme”. Bezmialem Science, 8(4), 418-427.
• Geylan, R. (2004). Kadrolama. C. Koparal (Ed.), Yönetim ve Organizasyon (s. 115- 136). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Girgin, S. (2016). Ortaöğretim Öğrencilerinin Devamsızlık Nedenleri, Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• İpek, M. (2018). Okul Sosyal Hizmeti Bağlamında Ortaokul Öğrencilerinin Refah Düzeylerinin Devamsızlık Durumlarına Etkisinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Jex, S. M. (2002). Organizational Psychology: A Scientist-Practitioner Approach, New York: John Wiley & Sons.
• Kandemir, A. (2014). Hastane Çalışanları Arasında Sağlık Sorunları Nedeniyle Yaşanan İşte Var Olamama ve İşe Devamsızlık Davranışları ile Maliyetini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Karaduman, A. (2019). Örgütsel Bağlılığın İşe Devamsızlık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
• Kılıçaslan, G. (2021). Üniversite Hazırlık Okulu Öğrencilerinin Akademik Erteleme, Motivasyon ve Devamsızlık Davranışları Arasındaki İlişki, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Kömürcü, A. (2021). Otomotiv Yan Sanayi Fabrikasında Mavi Yaka Çalışanlarının Sağlık Nedenli İşe Devamsızlıklarının Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Mercan, M. (2020). Okul Öncesi Öğretmenlerinin ve Ebeveynlerinin Okula Devamsızlık Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun.
• Moed, H.F., Luwel, M. ve Nederhof, A.J. (2002). “Towards Research Performance in the Humanities”. Library Trends, 50(3), 498-520.
• Nefayaz, A. (2019). Yönetici, Öğretmen, Veli ve Öğrenci Görüşlerine Göre Öğretmen Devamsızlığının Eğitim ve Yönetim Süreçlerine Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Nurdağ, V. K. (2017). Çalışanların Devamsızlık Davranışı ve İş Doyumu Düzeylerinin İşletme Performansına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Oğuz, C. (2021). X Otomotiv Firmasında Devamsızlık Nedenleri ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Örücü, E. ve Kaplan, E. (2001). “Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarında Devamsızlık Sorunu”. Yönetim ve Ekonomi, 7 (1), 93-111.
• Öztekin, Ö. (2013). Lise Öğrencilerinin Devamsızlık Nedenlerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Pritchard, A. (1969). “Statistical Bibliography or Bibliometrics”, Journal of Documentation, 25(4), 348-349.
• Sincar, M. (2020). İnsan Kaynakları Planlaması ve İşe Alım Sürecinin İşgören Performansı ve Devamsızlığı Üzerine Etkisi: Erzurum Organize Sanayi Bölgesi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Sönmez, A. (2019). Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okulu Öğrencilerinin Devamsızlık Nedenlerinin İncelenmesi (Kastamonu İli Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
• Şahin, Ö. (2022). 4857 Sayılı İş Kanununda Devamsızlık Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Uyanık, G. (2020). Planlı Davranış Teorisi Temelli El Hijyeni Müdahale Programının İlkokul Öğrencilerinin Sağlık Çıktıları ve Okul Devamsızlığına Etkisi, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ünver, G. (2022). Okula Devamsızlık ve Okul Terki Nedenleri: Bir Meta-Sentez İncelemesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Türkkan, Ş. (2018). Öğretmen Devamsızlık Nedenlerinin Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Verlag, G. (2009). Absenteeism. Erişim: 13.07.2014 https://books.google.com.tr/books?id=3tbZacwP5GgC&hl=tr&source=gbs_navlinks_s (Erişim Tarihi: 05.11.2022).
• Westhuızen, C. V. D. (2006). Work Related Attitudes As Predictors of Employee Absenteeism, Unpublished Thesis, University of South Africa.
• Yıldırım, S. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarı, Akademik Erteleme, Kopya Çekme ve Devamsızlık Durumlarının Yordayıcısı Olarak Sosyal Bağlılık, Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Yıldız, M. (2011). İlköğretim Okulu Öğrencilerinin Devamsızlık Sebeplerinin Araştırılması (Elâzığ İli Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
• Yılmaz, S. (2022). Sağlık Çalışanlarında İş Yaşam Dengesinin Absenteeisme ve Presenteeisme Etkisi: Ölçek Uyarlama ve Geliştirme Çalışması, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Zupic, I. and Cater, T. (2015). “Bibliometric Methods in Management and Organization”. Organizational Research Methods, 18(3), 429-472.