Moving Away from Ethics in Sports: Duty and Ego Goal Orientations

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 3, 278 - 283, 30.09.2024

Tuğba Zehir , Serhat Turan

https://doi.org/10.56639/jsar.1512037

Öz

An important study was carried out in order to determine the effect of care and ego characteristics on moving away from morality in sports, which is not widely included in the statistical literature, and that some of its goals may be based on unregistered behavior of athletes. The relational scanning model, one of the best research methods, was used in the study. Within the scope of the study, 489 athletes took part and data regarding the "Personal Information Form", "Duty and Ego Orientation in Sports Scale" and "Immorality in Sports Scale" were obtained. Data analysis was carried out with the SPSS 25 package program. Pearson distribution analysis to determine the balance between variables; Multiple regression analysis was used to determine whether athletes' duties and egos predict the lack of morality in sports. As a result of the analysis, negative aspects between task characteristics and moving away from balance in sports are low; It has been determined that there are positive, moderately significant relationships between ego ratios and immorality in sports. In addition, as a result of the multiple cross-regression analysis performed on the prediction of moving away from morality in sports, it was determined that their duties had a negative significant predictive power on moving away from morality in sports, and showing ego had a positive significant predictive power on moving away from morality in sports. 17% of the total variance in moving away from morality in sports is explained by the target. The information obtained contributes more to sportsmanship when athletes act according to their duties; Their tendency to take action with their ego characteristics may lead them to move away from morality and act unsportsmanlike. Based on this endurance, the target efforts of the athletes are handled in a task-oriented manner in order to raise the level of morality in sports.

Anahtar Kelimeler

Achievement goal, ego orientation, task orientation, sportsmanship, morality.

Görev ve Ego Yöneliminin Sporda Ahlaktan Uzaklaşma Üzerine Etkisi

Öz

Görev ve ego yöneliminin sporda ahlaktan uzaklaşmaya etkisine yönelik çalışmaların literatürde çokça yer almaması ve bazı hedef yönelimlerinin sporcuları ahlaki olmayan davranışlara itebilmesi sebebiyle çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma kapsamında 489 sporcu yer almış ve “Kişisel Bilgi Formu”, “Sporda Görev ve Ego Yönelimi Ölçeği” ve “Sporda Ahlaktan Uzaklaşma Ölçeği ile veriler elde edilmiştir. Verilerin analizi SPSS 25 paket programıyla gerçekleştirilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek için pearson korelasyon analizi; sporcuların görev ve ego yöneliminin sporda ahlaktan uzaklaşmayı yordamasına ilişkin ise çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Analiz sonucunda sporda görev yönelimleri ile ahlaktan uzaklaşma arasında negatif yönde düşük düzeyde; ego yönelimi ile sporda ahlaktan uzaklaşma arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca sporda ahlaktan uzaklaşmanın yordanmasına ilişkin yapılan çoklu doğrusal regresyon analizi sonucunda görev yöneliminin sporda ahlaktan uzaklaşma üzerinde negatif yönde, ego yöneliminin ise sporda ahlaktan uzaklaşma üzerinde pozitif yönde anlamlı yordayıcı güce sahip olduğu tespit edilmiştir. Sporda ahlaktan uzaklaşmaya ait toplam varyansın %17’si hedef yönelimi ile açıklanmaktadır. Elde edilen bulgular doğrultusunda sporcuların görev yönelimiyle hareket etmelerinin sportmenliğe daha çok katkı sunduğu; ego yönelimiyle eyleme yönelmelerinin ise ahlaktan uzaklaşmalarına ve sportmenlik dışı hareket etmelerine zemin hazırladığı söylenebilmektedir. Bu sonuca dayanarak sporda ahlak seviyesinin yükseltilebilmesi için sporcuların hedef yönelimleri görev odaklı olarak ele alınmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Başarı hedefi, ego yönelimi, görev yönelimi, sportmenlik, ahlak.

Kaynakça

• Akıllı, H., Kemahlı, F., Okudan, K. & Polat, F. (2008). Ekolojik ayak izinin kavramsal içeriği ve Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde bireysel ekolojik ayak izi hesaplaması, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 21-35.
• Bandura, A. (2002). Selective moral disengagement in the exercise of moral agency. Journal of Moral Education, 31(2), 101–119. https://doi.org/10.1080/0305724022014322
• Boardley, I. D., & Kavussanu, M. (2008). The moral disengagement in sport scale - Short. Journal of Sports Sciences, 26(14), 1507–1517.
• Boardley, I.D., & Kavussanu, M. (2009). The influence of social variables and moral disengagement on prosocial and antisocial behaviours in field hockey and netball. Journal of Sports Sciences, 27(8), 843-854
• Bond, K. A., Biddle, S.J., & Ntoumanis, N. (2001). Self-efficacy and causal attribution in female golfers. International Journal of Sport Psychology, 32(3), 243-256.
• Bortoli, L., Bertollo, M., & Robazza, C. (2009). Dispositional goal orientations, motivational climate, and psychobiosocial states in youth sport. Personality and Individual Differences, 47(1), 18–24. https://doi.org/10.1016/j.paid.2009.01.042
• Cifci, F., & Ballikaya, E. (2023). Role of female handball athletes’ perfectionism and achievement goals in determining the moral disengagement. Journal of ROL Sport Sciences, 4(1), 51–65. https://doi.org/10.5281/zenodo.7739739
• Çiftci Tongo, G. (2020). Sporda değerler, hedef yönelimleri ve ahlaki karar alma tutumlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Antalya.
• Çavdarli, Ş. (2013). Liseli sporcularda görev ve ego yönelimleri ile sporda stresle başa çıkma stratejileri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Mersin.
• Duda, J. L. (1992). Motivation in sport settings: A goal perspective approach. In G. C. Roberts (Ed.), Motivation in sport and exercise (pp. 57-91). Human Kinetics.
• Duda, J. L. (1997). Goal perspective theory: critical concepts and tenets. In Innovations in sport psychology: Linking theory and practice, Proceedings of the International Society of Sport Psychology IX World Congress of Sport Psychology, Israel: ISSP.
• Duda, J. L., & Nicholls, J. G. (1992). Dimensions of achievement motivation in schoolwork and sport. Journal of educational psychology, 84(3), 290.
• Duda, J.L., Olson, L.K., &Templin, T.J. (1991). The relationship of task and ego orientation to sportsmanship attitudes and the perceived legitimacy of injurious acts. Research Quarterly for Exercise and Sport, 62(1), 79-87. https://doi.org/10.1080/02701367.1991.10607522
• Eroğlu, O., Ünveren, A., Ayna, Ç., & Müftüoğlu, N. E. (2020). Spor bilimleri fakültesindeki öğrencilerin sporda zihinsel dayanıklılık ve sporda ahlaktan uzaklaşma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 100-110.
• Hanrahan, S., Cerin, E., & Hartel, C. (2003). Achievement goal orientations, attributional style, and motivational climate as predictors of performance and persistence. RonJon Publishing: Dexton, Tex.
• Gentile, A., Milovanovic, I., Pišot, S., Bianco, A., & Lavanco, G. (2022). Moral disengagement in youth athletes: a narrative review. In Journal of Functional Morphology and Kinesiology, 7(2). MDPI. https://doi.org/10.3390/jfmk7020033
• George, D., & Mallery, P., (2003). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 11.0 Update (4th Ed.), Allyn and Bacon, Boston.
• Graham, T. R., Kowalski, K. C., & Crocker, P. R. E. (2002). The contributions of goal characteristics and causal attributions to emotional experience in youth sport participants. In Psychology of Sport and Exercise, 3(4), 273-291. www.elsevier.com/locate/psychsport
• Gutierrez, M., & Ruiz, L.M. (2009). Perceived motivational climate, sportsmanship, and students' attitudes toward physical education classes and teachers. Perceptual and Motor Skills, 108(1), 308-326.
• Gürpınar, B. (2015). Sporda ahlaktan uzaklaşma ölçeği kısa formunun Türk kültürüne uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(1), 57-64.
• Işım, A. T., Güvendi, B., & Toros, T. (2015). Amatör lig futbolcularında sporda ahlaktan uzaklaşma, güdüsel iklim ve karar verme. International Journal of Social Sciences and Education Research, 5(1), 54-62.
• Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi (35. Baskı), Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kaya, D. G., Ayan, B. N., & Ocak, Y. (2023). Amatör futbolcuların sporda ahlaktan uzaklaşma ile spor duygu durumlarının incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(3), 1139-1149.
• Kristiansen, E., Roberts, G. C., & Abrahamsen, F. E. (2008). Achievement involvement and stress coping in elite wrestling. Scandinavian Journal of Medicine and Science in Sports, 18(4), 526–538. https://doi.org/10.1111/j.1600-0838.2007.00646.x
• Lee, M. J., Whitehead, J., Ntoumanis, N., & Hatzigeorgiadis, A. (2008). Relationships Among Values, Achievement Orientations, and Attitudes in Youth Sport. In Journal of Sport and Exercise Psychology, 30(5), 588-610.
• Miller, B.W., Roberts, G.C., & Ommundsen, Y. (2005). Effect of perceived motivational climate on moral functioning, team moral atmosphere perceptions, and the legitimacy of intentionally injurious acts among competitive youth football players. Psychology of Sport and Exercise, 6(4), 461-477.
• Monteiro, D., Teixeira, D. S., Travassos, B., Duarte-Mendes, P., Moutão, J., Machado, S., & Cid, L. (2018). Perceived effort in football athletes: The role of achievement goal theory and self-determination theory. Frontiers in Psychology, 9,1575. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.01575
• Ntoumanis, N., & Biddle, S. J. H. (1999). Affect and achievement goals in physical activity: A meta-analysis. Scandinavian Journal of Medicine and Science in Sports, 9(6), 315–332. https://doi.org/10.1111/j.1600-0838.1999.tb00253.x
• Palou, P., Ponseti, F. J., Cruz, J., Vidal, J., Cantallops, J., Borràs, P. A., & Garcia-Mas, A. (2013). Acceptance of gamesmanship and cheating in young competitive athletes in relation to the motivational climate generated by parents and coaches. Perceptual and Motor Skills, 117(1), 290–303. https://doi.org/10.2466/10.30.PMS.117x14z9
• Papaioannou, A. G., Ampatzoglou, G., Kalogiannis, P., & Sagovits, A. (2008). Social agents, achievement goals, satisfaction and academic achievement in youth sport. Psychology of Sport and Exercise, 9(2), 122–141. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2007.02.003
• Roberts, G. C., & Nerstad, C. G. (2020). Motivation: achievement goal theory in sport and physical activity. In The Routledge international encyclopedia of sport and exercise psychology (pp. 322-341). Routledge.
• Shields, D. L., Funk, C. D., & Bredemeier, B. L. (2018). Relationships among moral and contesting variables and prosocial and antisocial behavior in sport. Journal of Moral Education, 47(1), 17–33. https://doi.org/10.1080/03057240.2017.1350149
• Toros, T. (2004). Sporda görev ve ego yönelim ölçeği -SGEYÖ-" nın Türk sporcuları için güvenirlik ve geçerlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 15(3), 155-166.
• Turan, S. (2021). Geç ergenlik dönemi: Ahlaki uzaklaşma. Sportive, 4(2), 1-11.
• Turan, S. (2020). Okul sporlarına katılan ortaöğretim öğrencilerinin sporda ahlaktan uzaklaşma durumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4(1), 8-19.
• Türksoy Işım, A., Güvendi, B., & Toros, T. (2019). Amatör lig futbolcularında sporda ahlaktan uzaklaşma, güdüsel iklim ve karar verme. International Journal of Social Sciences and Education Research, 5(1), 54-62.
• Yazıcıoğlu, Y. & Erdoğan, S., (2004). SPSS Uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık. Weiner, B. (2012). An attributional theory of motivation and emotion. Springer Science & Business Media.
• Whitehead, J., & Duda, J. (1998). Measurement of goal perspectives in the physical domain. In Advances in sport and exercise psychology measurement (pp. 21-48). Fitness Information Technology.