Denizcilik
sektörü küresel iş yapılan nadir sektörlerden biridir. Sadece sermaye ve
girişimcinin küreselleşmediği emeğin de küreselleştiği bir iş koludur. Deniz iş
gücü piyasaları, yüksek anlamda küresel hareketliliğe sahiptir. Yatırımcı, gemi işletmecisi ve çalışanlar birbirinden
farklı uluslardan oluşabilmektedir. Gemi işletmecisi personelle ilgili yönetsel
faaliyetleri tamamı ile gemi adamı yönetim firmalarına bırakabilmektedir. Bazı
durumlarda gemi adamı tedariki için aracı firmalar kullanılmaktadır. Gemi adamı
olmak için çeşitli eğitimler ve sertifikasyonlar gerekmektedir. Her kademe gemi
adamı bir dizi zorunlu eğitimden geçmek zorundadır. Bu eğitimler yaşam boyu
eğitim anlayışı ile periyodik olarak yenilenir. Ülkemiz uluslararası
geçerlilikte ehliyetler vermektedir. Küresel olarak istihdam konusunda
uluslararası düzenlemeler açısından bir engel bulunmamaktadır. Gemi adamlarının
uluslararası iş gücü piyasalarında istihdamı için yasal bir engel
bulunmamaktadır. Bu duruma karşın Türkiye’de denizcilik sektöründe hizmet veren
kayıtlı özel istihdam büroları bulunmamaktadır. Türkiye’de özel istihdam
bürolarının yapacağı işleri simsar adı verilen, İŞKUR’a kayıtları olmadan
faaliyet gösteren firmalar gerçekleştirmektedir. Türkiye’de özel istihdam
bürolarının yerine denizcilik sektöründe informal simsar müesseselerinin olması
gemi adamının küresel deniz iş gücü piyasalarında istihdamında önemli bir
engeldir. İstihdam büroları uluslararası piyasalarda gemi işletme firmaların
altında organize olmuş bölümler olarak yer alabilmektedir. Üçüncü parti gemi
işletmeciliği ülkemizde yeni ve yaygın olmayan bir hizmet türüdür. Bu nedenle
istihdam bürolarının faaliyetlerini içine alan gemi işletme firmaları kısıtlıdır.
Türkiye’deki gemi adamları emek piyasasındaki düzensizlik özel istihdam
büroları ile ortadan kalkacaktır. Gemi adamlarının küresel piyasalarda
istihdamı Türkiye’de işsizliğin azalmasına katkı sunacaktır. Ayrıca küresel
denizcilik piyasalarında Türkiye’nin söz sahibi olmasını da sağlayacaktır.
Çalışmada, Türkiye'nin gemi adamı istihdamı rakamlarla ortaya koyulmuş olup
ülkemizin bu konuda başarılı olamamasının en önemli nedeninin emek
piyasasındaki düzensizlik ve uygun olmayan aracı kuruluşlar olduğu tespit
edilmiştir. Denizcilik sektöründe küresel ölçekli, piyasanın ihtiyacına cevap
verebilen, profesyonel, özel istihdam büroları ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Söz
konusu niteliklere sahip istihdam büroları sayesinde zabitan ve tayfa sınıfı
gemi adamlarımızın kolaylıkla istihdamı sağlanabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Deniz Ekonomisi Deniz İşletmeciliği İnsan Kaynakları Yönetimi Stratejik Yönetim
Maritime Management Human Resource Management Seafarerers Manning Agency
Konular | İşletme |
---|---|
Bölüm | İşletme Finans |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Ocak 2018 |
Gönderilme Tarihi | 18 Ekim 2017 |
Kabul Tarihi | 29 Ocak 2018 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 17 Sayı: 1 |