Organization Culture and Organizational Climate of Staff in Higher Education Institutions Providing Sports Education

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 109 - 122, 30.06.2022

Metin Yüceant , Orhan Fatih Balanlı , Hüseyin Ünlü

https://doi.org/10.25307/jssr.1024536

Öz

The aim of this study is to examine the organizational culture and organizational climate levels of the administrative personnel working in the sports education higher education institutions of universities in terms of different variables and to determine the relationship between them. The research group consisted of 200 administrative personnel working in different universities. The “Organizational Culture Scale” developed by Harrison (1970) and adapted into Turkish by Mamatoğlu (2004) and the “Organizational Culture Scale” developed by Rogg et al., (2001) and adapted into Turkish by Özdemir (2006) “Climate Scale” was used. In the analysis of the data, arithmetic mean and standard deviation techniques from descriptive statistics were used. T-test was used to determine whether the organizational culture and organizational climate levels of the administrative staff differ in terms of gender, and one-way analysis of variance (Anova) was used to determine whether they differ according to the working time in the institution. In order to determine the relationship between the organizational culture and organizational climate levels of the administrative staff, multiple regression analysis was used to determine the Pearson correlation coefficient technique and its predictor. In the results obtained in the research; It has been observed that the organizational culture and organizational climate levels of the administrative staff are high. While there is no significant difference in organizational culture and organizational climate levels in terms of gender variable; A significant difference was found in terms of the variable of working time in the institution. In the study, a strong and positive relationship was observed in the organizational culture scale and organizational climate scale sub-dimensions and overall. In addition, it has been determined that organizational culture is a strong predictor of organizational climate. 

Anahtar Kelimeler

Organization culture, organizational climate, administrative staff

Spor Eğitimi Veren Yükseköğretim Kurumlarındaki Personelin Örgüt Kültürü ve Örgütsel İklimi

Öz

Bu çalışmanın amacı, üniversitelerin spor eğitimi veren yükseköğretim kurumlarında çalışan idari personelin örgüt kültürü ile örgütsel iklimi düzeylerini farklı değişkenler açısından incelemek ve arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. Araştırma grubunu, farklı üniversitelerde görev yapan toplam 200 idari personel oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Harrison (1970) tarafından geliştirilen ve Mamatoğlu (2004) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Örgüt Kültürü Ölçeği” ile Rogg vd., (2001) tarafından geliştirilen ve Özdemir (2006) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Örgütsel Iklim Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerden aritmetik ortalama ve standart sapma tekniklerinden yararlanılmıştır İdari personelin örgüt kültürü ile örgütsel iklimi düzeylerinin, cinsiyet açısından farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesinde t-testi ve kurumda çalışma süresine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesinde tek yönlü varyans analizi (Anova) kullanılmıştır. İdari personelin örgüt kültürü ve örgütsel iklimi düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemede Pearson korelasyon katsayısı tekniği ve yordayıcılığını belirlemek amacıyla da çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlarda; idari personelin algıladığı örgüt kültürü ve örgütsel ikliminin yüksek olduğu görülmüştür. Cinsiyet değişkeni açısından örgüt kültürü ve örgütsel iklimi düzeylerinde anlamlı bir farklılığa rastlanmazken; kurumda çalışma süresi değişkeni açısından anlamlı bir farklılığa rastlanmıştır. Araştırmada örgüt kültürü ölçeği ile örgütsel iklim ölçeği alt boyutları ve genelinde pozitif yönlü anlamlı güçlü bir ilişki görülmüştür. Ayrıca örgüt kültürünün, örgütsel iklimi üzerinde güçlü bir yordayıcı olduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Örgüt kültürü, örgütsel iklim, idari personel

Kaynakça

• Açıkel, S. (2013). İlköğretim öğretmenlerinin örgütsel kültürleri ile işe yabancılaşmaları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Alay, H.K. (2016). A Study on the relationship between organizational climate and mobbing behaviors at the workplace. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Alkan, E. (2008). Meslek liselerinde okul kültürünün çok boyutlu olarak incelenmesi (Ümraniye ilçesi örneği). Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Altun, S.A. (2001). Örgüt sağlığı. Nobel.
• Ardıç, İ. (2014). Örgüt kültürünün iş tatminine etkisi üzerine Gaziantep ilinde bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Avcı, A. (2016). Stres faktörleri ve örgütsel iklimin çağrı merkezi çalışan performansı üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bakan, İ. (2008). Örgüt kültürü ve liderlik türlerine ilişkin algılamaları ile yöneticilerin demografik özellikleri arasındaki ilişki: Bir alan araştırması. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(14), 13-40.
• Bakan, İ., Büyükbeşe, T., ve Bedestenci, Ç. (2004). Örgüt sırlarının çözümünde örgüt kültürü: Teorik ve ampirik yaklaşım. Alfa.
• Balcı, A. (2002). Etkili okul ve okul geliştirme. Pegem.
• Barutçugil, İ. (2004). Stratejik insan kaynakları yönetimi. Kariyer.
• Benzer, J.K., Young, G., Stolzmann, K., Osatuke, K., Meterko, M., Caso, A., White, B., & Mohr, D.C. (2011). The relationship between organizational climate and quality of chronic disease management. Health Service Research, 46(3), 692-711. https://doi.org/10.1111/j.1475-6773.2010.01227.x
• Boztaş, K. (2007). Malatya polis meslek yüksekokulu’nun örgütsel iklimi. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Bucak, E.B. (2002). Abant izzet baysal üniversitesi eğitim fakültesinde örgüt iklimi: Yönetimde ast-üst ilişkileri. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3), 30-43.
• Çelik-Veziroğlu, M. (2014). Okul öncesi eğitimde örgütsel iklimin öğretmen performansına etkisi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çetin, M.Ö. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. Nobel.
• Çetin, O.I. (2015). Kişilik özelliklerinin örgütsel intikam niyetine etkisinde örgüt iklimi ve bağlamsal performansın rolü. Doktora Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Çoruk, A. (2014). Yükseköğretim kurumlarında görev yapan idari personelin duygusal emek davranışları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 79-93.
• Deniz, M., ve Çoban, R. (2016). Örgütsel iklimin çalışan bağlılığına etkisi ve bir araştırma. Bilim ve Toplum, 6(12), 49-72.
• Durğun, S. (2006). Örgüt kültürü ve örgütsel iletişim. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 112–132.
• Erol, E. (2014). Eğitim fakültelerinde örgütsel iklim ile örgütsel politika algısı arasındaki ilişki. Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Eryılmaz, İ., ve Altın-Gülova, A. (2017). Örgüt ikliminin, algılanan örgütsel politika üzerine etkisi: Kamu sektöründe bir araştırma. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(4), 155-176. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.372724
• Gündüz, G. (2018). Öğretmenlerin çalıştıkları okullardaki örgüt iklimine yönelik algıları Denizli Baklan ilçesi örneği. Tezsiz Yüksek Lisans Projesi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Güner-Kılıç, E. (2017). Hemşirelerde meslektaş dayanışmasının örgütsel iklim üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Gürgen, O., ve Onağ, Z. (2018). Gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğündeki örgüt ikliminin çalışanların motivasyonu ve performansı üzerindeki etkisinin incelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(1), 87-105.
• Harrison, R. (1970). Nonverbal communication: Explorations into time, space, action and object. Campbell DJ, Helper H. (Ed.) Dimensions in communication. Wadsworth.
• House, R.J., Javidan, M., Hanges, P., & Dorfman, P. (2002). Understanding cultures and implicit leadership theories across the globe: An introduction to project globe. Journal of World Business, 37, 3-10. https://doi.org/10.1016/S1090-9516(01)00069-4
• Hoy, W.K., & Miskel, C.G. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama. Selahattin Turan (çev.), Nobel.
• Iko Afe, C.E. (2016). Effect of perceived organizational climate on whistleblowing intention: Research in international trade oriented organizations. Master thesis, Selçuk University, Institute of Social Sciences, Konya.
• İşcan, Ö.F., ve Timuroğlu, M.K. (2007). Örgüt kültürünün iş tatmini üzerindeki etkisi ve bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 119-135.
• Kahveci, G. (2015). Okullarda örgüt kültürü, örgütsel güven, örgütsel yabancılaşma ve örgütsel sinisizm arasındaki ilişkiler. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Kalaiarasi, V., & Sethuram, S. (2017). Literature review on organization culture and its influence. Journal of Advanced Research in Engineering & Management, 3(8), 9-14.
• Kanten, P., & Ülker, F.E. (2013). The effect of organizational climate on counterproductive behaviors: An empirical study on the employees of manufacturing enterprises. The Macrotheme Review, 2(4), 144-160.
• Karahan, A. (2008). Çalışanların örgüt kültürünü algılamalarına yönelik ampirik bir çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 457- 478.
• Kasırga, İ., ve Özbek, O. (2008). Beden eğitimi ve spor yüksekokullarında örgüt iklimi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(2), 59-68. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000091
• Kayar, S. (2015). Örgüt iklimi ve örgütsel vatandaşlığın çalışan performansına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kırca, C. (2015). Karizmatik liderlik ve örgüt kültürü. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Koç-Demirtaş, F. (2014). Örgüt kültürünün örgütsel bağlılığa etkisinin incelenmesi: Kargo işletmesi çalışanları üzerinde bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Korkmaz, M. (2011). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ve örgüt sağlığının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 117-139.
• Korkmaz, M., ve Çevik, M.S. (2017). Ortaöğretim kurumlarında örgüt kültürü ile yabancılaşma arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(4), 675-716.
• Kumar, S. (2011). An overview of organizational climate in Bhakra beas management board. Journal of Social and Development Sciences, 1(4), 138-143. https://doi.org/10.22610/jsds.v1i4.637
• Lunenburg, F.C., & Ornstein, A.C. (2008). Educational administration: concepts and practices. Wadsworth.
• Madhukar, V., & Sharma, S. (2017). Impact of organizational climate on employee motivation: A conceptual perspective. International Journal in Management and Social Science, 5(7), 325-336.
• Mamatoğlu, N. (2004). Örgütsel kültür tipi ölçeği. Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji Dergisi, 12(4), 305-315.
• Mohammed, A.E. (2011). Örgüt kültürü ve psikolojik iklimin politik davranış algılamaları üzerindeki etkileri: Kayseri’de bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Nişancı, Z.N. (2012). Toplumsal kültür-örgüt kültürü ilişkisi ve yönetim üzerine yansımaları. Journal of Life Sciences, 1(1), 1279-1293.
• Ogbonna, E., & Harris, L.C. (2000). Leadership style, organizational culture and performance: Empirical evidence from UK companies. International Journal of Human Resource Management, 11(4), 766-788. https://doi.org/10.1080/09585190050075114
• Oğulluk, H. (2010). Ortaöğretim kurumlarında örgüt kültürü (Tokat ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Oktay, F. (2016). Örgüt yapısı ile örgüt kültürü arasındaki ilişkinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 457-470.
• Owens, R.G., & Valesky, T.C. (2011). Organizational behavior in education: Leadership and school reform. Pearson.
• Örücü, E., Akgül, G., ve Çinar, B. (2020). Etik iklim algısının bireysel yenilikçilik üzerine etkisinde örgüt kültürünün düzenleyici rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2), 899-915. https://doi.org/10.33206/mjss.528508
• Özdemir, F. (2006). Örgütsel iklimin iş tatmin düzeyine etkisi: Tekstil sektöründe bir araştırma. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Özgen, H., Öztürk, A., ve Yalçın, A. (2001). Temel işletmecilik bilgisi. Nobel.
• Özkalp, E., ve Kırel, Ç. (2010). Örgütsel davranış. Ekin.
• Rogg, K., Schmidt, D.B., Shull, C., & Schmitt, N. (2001). Human resource practices, organizational climate and customer satisfaction. Journal of Management, 27(4), 431-449. https://doi.org/10.1177/014920630102700403
• Sezgin, F., & Sönmez, E. (2017). Systematic investigation of organizational culture and climate studies: A content analysis. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 19(1), 257-275. https://doi.org/10.17679/inuefd.330928
• Silva, S., Lima, M., & Baptista, C. (2004). OSCI: An organizational and safety climate inventory. Safety Science, 42(3), 205-220. https://doi.org/10.1016/S0925-7535(03)00043-2
• Süzer, E. (2010). Genel lise, Anadolu lisesi ve meslek liselerinde örgüt kültürü (Balıkesir ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Szczepanska-Woszczyna, K. (2014). The importance of organizational culture for innovation in the company. Forum Scientiae Oeconomia, 2(3), 27-39.
• Şahin, A. (2010). Örgüt kültürü-yönetim ilişkisi ve yönetsel etkinlik. Maliye Dergisi, 159(2), 21-35.
• Treuer, K., & McMurray, A.J. (2012). The role of organizational climate factors in facilitating workplace innovation. Journal of Entrepreneurship and Innovation Management, 15(4), 292-309. https://doi.org/10.1504/IJEIM.2012.048078
• Tufan, Ö. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin kişilik özellikleri ile benimsedikleri örgüt kültürünün temel sayıltıları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yalınkılıç, D. (2012). Öğretmen algılarına göre ilköğretim okulu müdürlerinin liderlik davranışları ile örgüt kültürü arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yalçınsoy, A. (2019). Örgüt kültürü ve örgüt ikliminin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinin analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 67–77. https://doi.org/10.18506/anemon.425635
• Yetgin, M.A. (2020). Çalışanların destekleyici örgüt kültürü algıları üzerine bir araştırma. Uluslararası Bankacılık, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 17-35.
• Yılmaz, F. (2009). Eğitim örgütlerinde örgüt kültürünün öğretmenlerin iş motivasyonu üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Zincirli, M. (2020). Yöneticilerin algılarına göre okullardaki örgütsel iklim. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(2), 231-246. https://doi.org/10.18069/firatsbed.722143