The Relationship Between Efficiency, Rantability and Export Competitiveness: An Implementation on Turkish Automotive Sector

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 3, 1194 - 1214, 01.07.2020

Oğuz Kara , Ayşenur Tarakcıoğlu Altınay , Birol Erkan

https://doi.org/10.21547/jss.706836

Öz

This study aims to assess the economical and financial rantability, changes in efficiency and productivity levels and export competitiveness of the automotive companies/sector which are dealt in Borsa İstanbul (BIST) within Turkey. In the analyzes covering the 2007-2017 period, we used various techniques such as the Ratio Analysis, the Data Envelopment Analysis (DEA), the Malmquist Total Factor Productivity (TFP) and the revealed comparative advantage indices. It is concluded that the scores of the productivity and export competitiveness move together and economical and financial rantability strengthen this moving. Also, there is a direct relationship between financial efficiency and export competitiveness.

Anahtar Kelimeler

Automotive Sector, Efficiency, Rantability, Export Competitiveness

Etkinlik, Rantabilite ve İhracat Rekabet Gücü Arasındaki İlişki: Türk Otomotiv Sektörü Üzerine Bir Uygulama

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de Borsa İstanbul'da (BIST) yer alan Otomotiv şirketlerinin/sektörünün ekonomik ve finansal rantabilite, etkinlik ve verimlilik düzeylerindeki ve ihracat rekabet gücündeki değişikliklerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 2007-2017 dönemini kapsayan analizlerde, Oran Analizi, Veri Zarflama Analizi (VZA), Malmquist Toplam Faktör Verimliliği (TFV) ve açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük endeksleri gibi çeşitli teknikler kullanılmıştır. Verimlilik ve ihracat rekabet gücü skorlarının birlikte hareket ettiği ve ekonomik ve finansal rantabilitenin bu hareketi güçlendirdiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca, finansal etkinlik ve ihracat rekabet gücü arasında doğrudan bir ilişki vardır.

Anahtar Kelimeler

Otomotiv Sektörü, Etkinlik, Rantabilite, İhracat Rekabet Gücü

Kaynakça

• Aydın, Ü. (2010) ‘Türk Finans Endüstrisinde Karşılaştırmalı Organizasyonel Etkinlik: Türkiye Örneği’, DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
• Avcu N (2016) ‘Türkiye’de Otomotiv Sektöründe Yoğunlaşma ve Büyüme Üzerindeki Etkisi’, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
• Balassa, B. (1965) ‘Trade Liberalisation And “Revealed” Comparative Advantage 1’, The Manchester School, vol. 33, no. 2, pp. 99-123.
• Balassa, B. (1966) ‘Tariff Reductions And Trade in Manufacturers Among The İndustrial Countries’, The American Economic Review, vol: 56, no: 3, pp. 466-473.
• Balassa, B. (1986) ‘The Determinants of intra-industry Specialization in United States Trade’, Oxford Economic Papers, vol: 38, no: 2, pp. 220-233.
• Balassa, B. and Luc, B. (1987) ‘Intra-Industry Specialisation in A Multi-Country and Multi-İndustry Framework’ The Economic Journal, vol: 97, no: 388, pp. 923-939.
• Balassa, B. and Marcus, N. (1989) ‘Revealed Comparative Advantage in Japan and The United States’ Journal of International Economic Integration, vol: 4, no: 2, pp. 8-22.
• Başkol, O. (2008) ‘Türkiye’de Otomotiv Sektörünün Rekabet Gücü Üzerine Bir Değerlendirme’ Makine ve Mühendis Dergisi, vol: 51, no: 596, pp. 26-34.
• Başkol, O. (2011) ‘Türk Otomotiv Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü (1996-2010)’, Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, vol: 7, no: 2, pp. 63-78.
• Bozdağ, E.G. and Saraçoğlu, S. (2013) ‘Analysis of Competitiveness of Turkey and Commonwealth of Independent States in their Automotive Market’, International Conference On Eurasian Economies, St. Petersburg.
• Charnes, A., Cooper, W.W. and Thrall, R. (1991) ‘A structure for classifying and characterizing efficiency and inefficiency in data envelopment analysis’, Journal of Productivity Analysis, vol: 2, no: 3, pp. 197-237.
• Debreu, G. (1951) ‘The Coefficient of Resource Utilization’, Econometrica, vol: 19, no: 3, pp. 273-292.
• Desai, F.P. (2012) ‘Trends in Fragmentation of Production: A Comparative Study of Asia and Latin America’, Procedia-Social and Behavioral Sciences, vol: 37, pp. 217-229.
• Duranay, S. (2017) ‘Türk Mevduat Bankalarının Veri Zarflama Analizi (VZA) ile Göreli Etkinliklerinin Ölçülmesi’, Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol: 1, no: 2, pp. 130-142.
• Erman, E. and Küçük, F. (2017) ‘Korkuteli (Antalya)’deki Alabalık İşletmelerinin Ekonomik Analizi’ Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research, vol: 3, no: 1, pp. 33-34.
• Farrell, M.J. (1957) ‘The Measurement of Productive Efficiency’, Journal of the Royal Statistical Society, vol:120, no: 3, pp. 253-281.
• Hinloopen, J. (2001) ‘On The Empirical Distribution of The Balassa Index’, Review Of World Economics, vol: 137, no: 1, pp. 1-49.
• Ildırar, M. and Kıral, E. (2018) ‘Piyasa Yapısı ve Yoğunlaşma: Türk Otomotiv Sektörü Üzerine Bir Analiz’, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol: 18, no: 18, pp. 93-117.
• Kara, O. and Erkan, B. (2011) ‘Türkiye'nin Emek Yoğun Mal İhracatındaki Karşılaştırmalı Üstünlüklerin Makro Ekonomik Büyüklüklerle İlişkisi’, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol: 7, no: 1, pp. 67-93.
• Kara, O., Erdoğan. N. and Erkan, B. (2018) ‘The Power of Competitiveness of the Toy Sector in Turkey and the Neccesity of Specialized Toy Organized Industrial Zones’. In: Oğuz A (ed.): Global and Regional Studies in Terms of Economical and Social Issues. Al-Farabi Kazakh National University, Almaty, 10-30.
• Kâtip, A., Karaer. F. and Özengin, N. (2014) ‘Otomotiv Sektörünün Çevresel Açıdan Değerlendirilmesi’ Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, vol: 19, no: 2, pp. 51-67.
• Kirikal, L. (2005) ‘Malmquist Indexes of Productivity Change in Estonian Banking’ Tallin Technical University.
• Koopmans TC (1951) ‘Analysis of Production as an Efficient Combination of Activities’ In: Koopmans TC (ed): Activity Analysis of Production and Allocation. Yale University, New Haven, 33-97.
• Kök R, Deliktaş E (2003) Endüstri İktisadında Verimlilik Ölçme ve Strateji Geliştirme Teknikleri. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Yayınları, İzmir.
• KPMG (2018) Otomotiv Sektörel Bakış, https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/tr/pdf/2018/01/sektorel-bakis-2018-otomotiv.pdf
• Mao W, Koo W (1996) ‘Productivity Growth, Technology Progress, and Efficiency Change in Chinese Agricultural Production From 1984 to 1993’ Agricultural Economics Report, No 362. (Accessed 1 May 2018)
• Mikic Mi (2005) Commonly Used Trade Indicators: A Note. ARTNeT Capacity Building Workshop on Trade Research-Introduction to trade research II: Trade data and statistics, UNESCAP.
• Özdamar, G. and Albeni, M. (2011) ‘Türk Otomotiv Sanayisi Dış Ticaret Rekabet Gücü Üzerine Bir İnceleme’, Journal of Suleyman Demirel University Institute of Social Sciences, vol: 13, pp. 193-215.
• Özek, P. (2015) ‘İmalat Firmalarının Etkinlik Analizi: 2005-2013 Dönemi’, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, vol: 10, no: 1, pp. 100-120.
• Özkan, U. and Erkuş, A. (2003) ‘Bayburt İlinde Sığır Besiciliğine Yer Veren Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi’, Tarım Bilimleri Dergisi, vol: 9, no: 4, pp. 467-472.
• Pişkin, S. (2017) ‘Otomotiv Sektör Raporu: Türkiye Otomotiv Sanayii Rekabet Gücü ve Talep Dinamikleri Perspektifinde 2020 İç Pazar Beklentileri. TSKB Ekonomik Araştırmalar, İstanbul.
• Ramanathan R (2003) An Introduction to Data Envelopment Analysis A Tool for Performance Measurement, Sage Publications, New Delhi.
• Ramirez J (2004) Impact of Free Trade Agreements (FTA) on Competitiveness: Identifying and Preparing for Threats and Opportunities, International Business Strategies in Latin America-Sumaq Summit 04, Colombia.
• Reyes, G. (2014) ‘Examining the Revealed Comparative Advantage of the ASEAN 6 Countries Using the Balassa Index and Lafay Index’, Journal of Global Business and Trade, vol: 10, no: 1, pp. 1-12.
• Saboniene, A. (2009) ‘Lithuanian Export Competitiveness: Comparison with other Baltic States’, Inzinerine Ekonomika-Engineering Economics, vol: 2, pp. 49-57.
• Semerci, A., Parlakay, O. and Çelik, A.D. (2015) ‘Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Ekonomik Analizi: Hatay İli Örneği’ Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, vol: 12, no: 3, pp. 8-17.
• Terregrossa NT, Gönel F (2014) Revealed Comparative Advantage of Turkey in the Automotive Network in EU-15 in the Face of Competition from China and CEEC, European Trade Study Group Conference, Münich.
• UN Comtrade Database, https://wits.worldbank.org/WITS/WITS/Restricted/Login.aspx (Accessed 15 April 2018)
• Ülengin F, Önsel Ş, Aktaş E, Kabak Ö (2010) Otomotiv Sektörü Rekabet Gücü Raporu 2012, Sektörel Rekabet Gücü Raporları Dizisi, İstanbul.
• Vollrath, T. (1991) ‘A Theoretical Evaluation of alternative Trade intensity Measures of Revealed Comparative Advantage’, Weltwirtschaftliches Archiv, vol: 127, no: 2, pp. 265-280.
• Vošta, M. and Kocourek, A. (2016) ‘Competitiveness of the European Automobile’, Politics in Central Europe, vol: 13, no: 1, pp. 69-86.
• Yeşilyurt, C. and Alan, M.A. (2003) ‘Fen Liselerinin 2002 yılı Göreceli Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemi ile Ölçülmesi’, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol: 4, no: 2, pp. 91 104.
• Yılmaz, S., Taştan, K., Ecek, N. and Çınar, E. (2017) ‘Otomotiv Sektörünün Dünyadaki ve Türkiye’deki Değişimi’ Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, vol: 7, no: 3, pp. 685-695
• Yolalan, R. (1993) ‘İşletmeler Arası Göreli Etkinlik Ölçümü’ Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, no: 483, pp. 20-24.
• Zhi W (2000) The Impact of Distance on U.S. Agricultural Exports: An Econometric Analysis. Technological Changes, Transportation Sector/MP-1566, Economic Research Service/USDA.