THE MAIN FOCUS OF THE REFERENDUM TEXTS IN TURKEY: HUMAN RIGHTS OR PUBLIC ADMINISTRATION?

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 81 - 94, 31.10.2022

Çağrı Çolak

Öz

Referendum texts provide important data on the constitutional and political culture of countries. In general, the texts used in constitutional amendment referendums can provide information on whether the priority of the country in question is, as expected, “human rights” or “public administration.” This study attempts to find an answer to the question of which of the two issues is the focus of referendums in Turkey’s political history. In this qualitative study, in which the methods of document analysis, content analysis, and data coding are used together, the material consists of the wordings in the five constitutional amendment laws submitted to the referendum. The results show that although human rights and the limitation of power form the basis of the constitutional philosophy, issues of public administration related to the organization and activities of the state play a greater role in the referendum texts in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Referendum, Constitution, Constitutional Amendment, Human Rights, Public Administration

TÜRKİYE’DE REFERANDUM METİNLERİNİN TEMEL ODAĞI: İNSAN HAKLARI MI? KAMU YÖNETİMİ Mİ?

Öz

Referandum metinleri, ülkelerin anayasal ve politik kültürleri açısından önemli veriler sunmaktadır. Genellikle anayasa değişikliği sürecinde başvurulan referandum uygulamalarındaki metinler, söz konusu ülkenin anayasa bağlamındaki önceliğinin beklenildiği gibi “insan hakları” mı, yoksa “kamu yönetimi” mi olduğunun ortaya çıkmasına aracılık etme potansiyeline sahiptir. Bu çalışmada Türk siyasi tarihindeki referandumlarda temel odağın yukarıdakilerden hangisi olduğu sorusuna yanıt aranmaktadır. Doküman analizi, içerik analizi ve veri kodlandırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı bu nitel araştırmada materyali, halkoyuna sunulan beş anayasa değişikliği kanunundaki ifadeler oluşturmaktadır. Ulaşılan bulgular, anayasa felsefesinin temelinde iktidarın sınırlandırılması ve insan hakları olmasına rağmen, Türkiye’deki referandum metinlerinde devletin örgütlenmesi ve faaliyetleri ile ilgili kamu yönetimi konularının daha yoğun olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Referandum, Anayasa, Anayasa Değişikliği, İnsan Hakları, Kamu Yönetimi

Kaynakça

• Bowen, Glenn A. (2009), “Document Analysis as a Qualitative Research Method”, Qualitative Research Journal, Volume: 9, Number: 2, pp. 27-40.
• Çoban Oran, Filiz (2018), “Türkiye-AB İlişkilerinde Yeniden Canlanmadan ‘Hedef Değişimine’ Doğru”, Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt: 16, Sayı: 31, pp. 427-442.
• Eryılmaz, Bilal (2020), Kamu Yönetimi: Düşünceler, Yapılar, Fonksiyonlar, Politikalar, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• Gözler, Kemal (2008), Anayasa Hukukuna Giriş, Ekin Yayınları, Bursa.
• Gözler, Kemal (2017), Elveda Anayasa: 16 Nisan 2017’de Oylayacağımız Anayasa Değişikliği Hakkında Eleştiriler, Ekin Yayınları, Bursa.
• Hague, Rod & Harrop, Martin (2004), Comparative Government and Politics: An Introduction, Palgrave Macmillan, New York.
• Heywood, Andrew (2012), Siyasetin Temel Kavramları, Adres Yayınları, Ankara.
• Krippendorff, Klaus (1980), Content Analysis: An Introduction to Its Methodology, Sage Publications, London.
• Murtagh, Fionn (2005), Correspondence Analysis and Data Coding with Java and R, CRC Press, Boca Raton.
• Neuman, W. Lawrence (2012), Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar, Yayın Odası Yayınları, İstanbul.
• Özer, Mehmet Akif & Akçakaya, Murat & Yaylı, Hasan & Batmaz, Nazlı Yücel (2019), Kamu Yönetimi Klasik (Yapı ve Süreçler), Gazi Kitabevi, Ankara.
• Öztürk, Namık Kemal (2019), Anayasa Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Robertson, David (2004), The Routledge Dictionary of Politics, Routledge, London.
• Scruton, Roger (2007), The Palgrave Macmillan Dictionary of Political Thought, Palgrave Macmillan, New York.
• Shafritz, Jay M. & Russell, Edward W. & Borick, Christopher P. & Hyde, Albert C. (2017), Introducing Public Administration, Routledge, New York.
• TBMM Araştırma Merkezi (2010), Bir Doğrudan Demokrasi Aracı Olarak Referandum Uygulama Örnekleri: Türkiye – ABD – Avrupa Ülkeleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
• Yayla, Atilla (2015), Siyaset Bilimi, Adres Yayınları, Ankara.
• Yıldırım, Ali & Şimşek, Hasan (2008), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Zimmerman, Joseph Francis (2011), Direct Democracy, (Editor; George Thomas Kurian, The Encyclopedia of Political Science), CQ Press, Washington, pp. 436-438.