Öz
Bu çalışmanın amacı, çok aşamalı modellerin özel bir durumu olan iki aşamalı Bernoulli modelini kullanarak cinsiyet, sosyo-ekonomik kültürel statü, okulun bulunduğu konum, okuldaki matematik aktiviteleri sayısı ve öğrenci öğretmen ilişkisi değişkenlerinin matematik başarısı üzerine etkilerini incelemektir. Örneklem, Türkiye’deki Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA)’nın 2003 yılında katılan Türk öğrencilerden oluşmaktadır. Mevcut veri seti, 156 okulda 15 yaşındaki 4799 Türk öğrenciden oluşmaktadır. PISA çalışmasının örneklem yapısı, okulları ve okullar içindeki öğrencileri içerdiğinden iki aşamalı hiyerarşik model yapısına uygundur. Çok aşamalı regresyon analizi kullanılarak katsayılar tahmin edilmiş ve okullar karşısında farklılıklar modellenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, matematik başarısı için okulun bulunduğu konum ve matematik aktiviteleri değişkenlerinin pozitif ve öğrenci-öğretmen ilişkisi değişkeninin de güçlü pozitif etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca ailenin sosyo-ekonomik ve kültürel statüsünün yüksek olmasının da matematik başarısını arttırdığı gösterilmiştir.