Cumhuriyet’ten Günümüze Türkiye’de İşsizlik ve Ekonomik Büyümenin Fourier Toda-Yamamoto Nedensellik Yaklaşımı ile İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: Cumhuriyet'in 100. Yılı, 339 - 354, 28.10.2023

Gülferah Ertürkmen

https://doi.org/10.21547/jss.1358033

Öz

Ülkelerin iktisadi anlamdaki güçlerini ve başarılarını ortaya koyan göstergelerin başında işsizlik ve ekonomik büyüme gelmektedir. Bu değişkenler arasındaki ilişki uzun yıllar araştırmalara konu olmuştur. Ekonomik büyüme ve işsizlik, ülkelerin ekonomik anlamdaki başarı ve güçlerini ortaya koyan en önemli göstergelerin başında gelmektedirler. Politika yapıcılar için en temel makroekonomik hedefler arasında, işsizlik oranının azaltılması ve sürdürülebilir ekonomik büyümenin sağlanması öncelikli bir yer tutmaktadır. İşsizlik oranının düşürülmesi, ekonomik büyümeyi artırmanın en etkili politika araçlarından biri olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla, işsizlik ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin doğru bir şekilde analiz edilmesi, politika yapıcıları için yol gösterici bir öneme sahiptir. Bu iki değişken arasındaki ilişki, uzun yıllardır sorgulanmakla birlikte, literatürde “Okun Yasası” olarak adlandırılan yaklaşım çerçevesinde, ekonomik büyüme ile işsizlik arasında çift yönlü negatif bir ilişkinin geçerli olduğu kabul edilmektedir. Bu çalışma, söz konusu değişkenler arasındaki negatif yönlü ilişkinin Türkiye açısından geçerli olup olmadığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmada Cumhuriyet’ten günümüze Türkiye’de işsizlik ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki 1923-2022 dönemi için analiz edilmiştir. Analiz yöntemi olarak Toda-Yamamoto ve Fourier Toda-Yamamoto nedensellik testlerinden faydalanılmıştır. Nedensellik testlerinden önce Fourier ADF ve Carrion-Silvester birim kök testleri ile değişkenlerin durağanlık mertebeleri araştırılmıştır ve tüm değişkenlerin birinci farkta durağan hâle geldiği gözlemlenmiştir. Sonraki aşamada nedensellik testleri uygulanmış ve Toda-Yamamoto ve Fourier Toda-Yamamoto nedensellik testleri sonucunda işsizlik ve ekonomik büyüme arasında nedensellik ilişkisi elde edilmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyet, İşsizlik, Ekonomik Büyüme, Fourier Toda- Yamamoto Nedensellik Yaklaşımı.

Examination Of Unemployment And Economic Growth In Turkey From The Republic To The Present With Fourier Toda-Yamamoto Causes Approach

Öz

Unemployment and economic growth are the leading indicators that reveal the economic strength and success of countries. The relationship between these variables has been the subject of research for many years. Economic growth and unemployment are among the most important indicators that reveal the economic success and strength of countries. Among the most fundamental macroeconomic objectives for policy makers, reducing the unemployment rate and ensuring sustainable economic growth have a priority place. Reducing the unemployment rate is recognized as one of the most effective policy instruments to increase economic growth. Therefore, an accurate analysis of the relationship between unemployment and economic growth is of guiding importance for policy makers. Although the relationship between these two variables has been questioned for many years, within the framework of the approach called "Okun's Law" in the literature, it is accepted that a bidirectional negative relationship between economic growth and unemployment is valid. This study aims to reveal whether the negative relationship between these variables is valid for Turkey. In this study, the relationship between unemployment and economic growth in Turkey since the Republic was analyzed for the period 1923-2022. Toda-Yamamoto and Fourier Toda-Yamamoto causality tests were utilized as the analysis method. Before the causality tests, Fourier ADF and Carrion-Silvester unit root tests were used to investigate the stationarity of the variables and it was observed that all variables became stationary at first difference. In the next stage, causality tests were applied and Toda-Yamamoto and Fourier Toda-Yamamoto causality tests revealed no causality relationship between unemployment and economic growth.

Anahtar Kelimeler

Republic, Unemployment, Economic Growth, Fourier Toda- Yamamoto Causality Approach.

Kaynakça

• Abo-Zaid, S. (2013). On credit frictions as labor–income taxation. Economics Letters, (118); 287-292.
• Akay, H. K., Aklan, N. A., & Çınar, M. (2016). Türkiye ekonomisinde ekonomik büyüme ve işsizlik. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(1).
• Aki, K., Tavera, C., and Nijkamp, P. (2012). Regional growth and unemployment: The validity of Okun’s law for the finnish regions. Spatial Economic Analysis, 7(3), 381-395.
• Akkaya, Y. & Gürbüz, R. (2006). Ekonomik büyümenin dinamikleri, kaynaklar ve etkiler, T.E.K, s.185-196.
• Aksu, H., & Başar, S. (2016). Türkiye ekonomisinde hasılanın işsizlik üzerindeki dinamik etkileri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 275-286.
• Al-Habees, M.A. & Rumman, M.A. (2012). The relationship between unemployment and economic growth in jordan and some arab countries. World Applied Sciences Journal, 18 (6), 762-769.
• Altunöz, U. (2015). Reel büyüme ve işsizlik bağlamında Türkiye için okun yasası analizi. Kamu İş, 14(1), 29-44.
• Arı, A. (2016). Türkiye’deki ekonomik büyüme ve işsizlik ilişkisinin analizi: Yeni bir eşbütünleşme testi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi 4(2), 57-67.
• Attfield, Clifford L. F., Silverstone, B. (1997). Okun’s Coefficient: A Comment. The Review of Economics and Statistics 79 (2): 326–29. doi:10.1162/003465397556692.
• Aydın, A. (2023). Türkiye ekonomisi için 1980 sonrasında enflasyon ve büyümenin işsizlik üzerindeki etkileri: ARDL yaklaşımı. Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 1-22
• Bai, J. Ve PERRON, P. (2003). Computation and analysis of multiple structural change models, Journal of Applied Econometrics, (18), 1–22.
• Bankole, A. S., and Fatai, B. (2013). Empirical test of okun’s law in Nigeria. International Journal of Economic Practices and Theories, 3(3), 227-231.
• Barışık, S., Çevik, E. İ., & Çevik, N. K. (2010). Türkiye’de okun yasası, asimetri ilişkisi ve istihdam yaratmayan büyüme: Markov-Switching yaklaşımı. Maliye Dergisi, 159(2).
• Bhat, T. A., Lone, T. A., and Din, T. M. (2019). The validity of okun’s law: Evidences from Indian economy. Theoretical and Applied Economics, 4 (621), 273-278.
• Bhorat, H. & Oosthuizen, M. (2006). Evolution of the labour market: 1995-2002. Poverty and Policy in Post-Apartheid South Africa, Editör: Haroon Bhorat & Ravi Kanbur. Cape Town. HSRC Press. ss. 143-200.
• Boga, S. (2020). Investigating the asymmetry between economic growth and unemployment in Turkey: A hidden cointegration approach. Journal of Economics, Finance and Accounting, 7(1), 22-33.
• Bulutay, T. (1995). Employment, unemployment and wages in Turkey, International Labour Office, State Instıtute Of Statistics, Ankara-1995.
• Butev, S. (2012), Türkiye ekonomisinde istihdamsız büyüme sürecinin ekonomik analizi. Yayımlanmış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Carrion-i-Silvestre, J.L., Kim, D., & Perron, P. (2009). GLS-based unit root tests with multiple structural breaks under both the null and the alternative hypotheses. Econometric Theory, 25, 1754-1792.
• Ceylan, S. & B.Y. Şahin (2010). İşsizlik ve ekonomik büyüme ilişkisinde asimetri, Doğuş Üniversitesi Dergisi, (11),157-165
• Chamberlin, G. (2011, February). Okun’s law revisited. Economics and Labour Market Review, 104-132.
• Christopoulos, D. & Leon-Ledesma, M. (2011). International output convergence, breaks, and asymmetric adjustment. Studies In Nonlinear Dynamics And Econometrics, 15(3), 67-97.
• Christopoulos, D. ve Leon-Ledesma, M. (2011). International output convergence, breaks, and asymmetric adjustment. Studies in Nonlinear Dynamics and Econometrics, 15 (3), 67-97.
• Coşar, E. E., and Yavuz, A. A. (2021). Okun’s law under the demographic dynamics of the Turkish labor market. Central Bank Rewiew (21), 59-69.
• Çaşkurlu, E. (2014). İstihdamsız büyüme (istihdamsız iyileşme), sorununa karşı kamusal politikalar ve önemi: Türkiye açısından bir değerlendirme. Amme İdaresi Dergisi, 47(2), ss. 43-76.
• Dünya Bankası https://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS
• Emirmahmutoğlu, F., & Köse, N. (2011). Testing for Granger causality in heterogeneous mixed panels. Economic Modelling, 28, 870-876.
• Enders, W. & Lee, J. (2012). The flexible fourier form and dickey-fuller type unit root tests. Economics Letters, 117(1), 196-199.
• Evans, W.G. (1989), Output and Unemployment Dynamics in The United States: 1950-1985, Journal of Applied Econometrics, 4(3), 213-237.
• Friedman, B., and Wachter, M. (1974, May). Unemployment: Okun’s law, labor force and productivity. The Review of Economics and Statistics, 56(2), 167-176.
• Hodge, D., (2009). Growth, employment and unemployment in south africa. South African Journal of Economics,77(4), 488-504.
• Hsing, Y. (1991). Uneployment and the GNP gap: okun’s law revisited. Eastern Economic Journal, 12(4), 409-416.
• IMF, https://www.imf.org/en/Countries/TUR#countrydata
• Jones, P. M., & Enders W. (2014). On the use of the flexible fourier form in unit root tests, endogenous breaks, and parameter instability. Recent Advances In Estimating Nonlinear Models, Springer, New York.
• Khemraj, T., Madrick, J., and Semmler, W. (2006). Okun’s law and jobless growth. MPRA Working Paper, No:3, 3-10.
• LEE, Jim (2000). The robustness of okun's law: evidence from OECD countries. Journal of Macroeconomics.22(2), 331-356
• Malley, J., and Molana, H. (2008). Output, unemployment and Okun’s law: Some evidence from the G7. Economics Letters, 101, 113-115.
• Moosa, I. (2008). Economic growth and unemployment in arab countries: Is Okun’s law valid? Journal of Development and Economic Policies, 10(2), s. 5-24.
• Muratoğlu, Y. (2011). Büyüme ve istihdam arasındaki ilişki: Türkiye örneği. International Conference on Eurasian Economies, 167-173.
• Nazlıoğlu, S., Gormus A. ve Soytas, U. (2016). Oil prices and real estate investment trusts (reits): Gradualshift causality and volatility transmission analysis. Energy Economics. 1-28.
• Okun, A. (1962). Potential GNP: Its measurement and significance, proceedings of the business and economic statistics section of the american statistical association, 7(1), 89-104.
• Özdemir, B. K. & Yıldırım, S. (2013). Türkiye’de ekonomik büyüme ve istihdam arasındaki nedensellik ilişkisinin analizi: Özçıkarımlı dalgacık yaklaşımı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 38, 97-116.
• Parasız, İ. (2000). Modern makro ekonominin temelleri. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Paya, M. (2013). Makro iktisat. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Perron, P. (1990). Testing for a unit root in a time series with a changing mean. Journal of Business and Economic Statistics, 8, 153-162.
• Prachowny, M. F. J. (1993), “Okun’s Law: theoretical foundations and revised estimates. The Review of Economics and Statistics,75(2), 331-336.
• Rigas, J., Theodosiou, G., Rigas, N., and Blanas, G. (2011). The validity of the Okun's law: An empirical investigation for the Greek economy. Journal of European Economy, 10(1), 16-38.
• Sarıca, Ö., Avcı, M. A. ve Ceylan, R. (2022). İşsizlik oranı ile ekonomik büyüme arasındaki asimetrik ilişkinin incelenmesi: Türkiye örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 49, Denizli, 275-289.
• Şahin, H. (2006). Makro iktisat. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Takım, A. (2010). Türkiye'de ekonomik büyüme ile işsizlik arasındaki ilişki: Granger nedensellik testi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (27), https://dergipark.org.tr/en/pub/dpusbe/issue/4769/65618
• Tay Bayramoğlu, A. ve Aybudak, G. H. (2023). Türkiye ekonomisinde Okun Yasası’nın geçerliliği: Genel işsizlik ve tarım dışı işsizlik oranı üzerinden karşılaştırmalı bir analiz. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33(2), 783-797.
• Thirlwall, A. P. (1969). Okun’s law and the natural rate of growth: reply, Southern Economic Journal, 36(1), 232-234.
• Toda, H. Y., ve Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal Of Econometrics, 66(1), 225-250.
• Uslu, H. (2020). İstihdam yaratmayan ekonomik büyüme: Türkiye için Okun Yasası çerçevesinde ekonometrik bir analiz, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7 (1), 101-126.
• Walterskirchen, E. (1999), The relationship between growth, employment and unemployment in the eu, European Economist for an Alternative Economic Policy Workshop in Barcelona,16.
• Yılancı, V. & Görüş M. S. (2020). Does economic globalization have predictive power for ecological footprint in MENA counties? A panel causality test with a Fourier function. Environmental Science And Pollution Research, 27(32), 40552-40562.
• Yıldırım, K., Karaman, D. ve Taşdemir, M. (2012), Makro ekonomi, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz Göktaş, Ö. (2005) Türkiye ekonomisinde büyüme ile işsizlik oranları arasındaki nedensellik ilişkisi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi,2, 63-76
• Zivot, E., Andrews, K. (1992). Further evidence on the great crash, the oil price shock, and the unit root hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics,10(3), 251–270.