Kuş Gözlemciliğinin Ekoturizme Etkisinin Araştırılması: Eskikaraağaç Örneği

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 145 - 153, 30.09.2022

Abdurrahman Dinç , Mehtap Ok

Öz

Ekoturizm çevreye zarar vermeden yapılan, bunun yanı sıra yerel halkın kalkınmasını da gözeten bir turizm türüdür. Kuş gözlemciliği ise, ekoturizm türleri arasındaki, gerçekleştirildiği çevrede ayak izinden başka bir kalıntı bırakmayanların başında gelmektedir. Ekoturizm de, kuş gözlemciliği de dünyada yaygın, Türkiye’de gelişmekte olan yapıya sahiptir. Çalışma alanı olarak seçilen Bursa İli, Karacabey ilçesi, Eskikaraağaç Mahallesi, Uluabat Gölü kıyısında yer alan, hem ekoturizm potansiyeli yüksek olan hem de kuş gözlemciliği açısından son derece verimli bir bölgedir. Bu çalışmada kuş gözlemciliğinin ekoturizme olan etkisi, Eskikaraağaç Mahallesi açısından incelenmiştir. Diğer yandan Eskikaraağaç’ın ekoturizm potansiyeli de incelenmiştir. Çalışmada literatür taraması ve saha çalışması yapılmış, bölge halkıyla görüşülmüş ve mahalle muhtarına ekoköy kriterleri anketi uygulanmıştır. Türkiye genelinde ve bu bölgede aktif olarak çalışan yaban hayat fotoğrafçısı, gazeteci, yazar Alper Tüydeş ile “Kuş Gözlemciliğinin Dünyadaki ve Türkiye’deki Durumu” ve “Eskikaraağaç Bölgesi” hakkında bir ropörtaj yapılmıştır. Elde edilen veriler analiz edilerek, çalışmaya son hali verilmiştir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, Türkiye’de önemli bir kuş gözlem alanı olan Eskikaraağaç’ın ekoturizm potansiyelini açığa çıkarmak ve kuş gözleminin ekoturizme etkisini ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Kuş Gözlemi, Ekoturizm, Sürdürülebilir Turizm, Aviturizm, Ornitoloji, Eskikaraağaç, Leylek Köyü, Yaren Leylek, Uluabat Gölü, Apolyont Gölü.

Investigation of The Effect of Birdwatching on Ecotourism: The Example of Eskikaraağaç

Öz

Ecotourism is a type of tourism that is carried out without harming the environment, as well as taking care of the development of local people. Bird watching, on the other hand, is one of the leading types of ecotourism that leaves no trace other than footprints in the environment where it takes place. Both ecotourism and bird watching are widespread in the world and have a developing structure in Turkey. The chosen study area Eskikaraagaç Quarter, which is in Bursa Province, Karacabey district and located on the shore of Uluabat Lake, is a region with high ecotourism potential and extremely productive in terms of bird watching. In this study, the effect of bird watching on ecotourism was examined in terms of Eskikarağaç Quarter. On the other hand, the ecotourism potential of Eskikaraağaç was also studied. In the study, literature review and fieldwork were conducted, the people of the region were interviewed and the ecovillage criteria questionnaire was applied to the quarter headman. An interview was held with the wildlife photographer, journalist and writer Alper Tüydeş, who works actively in Turkey and in this region, about "The Situation of Bird Watching in the World and in Turkey" and about “Eskikaraağaç Region”. The data obtained were analyzed and the study was completed. In this context, the aim of the study is to reveal the ecotourism potential of Eskikaraağaç, which is an important bird watching area in Turkey, and to reveal the impact of bird watching on ecotourism.

Anahtar Kelimeler

Ecotourism, Birdwatching, sustainable tourism, avitourism, ornithology, Eskikaraağaç, Stork village, Yaren Stork, Apolyont Lake, Uluabat Lake

Kaynakça

• Akbana, A. ve Bulut, Y. (2021). Evaluation of Uluabat Lake Ramsar Area ( Bursa / Turkey ) in Terms of Ecotourism, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(2), 286–294.
• Akça, H., Esengün, K. ve Sayılı, M. (2001). Kırsal alanların kalkınmasında kırsal turizmin rolü. Standart Ekonomik ve Teknik Dergi, 470, 29-35.
• Çakıcı, A. C. ve Harman, S. (2006). Kuş Gözlemciliğinin Önemi: Türkiye’de Kuş Gözlemciliğinin Profili. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(2), 161–168.
• Çelik, A. ve Polat Üzümcü, T. (2020). Sürdürülebilir Eko-Turizm Destinasyonları Olarak Sulak Alanlar: Uluabat Gölü. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2), 335-346. doi: 10.33202/comuagri.736093.
• Çetin, R. Ropötaj. Eskikaraağaç Mahallesi Muhtarı.
• Dalkıran, N. (2015). Uluabat Gölü Ramsar alanı ve biyolojik zenginliği. Karacabey Sempozyumu, 01-03 Ekim 2015, Karacabey-Bursa, Bildiri Kitabı, ss. 191-210.
• Durak, E. (2019). Kırsal Yerleşmelerin Sürdürülebilirliğinde Ekoturizmin Etkin Rolü: Bursa, Eskikaraağaç Köyü Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Kandır, E. H. ve Erturhan, Z. (2015). Doğada Görsel Şölen: Kuşlar ve Kuş Gözlemciliği. Ayrıntı Dergis,i 3(31), 15-20.
• Kordowska, M. ve Sylwia, K. (2014). Conditions and Prospects for the Development of Ornithological Tourism in Poland. Turyzm, 24(2), 15-21. doi: 10.2478/tour-2014-0012.
• Kurt, A. ve Düzgün, E. (2021). An Assessment of Bird Watching in Turkey as a Recreational Activity. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(1), 67-83. doi: 10.21325/jotags.2021.777.
• Kuter, N. ve Ünal, H. E. (2013). Kırsal Kalkınmada Kırsal Turizmin Önemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13(2), 192-201.
• Mutlu, S. (2005). Uluabat Gölü'nde 2003 Yılında Üreyen Kuş Türleri Üzerine Araştırmalar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Sekercioglu, Ç. (2002). Impacts of birdwatching on human and aviancommunities. Environmental Conservation, 29, 282-289.
• Sert, A. N. ve Arslan, M. (2019). Türkiye’deki Kuş Gözlemcilerinin Motivasyon ve Destinasyon Tercihlerinin Belirlenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 2104–2214.
• Sevindi, C. (2013). Ekoturizm ve Kuş Gözlemciliği Açısından Kuyucuk Gölü Kuş Cenneti (Arpaçay-Kars). Türk Coğrafya Dergisi, 61, 63–76. doi: 10.17211/tcd.47003.
• Tırıl, A. (2005). Doğal Alanlarda Korumacı Bir Turizm Etkinliği: Kuş Gözlemciliği. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, 8-10 Eylül 2005, SDÜ, Isparta, ss. 175-177.
• Tüydeş, A. Ropörtaj. Yaban Hayatı Fotoğrafçısı, Gazeteci, Yazar. Karacabey, Bursa.
• Url 1. https://www.bursa.com.tr/tr/mekan/eskikaraagac-avrupa-leylek-koyu-502/. Erişim tarihi: 01/08/2021.
• Url 2. https://tr.wikipedia.org/wiki/Eskikaraa%C4%9Fa%C3%A7,_Karacabey. Erişim tarihi: 02/08/2021.
• Url 3. https://yolcu360.com/blog/leylek-koyu-olarak-bilinen-eskikaraagac-koyu-gezi-rehberi-bursa/. Erişim tarihi: 01/08/2021.
• Url 4. https://www.habervakti.com/ramsar-alani-nedir. Erişim tarihi:09/08/2021.
• Url 5. https://www.euronatur.org/en/. Erişim tarihi:30/08/2021.
• Url 6. https://hakanarslan.com.tr/eskikaraagac-koyu/.Erişim tarihi: 21/08/2021.
• Url 7. https://yigm.ktb.gov.tr/TR-10205/onemli-kus-alanlari-oka-projesi.html. Erişim tarihi: 18/08/2021.
• Url 8. https://www.dogadernegi.org/kusgozlemciligi/.Erişim tarihi:03/08/2021.
• Url 9. https://www.birds.cornell.edu/home. Erişim tarihi:18/08/2021.
• Url 10. https://ebird.org/home. Erişim tarihi: 05/08/2021.
• Url 11. https://ebird.org/turkey/home. Erişim tarihi:05/08/2021.
• Url 12. https://www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=@. Erişim tarihi:17/08/2021.
• Url 13. http://kustr.org/Erişim Tarihi:17/08/2021.
• Url 14. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/bursa/gezilecekyer/uluabat-apolyant-golu. Erişim tarihi: 31/08/2021.
• Url 15. http://www.turkiyesulakalanlari.com/ulubat-golu-bursa/. Erişim tarihi:09/08/2021.
• UNEP: United Nations Environment Programme: Birleşmiş Milletler Çevre Programı. 2006.
• Ankaya, Ü., Yazıcı, F., Balık, K. ve Aslan, B. G. (2018). Dünyada ve Türkiye’de Ekoturizm, Sosyal-Kültürel ve Ekonomik Katkıları. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(2), 69–72.
• Yıldız, Y, ve Gül, K. (2020). Kırsal Turizm Faaliyetlerinin Yaşam Kalitesine Etkisi: Kavramsal Bir Değerlendirme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(4), 275–286.