Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Geriatric Palyative Care: Why, Where, When, How and Who Should Be Given By

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 38 - 48, 30.08.2019

Öz

The aging of the population in the world
and in our country has made geriatric palliative care an urgent public health
priority.
In most societies, the number of elderly population
has increased, and the complex needs of elderly individuals cannot be met at
the desired level. The development and improvement of palliative care systems
increases the quality of life of the people who are nearing the end of their
life, improves their dignity and provides support to their family and friends. The
nurse is a professional member of the geriatric palliative care team. The nurse
has important roles and responsibilities in managing the palliative care of the
elderly person and his family at the end of life.  The aim of this article
is to examine the versatility of geriatric palliative care, where, when, how
and by whom.
It is thought that clarifying these questions will
contribute to healthcare providers and policy makers in the development of
geriatric palliative care.

Kaynakça

  • Aksoy, S. Ethical considerations on end of life issues in Turkey. (2003). In: Song KY, Koo YM, Macer DRJ, editors. Bioethics in Asia in the 21 st century. Eubios Ethics Institute, p.22-3.
  • Chilton L.L. Palliative Care for Older Adults. Medscape.https://www.medscape.org/viewarticle/464726. Erişim tarihi. 24-01-2019
  • Davis, E., & Higginson, I.J. (2004). He Solid facts: Palliative care . Copenhagen:WorldHealth Organization. https://apps.who.int/iris/handle/10665/107561. Erişim tarihi26.01.2019.
  • Evers, M.M., Meier, D.E., & Morrison, R.S. (2002). Assessing differences in care needs and service utilization in geriatric palliative care patients. J Pain Symptom Manage, 23:424–432.
  • Gatto, M., & Zwicker, D. Nursing Standard of Practice Protocol: Palliative Care. https://consultgeri.org/geriatric-topics/palliative-care. Erişim Tarihi, 12-01-2019.
  • Goldstein, E.N., & Morrison, R.S. (2005) .The Intersection Between Geriatrics and Palliative Care: A Call for a New Research Agenda. JAGS 53:1593–1598.İstatistiklerle Yaşlılar, 2016. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24644. Erişim tarihi: 16-01-2019
  • Jaul, E., & Rosin, A. (2005). Planning care for non-oncologic terminel illness in advenced age. IMAJ, 7:5-8.
  • Jerant, A.F., Azari, R.S., Nesbitt, T.S. & Meyers, F.J. (2004). The TLC Model of Palliative Care in the Elderly: Preliminary Application in the Assisted Living Setting. Ann Fam Med, 2 (1):54-60. DOI: 10.1370/afm.29.
  • Kapo, J., Morrıson, L.J., & Lıao, S. (2007). Palliative Care for the Older Adult. Journal of Palliative Medicine 10 (1):185-209. DOI: 10.1089/jpm.2006.9989.
  • Karnofsky, D.A., & Burchenal, J.H. (1949). "The Clinical evaluation of chemotherapeutic agents in cancer." In: macleod CM (Ed), Evaluation of ChemotherapeuticAgents. Columbia Univ Press. Page 196.
  • Kazanowski, M.K. (2003). Symptoms management in palliative care. In Mazo, ML & Sherman, DW. Palliative Care Nursing: Quality Care to the End of Life, 327-361.Springer Publishing Company: New York.
  • Kıvanç Madenoğlu, M. (2017). Türkiye’de Palyatif Bakım Hizmetleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, HSP, 4(2):132-135. DOI: 10.17681/hsp-dergisi.316894.
  • Morrison, R.S., & Meier, D.E. (2004). Palliative Care. The New England Journal of Medicine. 350 (25): 2582-2590.
  • National Consensus Project for Quality Palliative Care. Clinical practice guidelines for quality palliative care. 2nd ed. Pittsburgh (PA): National Consensus Project for Quality Palliative Care; 2009. 80 p.
  • Ogle, K.S., & Hoper, K. (2005). Enf of life care for older adults. Prim Care Clin Office Pract,32: 811-828.
  • Pal, L.M., & Manning, L. (2014). Palliative care for frail older people. Clinical Medicine, 14 (3): 292–5.
  • Payne, S.K., Coyne, P., & Smith, T.J. (2002). The health economics of palliative care. Oncology, 16:801-808.
  • Samancı Tekin, Ç., Kara F. (2018). Dünyada ve Türkiye’de yaşlılık. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi/ IBAD, 2018; 3(1):219-229. Doi Number: http://dx.doi.org/10.21733/ibad.370584
  • Şahan Uslu, F., Terzioğlu, F. (2015). Dünyada ve Türkiye’de palyatif bakım eğitimi ve örgütlenmesi. Cumhuriyet Hem Der 4 (2): 81-90.
  • T.C. Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü https://khgmozellikli.saglik.gov.tr/svg/palyatif.php
  • TC Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Palyatif bakım hizmetlerinin uygulama usul ve esasları hakkında yönergesihttps://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/2817,palyatif-bakim-hizmetleri-yonergesipdf.pdf?0 Erişim tarihi: 28.01.2018
  • Telatar, T.G., & Özcebe, H. (2004). Yaşlı nüfus ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi. Türk Geriatri Dergisi, 7 (3): 162-165
  • Thomas, C., Morris, S.M., & Clark, D.(2004). Place of death: preferences among cancer patients and their carers. Soc Sci Med, 58(12):2431-44).
  • Tosun, Taşar, P., Şahin, S., & Akçiçek, F. (2014). Geriatride palyatif bakım. Akad Geriatri, 6:73-7 Ünal, B., & Ergör, G. (2013). Türkiye kronik hastalıklar ve risk faktörleri sıklığı çalışması.Sağlık Bakanlığı. Yayın no: 909, Ankara, 2013;
  • Voumard, R., Rubli Truchard, E., Benaroyo, L., Borasi, G. D., Büla, C., & Jox, R. J. (2018). Geriatric palliative care: a view of its concept, challenges and strategies. BMC Geriatrics,18:220. https://doi.org/10.1186/s12877-018-0914-0).
  • WHO, Palliative Care, Fact sheet, Reviewed August, 2017. https://www.who.int/features/factfiles/palliative-care/en/. Erişim tarihi. 12.01.2019

Geriatrik Palyatif Bakım: Neden, Nerede, Ne Zaman, Nasıl Ve Kim Tarafından Verilmeli

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 38 - 48, 30.08.2019

Öz

Tüm
dünyada ve ülkemizde nüfusun yaşlanması geriatrik palyatif bakımı acil halk
sağlığı önceliği haline getirmiştir. Toplumların çoğunda yaşlı nüfusun sayısı artmıştır
ve yaşlı bireylerin kompleks ihtiyaçları istenilen düzeyde karşılanamamaktadır.
Palyatif bakım sistemlerinin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi, ömrünün sonuna
yaklaşan bireylerin yaşam kalitesini arttırır, onurunu geliştirir, aile ve
arkadaşlarına destek olmayı sağlar. Hemşire geriatrik palyatif bakım ekibinin
profesyonel bir üyesidir. Hemşire, yaşamın son dönemindeki yaşlı birey ve
ailesine palyatif bakım yönetimi konusunda profesyonel destek sağlar. Bu
makalenin amacı geriatrik palyatif bakımın neden, nerede, ne zaman, nasıl ve kim tarafından verilmesi gerektiği
konusunu çok yönlü incelemektir. Bu soruları açıklığa kavuşturmanın geriatrik
palyatif bakımın geliştirilmesi konusunda, sağlık hizmeti sunanlara ve politika
yapıcılara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Kaynakça

  • Aksoy, S. Ethical considerations on end of life issues in Turkey. (2003). In: Song KY, Koo YM, Macer DRJ, editors. Bioethics in Asia in the 21 st century. Eubios Ethics Institute, p.22-3.
  • Chilton L.L. Palliative Care for Older Adults. Medscape.https://www.medscape.org/viewarticle/464726. Erişim tarihi. 24-01-2019
  • Davis, E., & Higginson, I.J. (2004). He Solid facts: Palliative care . Copenhagen:WorldHealth Organization. https://apps.who.int/iris/handle/10665/107561. Erişim tarihi26.01.2019.
  • Evers, M.M., Meier, D.E., & Morrison, R.S. (2002). Assessing differences in care needs and service utilization in geriatric palliative care patients. J Pain Symptom Manage, 23:424–432.
  • Gatto, M., & Zwicker, D. Nursing Standard of Practice Protocol: Palliative Care. https://consultgeri.org/geriatric-topics/palliative-care. Erişim Tarihi, 12-01-2019.
  • Goldstein, E.N., & Morrison, R.S. (2005) .The Intersection Between Geriatrics and Palliative Care: A Call for a New Research Agenda. JAGS 53:1593–1598.İstatistiklerle Yaşlılar, 2016. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24644. Erişim tarihi: 16-01-2019
  • Jaul, E., & Rosin, A. (2005). Planning care for non-oncologic terminel illness in advenced age. IMAJ, 7:5-8.
  • Jerant, A.F., Azari, R.S., Nesbitt, T.S. & Meyers, F.J. (2004). The TLC Model of Palliative Care in the Elderly: Preliminary Application in the Assisted Living Setting. Ann Fam Med, 2 (1):54-60. DOI: 10.1370/afm.29.
  • Kapo, J., Morrıson, L.J., & Lıao, S. (2007). Palliative Care for the Older Adult. Journal of Palliative Medicine 10 (1):185-209. DOI: 10.1089/jpm.2006.9989.
  • Karnofsky, D.A., & Burchenal, J.H. (1949). "The Clinical evaluation of chemotherapeutic agents in cancer." In: macleod CM (Ed), Evaluation of ChemotherapeuticAgents. Columbia Univ Press. Page 196.
  • Kazanowski, M.K. (2003). Symptoms management in palliative care. In Mazo, ML & Sherman, DW. Palliative Care Nursing: Quality Care to the End of Life, 327-361.Springer Publishing Company: New York.
  • Kıvanç Madenoğlu, M. (2017). Türkiye’de Palyatif Bakım Hizmetleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, HSP, 4(2):132-135. DOI: 10.17681/hsp-dergisi.316894.
  • Morrison, R.S., & Meier, D.E. (2004). Palliative Care. The New England Journal of Medicine. 350 (25): 2582-2590.
  • National Consensus Project for Quality Palliative Care. Clinical practice guidelines for quality palliative care. 2nd ed. Pittsburgh (PA): National Consensus Project for Quality Palliative Care; 2009. 80 p.
  • Ogle, K.S., & Hoper, K. (2005). Enf of life care for older adults. Prim Care Clin Office Pract,32: 811-828.
  • Pal, L.M., & Manning, L. (2014). Palliative care for frail older people. Clinical Medicine, 14 (3): 292–5.
  • Payne, S.K., Coyne, P., & Smith, T.J. (2002). The health economics of palliative care. Oncology, 16:801-808.
  • Samancı Tekin, Ç., Kara F. (2018). Dünyada ve Türkiye’de yaşlılık. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi/ IBAD, 2018; 3(1):219-229. Doi Number: http://dx.doi.org/10.21733/ibad.370584
  • Şahan Uslu, F., Terzioğlu, F. (2015). Dünyada ve Türkiye’de palyatif bakım eğitimi ve örgütlenmesi. Cumhuriyet Hem Der 4 (2): 81-90.
  • T.C. Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü https://khgmozellikli.saglik.gov.tr/svg/palyatif.php
  • TC Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Palyatif bakım hizmetlerinin uygulama usul ve esasları hakkında yönergesihttps://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/2817,palyatif-bakim-hizmetleri-yonergesipdf.pdf?0 Erişim tarihi: 28.01.2018
  • Telatar, T.G., & Özcebe, H. (2004). Yaşlı nüfus ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi. Türk Geriatri Dergisi, 7 (3): 162-165
  • Thomas, C., Morris, S.M., & Clark, D.(2004). Place of death: preferences among cancer patients and their carers. Soc Sci Med, 58(12):2431-44).
  • Tosun, Taşar, P., Şahin, S., & Akçiçek, F. (2014). Geriatride palyatif bakım. Akad Geriatri, 6:73-7 Ünal, B., & Ergör, G. (2013). Türkiye kronik hastalıklar ve risk faktörleri sıklığı çalışması.Sağlık Bakanlığı. Yayın no: 909, Ankara, 2013;
  • Voumard, R., Rubli Truchard, E., Benaroyo, L., Borasi, G. D., Büla, C., & Jox, R. J. (2018). Geriatric palliative care: a view of its concept, challenges and strategies. BMC Geriatrics,18:220. https://doi.org/10.1186/s12877-018-0914-0).
  • WHO, Palliative Care, Fact sheet, Reviewed August, 2017. https://www.who.int/features/factfiles/palliative-care/en/. Erişim tarihi. 12.01.2019
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Halk Sağlığı, Çevre Sağlığı
Bölüm Derleme Makaleler
Yazarlar

Saime Erol 0000-0001-7752-605X

Ayşe Ergün 0000-0003-3132-2005

Yayımlanma Tarihi 30 Ağustos 2019
Gönderilme Tarihi 9 Temmuz 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 1 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Erol, S., & Ergün, A. (2019). Geriatrik Palyatif Bakım: Neden, Nerede, Ne Zaman, Nasıl Ve Kim Tarafından Verilmeli. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 1(2), 38-48.