Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Empatik Eğilim Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 9, 28.06.2020

Kaan Serter , Turgay Biçer , Koray Emre Kara , Murat Şentuna

Öz

Araştırmada, İstanbul ili Küçükçekmece ve Başakşehir ilçelerinde görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin empatik eğilim düzeylerini belirlemek ve empatik eğilim düzeylerinin bazı değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırmada, mevcut durumu ortaya çıkarmayı amaçlayan betimsel bir yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı özel ve resmi okullarda beden eğitimi öğretmeni olarak görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Çalışma katılımcıların gönüllülük esasına göre yürütülmüş ve 173 beden eğitimi öğretmenine ulaşılmıştır. Öğretmenlerin, 81’i Küçükçekmece ilçesinde, 92’si Başakşehir ilçesinde görev yapmaktadır. 54’ü kadın, 119’u erkektir. Katılımcı öğretmenlerin 35’i 21-30 yaş arasındayken, 31-40 yaş arasında 76, 41 ve üstü yaşta iste 62 öğretmen vardır. Örneklem grubunun evreni temsil eder nitelikte olduğu kabul edilmiştir. Araştırma nicel yönteme göre tasarlanmış olup ilişkisel tarama modeline göre yürütülmüştür. Veri toplama araçları olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan 8 soruluk “Kişisel Bilgi Formu” ve 1988 yılında Dökmen tarafından geliştirilen “Empatik Eğilim Ölçeği’nden (EEÖ)” yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, beden eğitim öğretmenlerinin empatik eğilim düzeylerinin orta düzeyde ve görev yeri, görev yapılan ilçe, meslekteki görev süresi ve gelir durumu değişkenleri ile empatik eğilim ölçeğinin arasında anlamlı bir farkın olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Empati, İletişim, Beden Eğitimi Öğretmeni

Kaynakça

• Acar, Ş. (2019). Okul öncesi öğretmenlerin iletişim becerileri ve empatik eğilimlerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Anabilim Dalı, Konya.
• Alpullu A., Uslu A., Demir G. (2010). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Duygusal Zekâ Farkındalıklarının İncelenmesi. 11.Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi. 1527-1529.
• Ayvaz, M. (2018). Beden eğitimi ve spor, müzik ve resim-iş bölümlerinde okuyan öğretmen adaylarının empati kurma ve eleştirel düşünme düzeylerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Trabzon.
• Biçer, T. (2006). Şampiyonluğun psikolojisi. İstanbul: Beyaz Yayınları.
• Biçer, T. (2016a). Kalpten akla sorular. İstanbul: Beyaz Yayınları.
• Biçer, T. (2016b). Sporda yetenek mi? Karakter mi? İstanbul: Beyaz Yayınları.
• Bilen, A. (2019). İlkokul öğretmenlerinin empati düzeylerinin demografik özelliklerine göre incelenmesi(Zeytinburnu-İstanbul örneği). Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Childs-Bowen, D., Moller, G. & Scrivner, J. (2000). Principals:Leaders of Leaders. NASSP Bulletin, 84, 27-34. DOI: 10.1177/019263650008461606
• Çelik, E. (2008). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin empatik eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Anabilim Dalı, Konya.
• Danielson, C. (2006). Teacher Leadership That Strengthens Professional Practice. Virginia: ASCD.
• Derman, M., T. (2011). Farklı sosyoekonomik düzeylerdeki 10-11 yaş çocuklarına uygulanan empati eğitim programının saldırganlık düzeyleri üzerindeki etkisi. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Bursa.
• Derman, M., T., Doğan, B. ve Metin, M. (2019). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocuk Resimlerine Yönelik Yaklaşımları ve Empati Düzeyleri Arasındaki İlişki. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4 (1), 1-17. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/706949].
• Dökmen, Ü. (1988). Empatinin Yeni Bir Modele Dayanılarak Ölçülmesi ve Psikodrama ile Geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 21 (1), 155-190. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/790175].
• Dökmen, Ü. (2003). İletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Dökmen, Ü. (2007). Küçük şeyler. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Erduran, M., M. (2018). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu ile fen fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin eleştirel düşünme ve empati kurma düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi Anabilim Dalı, Bartın.
• Goh, S. C. and Fraser, B. J. (1998). Teacher Interpersonal Behaviour,Classroom Environment and Student Outcomes in Primary Mathematics Classes in Singapore. Learning Environments Research, 1, 199-229. DOI: 10.1023/A:1009910017400
• Goleman, D. (1998). Duygusal zekâ. (Çev. Seçkin Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Goleman, D. (2017). Duygusal zekâ-empati (Empathy).Harvard Business Review Press.
• Goleman, D. (2018). Working with emotional ıntelligence. İş başında duygusal zekâ. (Çev. Handan Balkara). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Gülle, M. (2015). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin bölümlerine göre eleştirel düşünme ve empati kurma düzeylerinin incelenmesi. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Sakarya.
• Gülüm, R. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin iletişim becerileri ile mesleki tutum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Erzurum ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Erzurum.
• Günay, M. (2019). Beden eğitimi öğretmenlerinin empatik eğilimleri ile öğrencilerinin öğretmene yönelik yakınlık algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Spor Eğitimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Güner, A. (2018). Öğretmenlerin kültürler arası duyarlılık düzeyleri ile empatik eğilimleri arasındaki ilişki (halk eğitimi merkezi örneği). Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul.
• Gürsel, H., E. (2016). Branş öğretmenlerinin empatik eğilim düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Avcılar örneği). Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
• Hoffman, M., L. (1994). The Contribution of Empathy to Justice and Moral Judgment. London: Garland Publishing İnc.
• Karademir, T. ve Türkçapar, Ü. (2017). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Empatik Eğilim Düzeylerinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (3). DOI: 10.29299/kefad.2017.18.3.013
• Karaküçük, S. (1991). Beden eğitimi öğretmenlerinin faaliyet alanları. Ankara: Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Yayınları.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, U. (2019). Etkili iletişim ve empati beceri eğitiminin ön ergenlerin iletişim ve empatik becerilerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Toros Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, Mersin.
• Kılınç, M. ve Uludağ, A. (2017). Sağlık Çalışanlarının Empatik Eğilim Düzeyinin Saldırgan Davranış Düzeyleri ile İlişkisi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 16 (3), 809-825. DOI: 10.21547/jss.307207
• Kıratlı, E. (2015). Tenis hakemlerinin karar verme stilleri ve empatik eğilim düzeylerinin karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, İstanbul.
• Mutlu, T. O., Şentürk, H. E., Zorba, E. (2014). Üniversite Öğrencisi Tenisçilerde Empatik Eğilim ve İletişim Becerisi. International Journal of Sport Culture and Science, 2 (1), 129-137. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/91648].
• Oskay, Ü. (2019). İletişimin ABC’si. İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
• Özbek, M., F. (2004). Toplumsal Yaşamda Empati. Akademik Bakış Dergisi, 1, 155-190. [Erişim adresi: http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423868424.pdf].
• Özdemir, S., Tözün, M., Ünsal, A., Danacı, B. ve Sözmen, M., K. (2015). Bir Üniversite Hastanesinde Hemşirelerde Empati Düzeyleri ve İş Doyumu ile İlişkisi. Smyrna Tıp Dergisi, 2, 30-38.[Erişim adresi: http://smyrnatipdergisi.com/dosyalar_upload/belgeler/Hem%C5%9Firelerde%20empati1463478752.pdf].
• Öztürk, M. (2019). Hemşirelerin öfke düzeyleri ile empatik eğilimleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Gaziantep.
• Palavan, Ö. ve Agboyraz, İ. (2017). Sınıf Öğretmenlerinin Empatik Eğilimleri ile Demokratik Değerlere Sahip Olma Düzeylerinin İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1), 134-150. DOI: 10.17679/inuefd.296141.
• Polat, M. (2019). Erzurum ilinde liselerde görev yapan öğretmenlerin empatik eğilim düzeylerinin spor ve farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ağrı.
• Polatoğlu, E. (2018). Özel gereksinimli bireylerle çalışan öğretmenlerin bilişsel esneklik düzeyleri ile yaratıcılık ve empati düzeyleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Özel Anabilim Dalı, İstanbul.
• Rehber, E. (2007). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin empatik eğilim düzeylerine göre çatışma çözme davranışlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Adana.
• Saygılı, G., Kırıktaş, H. ve Gülsoy, H., T. (2015). Bazı Değişkenlere Göre Öğretmenlerin Empatik Eğilim Düzeyleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (1), 73-82. DOI: 10.14686/BUEFAD.2015111016
• Serter, K. ve Biçer, T. (2019). Yerel Yönetimler ve Gençlik Hizmetleri Spor Müdürlüğü’nde Görev Yapan Spor Yöneticilerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Mutlulukları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Avrasya Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 66-82. DOI: 10.35333/ERISS.2019.91
• Tabachnick, B.G. & Fidell. L.S. (2013). Using Multivariate Statistics. Pearson, Boston.
• Tarhan, N. (2010). Toplum psikolojisi: sosyal şizofreniden toplumsal empatiye. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Tatlı, T. (2018). Sağlık çalışanlarının empatik eğilim ve etik duyarlılık düzeylerinin hasta hakları bağlamında incelenmesi: Ağrı ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Konya.
• Tek, K., H. (2017). Lise 9-10-11. sınıf öğrencilerinin beden eğitimi öğretmenini duygusal açıdan algılayışı. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, İstanbul.
• Tuncay, B. (2019). Gösteri amaçlı televizyon spor programlarının futbol kamuoyunu yönlendirme konusunda etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, İstanbul.
• Yalız, D. (2013). Anadolu Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri İncelemesi. Pamukkale Spor Bilimleri Dergisi, 4 (2), 94-111. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/191799].
• Yaprak, G., G. (2019). Okul öncesi öğretmenleri ve öğretmen adaylarının sınıf yönetimi tutum ve inançları ile empati eğilim düzeyleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, İstanbul.
• Yiğiter, K. (2008). Kocaeli ilinde görevli ilk ve ortaöğretim kurumlarında çalışan beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin empati becerilerinin incelenmesi (Kocaeli il merkezi örneği). Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Sakarya.
• Yüksel, A. (2004). Empati Eğitim Programının İlköğretim Öğrencilerinin Empatik Becerilerine Etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2), 341-354. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/153251].