Preferred Taxation Methods For Reducing Automobile Prices Without Decreasing Tax Revenues

Yıl 2022, Sayı: 68, 1 - 31, 22.11.2022

Memduh Aslan

https://doi.org/10.26650/mcd2022-1163592

Öz

In terms of legal security and financial stability, financial burdens must be accountable and predictable. However, policy implementations that can rapidly increase public revenue in extraordinary times are only possible through indirect taxes. In order to make quick fiscal policy decisions in Turkey, the President is given the authority to determine the upper and lower limits, mostly with regard to indirect taxes. Short taxation periods can have a rapid impact on tax revenues from policy changes regarding indirect taxes. Cyclical and political conditions are not preferred that permit an increase of the indirect tax burden on basic consumer goods. With regard to the automotive sector, however, automobiles are mainly supplied to the market as imports and are mostly considered to be luxury consumption products. Because of this, increasing the special consumption tax (SCT) on these products is not considered problematic in terms of tax justice. However, SCT increases also increase the cost of automobile ownership. This is not directly affected by an SCT increase but by the increase in the demand for second-hand vehicles, which also causes their prices to rise. The high SCT applied in the automotive sector shows how the effects of capitalization and taxes can be reflected through prices. This situation has led to a continuous increase in automobile prices that has turned them into an investment tool and into a negative externality by causing a decrease in the capital that can be directed from savings toward production. This study discusses how to use the depreciation effect of tax without reducing tax revenues in order to direct savings toward productive investment areas and to reduce car prices.

Anahtar Kelimeler

Special consumption tax, automobile prices, depreciation effect, capitalization effect, tax policy

Otomobil Fiyatlarının Düşürülmesinde Vergi Geliri Azaltılmadan Tercih Edilebilecek Vergilendirme Yöntemleri

Öz

Hukuki güvenlik ve mali istikrar bakımından mali yüklerin hesap edilebilir ve öngörülebilir olması gerekir. Ancak, olağanüstü dönemlerde kamu gelirini hızlı bir şekilde artırabilecek politika uygulamaları ancak dolaylı vergilerle mümkün olmaktadır. Hızlı maliye politikası kararları alabilmesi için cumhurbaşkanına alt ve üst sınırı belirleme yetkisi çoğunlukla dolaylı vergilerde verilmektedir. Vergilendirme dönemlerinin kısa olması dolaylı vergilerde politika değişikliğinde vergi geliri üzerinde hızlı etki sağlayabilmektedir. Konjonktürel ve siyasi koşullar temel tüketim malları üzerindeki dolaylı vergi yükünü artırma olanağını tercih edilebilir bırakmamıştır. Diğer taraftan ağırlıklı olarak ithalata dayalı otomotiv sektöründe piyasaya arz edilen özellikle otomobillerin çoğunlukla lüks tüketim ürünü olarak kabul edilmesi, bu ürünler üzerinde özel tüketim vergisinin artırılması, vergi adaleti bakımından sorunlu görülmemektedir. Ancak, özel tüketim vergisinde yapılan artışlar otomotiv sahipliği maliyetini yükseltmiştir. Bu da özel tüketim vergisi artışından etkilenmemiş olmasına karşın ikinci el araçlara talebi artırarak bu segmentte de fiyatların yükselmesine sebep olmuştur. Otomotivde uygulanan yüksek ÖTV kapitalizasyon etkisi göstererek fiyatlarla yansıtılabilir hale gelmiştir. Bu durum otomobil fiyatlarının sürekli olarak yükselmesine sebep olmuş ve otomobili yatırım aracı haline getirmiş, tasarruflardan üretime yönlenebilecek sermayenin azalmasına neden olarak olumsuz dışsallık ortaya çıkarmıştır. Çalışmamızda vergi geliri azaltılmadan verginin amortisman etkisi ile tasarrufların verimli yatırım alanlarına yönlenmesi ve otomobil fiyatlarının nasıl düşürülebileceği tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Özel Tüketim Vergisi, otomobil fiyatları, verginin amortisman etkisi, verginin kapitalizasyon etkisi, vergi politikası, Special consumption tax, automobile prices, depreciation effect, capitalization effect, tax policy

Kaynakça

• Akdoğan, A. (2009). Kamu Maliyesi. Ankara. 13. Baskı. Gazi Kitapevi google scholar
• Akkaya, Ş., & Aktuğ, M. (2021). Teorik Temelleri ve Gelişimi Bakımından Özel Tüketim Vergilerinin Analizi. Maliye Çalışmaları Dergisi(65), 1-23. google scholar
• Aksoy. Ş. (2011). Kamu Maliyesi. İstanbul. 4. Baskı. Filiz Kitabevi google scholar
• Altay, A. (2019). Kamu Maliyesi Teorisi, Gelişimi Kapsamı. Ankara. 5. Baskı: Seçkin. google scholar
• Aslan, M., & Şentürk, A. G. (2012). Katma Deger Vergisi Kanunu nun Ruhu Indirim Müessesesi ve Verginin Yansıması. Lebib Yalkın(104), 266-290. google scholar
• Bilici, N. (2019). Kamu Maliyesi II. Ankara. 10. Baskı: Savaş Yayınevi. google scholar
• Demirbaş, D. (Ed.), Bozkurt, V.(Ed.), Yorğun, S. (Ed.) (2020). COVID-19 Pandemisinin Ekonomik, Toplumsal Ve Siyasal Etkileri. İstanbul. İstanbul Üniversitesi Yayınevi. İçinde bölüm: Karagöz, F., Pandeminin Küresel Tedarik Zincirlerinin İşleyişine Etkisi Ve Muhtemel Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme. 69-86. google scholar
• Edizdoğan, N. (2008). Kamu Maliyesi. Bursa. 10. Baskı: Ekin. google scholar
• Erdemir, F. (2021). ‘İkinci el’ sıfırdan daha pahalı. TGRT Haber https://www.tgrthaber.com.tr/ekonomi/ikinci-el-sifirdan-daha-pahali-2791733 adresinden alındı google scholar
• Gencel, U., & Kuru, E. (2012). Vergi Kültürü ve Vergi Politikaları Etkileşimi: Türkiye Değerlendirmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 10(20), s. 29-60. google scholar
• GİB. (2022). Mevzuat. Gelir İdaresi Başkanlığı: https://www.gib.gov.tr/ adresinden alındı google scholar
• HMB. (2022). Genel Yönetim Bütçe İstatistikleri. Muhasebat Genel Müdürlüğü: https://muhasebat.hmb.gov.tr/ adresinden alındı google scholar
• Işık,A. (2014). Kamu Maliyesi. Bursa. 3. Baskı. Ekin. google scholar
• Kabakçı Karadeniz, H. (2011). Türk Motorlu Taşıtlar Vergisinin Çeşitli Ülke Uygulamaları ile Karşılaştırılması ve Bir Model Önerisi. Ankara, Maliye Bakanlığı Stareji Geliştirme Başkanlığı Yayın No: 2011/415 google scholar
• Kabakçı Karadeniz, H. (2018). Otomobiller Üzerinden Alınan Motorlu Taşıtlar Vergisinin Vergi Adaleti Açısından İncelenmesi, International Journal of Public Finance, 3 (2). 193-204 google scholar
• Mutluer, M. K., Öner, E., & Kesik, A. (2009). Teoride ve Uygulamada Kamu Maliyesi. İstanbul. Genişletilmiş 2. Baskı: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. google scholar
• Nadaroğlu, H. (1992). Kamu Maliyesi Teorisi. İstanbul. 8. Bası. Beta Basım Yayım google scholar
• Nakıboğlu, G. (2020). COVID-19 Döneminde Küresel Tedarik Zincirlerinde Yaşananlar ve Dönüşüm. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17 (2), 1-16. google scholar
• OECD. (2022). Consumption Tax Trends 2020 : VAT/GST and Excise Rates, Trends and Policy Issues. OECD: https://www.oecd-ilibrary.org/sites/d5115edf-en/index.html?itemId=/content/component/d5115edf-en#component-d1e45183 adresinden alındı google scholar
• Orhaner, E. (2007). Kamu Maliyesi. Ankara: Siyasal Kitabevi. google scholar
• Öney, E. (1962). Vergilerin İnkası ve Bazı Mikro Ekonomik Tesirleri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 17(2), s. 113-141. DOI: 10.1501/SBFder_0000000758. google scholar
• Paradergi (2022). İkinci el araç uygulamaları sektörü dönüştürüyor (I), https://www.paradergi.com.tr/ sektorler/2022/06/20/ikinci-el-arac-uygulamalari-sektoru-donusturuyor-1 adresinden alındı google scholar
• Pehlivan, O. (2014). Kamu Maliyesi. Trabzon: Osman Pehlivan. google scholar
• Şanver, C., Ayas, I., & Topalfakıoğlu, N. M. (2017). Mükelleflerin Özel Tüketim Vergisinde Yapılan Değişikliklere Tepkileri. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(4), 214-231. google scholar
• Taylar, Y. (2010). Vergi Teorisi Açısından Özel Tüketim Vergileri ve Türk Özel Tüketim Vergisi Uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(Özel Sayı), 435 - 467. google scholar
• TBMM. (2022). Mevzuat. TBMM Mevzuat Bilgi Sistemi: mevzuat.tbmm.gov.tr adresinden alındı google scholar
• TCMB. (2022). Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası: https://evds2.tcmb.gov.tr/ adresinden alındı google scholar
• TÜİK. (2022). İstatistikler. Türkiye İstatistik Kurumu: https://www.tuik.gov.tr/ adresinden alındı google scholar
• TSB. (2022). Kasko Değer Listesi Arşivi. Türkiye Sigortalar Birliği: https://www.tsb.org.tr/ adresinden alındı google scholar
• Turan, İ. (2016). ABD-Çin İlişkileri Bağlamında Tayvan Sorunu . Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 6 (1), 80-105. google scholar
• Türk, İ. (2010). Kamu Maliyesi. Ankara. 8. Bası: Turhan Kitabevi. google scholar
• Uluatam, Ö. (2011). Kamu Maliyesi. Akara. 11. Baskı: İmaj Yayınevi. google scholar
• Ulusoy, İ. (2020). Gelirler Politikası Aracı Olarak Türkiye’de Özel Tüketim Vergisinin Vergi Gelirlerindeki Yeri. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 269-283. google scholar
• Uysal, D. & Mucuk, M. (2003). Crowdıng - Out (Dışlama) Etkisi: Türkiye Örneği (1975-2000) . Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi , 3 (5) , 158-171 . google scholar
• Yıldırım, A. E. (2015). Avrupa Birliği ve Türk Vergi Sistemlerinde Özel Tüketim Vergisi. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 19(1), 219-252. google scholar
• Zhou S. (2021). The Global Chip Shortage: The Solution May Have Already Been Manufactured. https://www. forbes.com/sites/forbestechcouncil/2021/04/28/the-global-chip-shortage-the-solution-may-have-already-been-manufactured/?sh=58e2c29371ea adresinden alindi google scholar