BİR RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI HASTANESİNDEKİ SAĞLIK PROFESYONELLERİNİN EL HİJYENİ İNANÇ VE UYGULAMALARININ İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 3, 535 - 548, 28.12.2023

Figen Çavuşoğlu , Derya Sevinç , Nejla Yiğit

https://doi.org/10.47115/jshs.1210110

Öz

Amaç: Bu araştırma bir ruh sağlığı ve hastalıkları hastanesindeki sağlık profesyonellerinin el hijyeni inanç ve uygulamalarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırmanın türü tanımlayıcı olup ruh sağlığı ve hastalıkları hastanesinde sağlık bakım hizmeti veren çalışanlarla yapılmıştır. Evren 279 sağlık çalışanından oluşmaktadır. Çalışma kapsamında örneklem seçimine gidilmemiş evrenin tamamına ulaşılması hedeflenmiştir. 240 katılımcı ile veri toplama sonlandırılmıştır. Veriler tanımlayıcı bilgi formu, El Hijyeni İnanç Skalası (EHİS) ve El Hijyeni Uygulama Envanteri (EHUE) aracılığı ile toplanmıştır. Veriler SPSS programı ile analiz edilmiş, non-parametrik testlerle birlikte sayı, yüzde, medyan ve aritmetik ortalama değerleri kullanılmıştır. Araştırmanın etik kurul izni, kurum izni ve katılımcıların onamları alınmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 39.90±7.71 (min/mak:21-62), %62.1’i kadın, %78.3’ü evli, %60’ı lisans mezunudur. Araştırmadaki bireylerin EHUE puan ortalamaları 67.60±4.02 (min/mak: 42-70), EHİS puan ortalamaları ise 82.56±8.62 (min/mak: 54-110) dur. Katılımcıların EHİS ile EHUE puan ortalamaları arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki olduğu saptanmıştır (r: 0.281; p<0.001).
Sonuç ve Öneriler: Araştırma sonucunda katılımcıların el hijyenine yönelik inançlarının orta düzeyin üstünde, el hijyenini uygulama durumlarının ise yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiş olup bireylerin el hijyenine yönelik inançları arttıkça uygulama durumunun da arttığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

El hijyeni, Hastane enfeksiyonları, İnançlar, Sağlık profesyonelleri

Investigating of Hand Hygiene Beliefs and Practices of Health Professıonals in a Mental Health and Diseases Hospital

Öz

Aim: This research was conducted to examine the hand hygiene beliefs and practices of health professionals in a mental health and diseases hospital.
Method: The type of the study is descriptive and it was conducted with employees providing health care services in a mental health and diseases hospital. The population consists of 279 health care workers. Within the scope of the study, no sample selection was made and it was aimed to reach the entire population. Data collection was finalized with 240 participants. Data were collected through a descriptive information form, the Hand Hygiene Belief Scale (HBS) and the Hand Hygiene Practice Inventory (HPSI). The data were analyzed with the SPSS program and non-parametric tests, number, percentage, median and arithmetic mean values were used. Ethics committee permission, institutional permission and consent of the participants were obtained.
Results: The mean age of the individuals participating in the study was 39.90±7.71 (min/max: 21-62), 62.1% were women, 78.3% were married, and 60% were undergraduates. The mean EHPI score of the individuals in the study was 67.60±4.02 (min/max: 42-70), and the mean score of HHBS was 82.56±8.62 (min/max: 54-110). It was determined that there was a weak positive correlation between the participants' HHBS and their EHPI score averages (r: 0.281; p<0.001).
Conclusion and Suggestions: As a result of the research, it was determined that the beliefs of the participants about hand hygiene were above the medium level, and the situation of applying the hand hygiene was at a high level, and it was observed that as the beliefs of the individuals towards hand hygiene increased, the state of practice also increased.

Anahtar Kelimeler

Beliefs, Hand Hygiene, Health professionals, Nosocomial Infections

Kaynakça

• Akça, A.H., & Keşaplı, M. (2016). Acil serviste el yıkama alışkanlıkları ve ülkemizdeki sağlık politikalarının bu alışkanlık üzerine etkileri. Van Tıp Derg, 23(2), 176-82.
• Allegranzi, B., Pittet, D. (2009). Role of hand hygiene in healthcare-associated infection prevention. J Hosp Infect, 73(4),305-315.
• Al-Tawfiq, J.A., Abed, M.S., Al-Yami, N.& Birrer, R.B. (2013). Promoting and sustaining a hospital-wide, multifaceted hand hygiene program resulted in significant reduction in health care-associated infections. Am J Infect Control, Jun;41(6), 482-486.
• Artan, Y., Sözeri, İ., & Akyol, A.D. (2018). Yoğun bakımda çalışan yardımcı hizmet personelinin el hijyeni uyumunun değerlendirilmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 22(1), 10-18.
• Artan, Y., Türeyen, A. (2022). Sağlık çalışanlarının el hijyenine yönelik inanç ve uygulamalarının incelenmesi. Flora, 27(1),113-24.
• Ay, P., Teker, A.G., Hidiroglu, S., Tepe, P., Surmen, A. ve ark. (2019). Qualitative study of hand hygiene compliance among health care workers in intensive care units. J Infect Dev Ctries, Feb 28,13(2),111-117.
• Bruffaerts, R., Sabbe, M., & Demyttenaere, K. (2004). Effects of patient and health-system characteristics on community tenure of discharged psychiatric patients. Psychiatric Services, 55(6), 685–690.
• Cheng, V.C.C., Wu, A.K.L., Cheung, C.H.Y., Lau, S.K.P., Woo, P.C.Y., Chan, K.H., et al. (2007). Outbreak of human metapneumovirus infection in psychiatric inpatients: Implications for directly observed use of alcohol hand rub in prevention of nosocomial outbreaks. Journal of Hospital Infection, 67, 336–343.
• Demir, N.A., Sümer, Ş., Demir, L.S., Ural, O. (2018). Knowledge levels of students, trainees and faculty members about hand hygiene at a university hospital. Klimik Derg, 31(2),106-109.
• Doğan, Ş., Karahan, E. (2021). Yardımcı hizmet personeline verilen uygulamalı el hijyeni eğitiminin el hijyeni uyumuna etkisi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 9(1), 117-129.
• DSÖ, (2017) Health care-associated infections_Fact Sheet. Available: http://www.who.int/gpsc/country_work/gpsc_ccisc_fact_sheet_en.pdf Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.
• DSÖ, 2005. WHO launches global patient safety challenge; issues guidelines on hand hygiene in health care. https://www.who.int/news/item/13-10-2005-who-launches-global-patient-safety-challenge-issues-guidelines-on-hand-hygiene-in-health-care Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.
• Erasmus, V., Daha, T.J., Brug, H., Richardus, J.H., Behrendt, M.D., Vos, M.C., et al.(2010). Systematic review of studies on compliance with hand hygiene guidelines in hospital care. Infect Control, 31(3), 283-94
• İkiışık, H., Turan, G., Taşğın, A.A., Kul, A., Aydın, F.Z., Eliaçık, M. ve ark. (2022). Bir hastane hemşirelerinin el hijyeni inancının ve uygulamasının değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum, 32(2),129-135.
• Karadağ, M., Yıldırım, N., & İşeri, Ö.P. (2016). El hijyeni inanç ölçeği ve el hijyeni uygulamaları envanterinin geçerlilik ve güvenirliliği. Cukurova Medical Journal, 41(2), 271-284.
• Karahan, E., Doğan, Ş., Çelik, S. (2020). Sağlık çalışanlarında el hijyeni inancı ve uygulamalarının değerlendirilmesi. Sağlık Akademisi Kastamonu (SAK), 5(2), 91-103.
• Karaoğlu, M.K., & Akın, S. (2019). Hemşirelerin el yıkama alışkanlıklarına ilişkin görüşleri ve el hijyeni uyum oranlarının değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16(1), 33-40.
• Kozik, D., Öner, C., çetin, H., & Şimşek, E.E. (2022). İstanbul ili Tuzla ilçesi birinci basamak sağlık kuruluşlarında çalışanların el hijyeni inanç ve uyumlarının değerlendirilmesi. Jour Turk Fam Phy, 13(3),96-103.
• Musu, M., Lai, A., Mereu, N. M., Galletta, M., Campagna, M., Tidore, M., et al. (2017). Assessing hand hygiene compliance among healthcare workers in six Intensive Care Units. Journal of Preventive Medicine and Hygiene, 58(3), E231-E237.
• Ng, W.K., Shaban, R.Z., van de Mortel, T. (2017). Healthcare professionals' hand hygiene knowledge and beliefs in the United Arab Emirates. J Infect Prev, May,18(3),134-142.
• Ott M., & French R. (2009). Hand Hygiene Compliance Among Health Care Staff and Student Nurses in a Mental Health Setting. Issues in Mental Health Nursing, 30,11,702-704.
• Öztürk, R., Cesur, S., Şimşek, E.M., Süha, Ş.E.N., & Şanal, L. (2018). Yoğun bakım ünitesinde çalışan sağlık personellerinin enfeksiyon kontrol önlemleri hakkındaki bilgi düzeyinin değerlendirilmesi. Ortadoğu Tıp Dergisi, 10(3), 289-296.
• Piras, S.E., Lauderdale, J., Minnick, A. (2017). An elicitation study of critical care nurses' salient hand hygiene beliefs. Intensive Crit Care Nurs, Oct,42,10-16.
• Smiddy MP, Connell RO, Creedon SA. (2015). Systematic qualitative literature review of health care workers’ compliance with hand hygiene guidelines. Am J Inf Contr, 43(3),269-74.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar ve Erken uyarı Dairesi Balkanlığı. SHİE. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/shie/shie-liste/shie.html#:~:text=Her%20y%C4%B1l%20d%C3%BCnya%20genelinde%20300,%25'lere%20vard%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20bildirilmektedir. Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.
• Van de Mortel, T. (2009). Development of a questionnaire to assess health care students’ hand hygiene knowledge, beliefs and practices. Aust J Adv Nurs, 26,9-16.
• Weber, D.J., Rutala, W.A. (2016). Occupational Health Update: Focus on Preventing the Acquisition of Infections with Pre-exposure Prophylaxis and Postexposure Prophylaxis. Infect Dis Clin North Am, Sep;30(3), 729-57.
• Yakıcı, A.E., Sarper, N., Dündar, D., Duymaz, F.Z., Yıldız, A. ve ark. (2021). Çocuk hematoloji servisinde verilen el hijyeni eğitimlerinin elde üreyen bakteriler üzerine etkisi: ileriye dönük klinik araştırma. Turkiye Klinikleri J Pediatr, 30(2), 127-37.