Türkiye’deki İlaç Tedarik Zinciri Yapısı ve Uygulamalarına İlişkin Bir Saha Çalışması

Yıl 2021, , 177 - 196, 31.10.2021

Hilal Türk , Samet Güner

https://doi.org/10.26650/JTL.2021.954832

Öz

İlaç sektöründe tedarik zinciri uygulamaları hem işletme performansı hem de ilacın ihtiyaç noktasına uygun şartlarda ve doğru zamanda ulaştırılması açısından büyük önem taşımaktadır. İşletmeler açısından bakıldığında envanter politikası, talep tahmini ve kapasite planlaması gibi pek çok kritik faaliyet tedarik zinciri sürecinde alınan kararlarla yakından ilişkilidir. Diğer yandan, insan sağlığına doğrudan etkisi olan ilacın hassas yapısı, kendine has takip, depolama ve taşıma gereklilikleri, ihtiyaç duyulan noktaya zamanında ulaştırılması zorunluluğu ilaç tedarik zincirini insan hayatı açısından da önemli kılmaktadır. Bu çalışmada ülkemizde ilaç tedarik zincirinde faaliyet gösteren üreticiler, 3PL hizmet sağlayıcılar, ecza depoları ve eczanelere ilişkin bir saha çalışması yapılarak bu işletmelerin planlama ve operasyon performansları karşılaştırmalı değerlendirilmiştir. Ayrıca bu işletmelerde çalışan uzmanlarla yapılan görüşmeler doğrultusunda ilaç sektörünün karakteristik özellikleri ve ilaç tedarik zinciri içerisindeki ilişkiler ve işbirlikleri ortaya çıkartılmıştır. Böylelikle bu çalışmada Türkiye’deki ilaç tedarik zinciri yapısı ve uygulamaları ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmada, ilaç tedarik zincirinin tüm tarafları dikkate alınarak bütüncül bir bakış açısı ortaya konulmuştur. Bulgular, ilaç tedarik zincirindeki tüm tarafların üst düzeyde işbirliği yaptığını ve birbirlerine katma değerli hizmetler sunduğunu göstermiştir. Üreticiler daha fazla operasyonel risk almakta ve daha fazla belirsizlikle baş etmek durumundadır. Ecza depolarının sunduğu hızlı, küçük hacimli ve sık sevkiyatlar sayesinde eczaneler düşük stok miktarları ile çalışmakta ancak bu durum ecza depolarının stok maliyetlerini olumsuz yönde etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

İlaç tedarik zinciri, performans, 3PL, planlama, operasyon

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

A Field Study on the Pharmaceutical Supply Chain Structure and Practices in Turkey

Öz

Supply chain practices in the pharmaceutical industry are of great importance in terms of both the operating performance of firms and delivering the drug to the point of need under the right conditions and time. From a business perspective, many critical activities such as inventory policy, demand forecasting, and capacity planning are closely related to the decisions made in the supply chain process. However, the sensitive structure of drugs, its unique monitoring, storage, and transportation requirements, and the necessity of delivering them to the point of need just in time make the make the proper functioning of pharmaceutical supply chain essential for human life. In this study, the planning and operation performances of pharmaceutical supply chain members, which include producers, 3PL service providers, distributors, and pharmacies, were evaluated comparatively by conducting a field study. Additionally, the characteristics, relationships, and partnerships within the pharmaceutical supply chain were revealed through interviews with industry experts. Hence, the pharmaceutical supply chain structure and practices were examined in Turkey. By examining all parties of the pharmaceutical supply chain, a holistic perspective was adopted. The findings revealed that all parties in the pharmaceutical supply chain put collective efforts to provide value-added services to each other. Manufacturers face greater operational risks and uncertainty. Pharmacies can work with low stock quantities because of frequent shipments provided by distributors; however, this provision has a detrimental impact on the inventory costs of distributors.

Anahtar Kelimeler

Pharmaceutical Supply Chain, Performance, 3pl, Planning, Operation

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Anand, N. ve Grover, N. (2015). Measuring retail supply chain performance: Theoretical model using key performance indicators (KPIs). Benchmarking: An International Journal, 22(1), 135-166. google scholar
• Arslan, A. (2007). İlaç ve tıbbi malzeme lojistiği ve bir uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi. google scholar
• Ay, E. (2018), İlaç Sektöründe Lojistik Yönetimi ve Tersine Lojistik. Dönem Projesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Pamukkale Üniversitesi. google scholar
• Banomyong, R. ve Supatn, N. (2011), Developing a supply chain performance tool for SMEs in Thailand, Supply Chain Management: An International Journal, 16/1, 20-31 google scholar
• Bayram, F. (2018). İlaç sektöründe lojistik süreçlerin incelenmesi: Bir işletme uygulaması. Yüksek Lisans Dönem Projesi, Dokuz Eylül Üniversitesi. google scholar
• Beamon, B.M. (1999). Measuring supply chain performance. International Journal of Operations & Production Management, 19(3), 275-292. google scholar
• Boğ, (2005). İlaç sektöründe lojistik uygulamalar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi. google scholar
• Bolduc, S. (2016). How to choose the right 3PL?. https://www.spscommerce.com/blog/how-to-choose-theright-3pl, Erişim Tarihi: 20/10/2017 google scholar
• Chae, B. (2009). Developing key performance indicators for supply chain: an industry perspective. Supply Chain Management: An International Journal, 14(6), 422-428. google scholar
• Chandra, C. ve Kachhal, S.K. (2004). Managing health care supply chain: trends, issues, and solutions from a logistics perspective. In Proceedings of the 16th Annual Society of Health Systems Management Engineering Forum, 20-21. google scholar
• Erdal, H. ve Korucuk, S. (2019). İlaç Lojistiği Kapsamında Lojistik Kriterlerin Dematel Yöntemi ile Belirlenmesi: Erzurum İli Örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 155-166. google scholar
• Gunasekaran, A., Patel, C. ve Tırtıroğlu, E. (2001). Performance measures and metrics in a supply chain environment. International Journal of Operations & Production Management, 21(1/2), 71-87. google scholar
• Gunasekaran, A. ve Kobu B. (2007). Performance measures and metrics in logistics and supply chain management: a review of recent literature (1995-2004) for research and applications. International Journal of Production Research, 45(12), 2819-2840. google scholar
• Hertz, S. ve Alfredsson, M. (2003). Strategic development of third party logistics providers. Industrial Marketing Management, 32(2), 139-149. google scholar
• Karakoç, H.D. (2005). İlaç Sektöründe Fiyat Rekabeti, Uzmanlık Tezi, Rekabet Kurumu, Ankara. google scholar
• Lockamy, A. ve McCormack, K. (2004). Linking SCOR planning practices to supply chain performance: An exploratory study. International Journal of Operations & Production Management, 24(12), 1192-1218. google scholar
• Lurquin, M. G. (1996). Streamlining the supply chain in the pharmaceuticals industry. Logistics Information Management, 9(6), 6-10. google scholar
• Nagurney, A., Li, D., ve Nagurney, L. S. (2013). Pharmaceutical supply chain networks with outsourcing under price and quality competition. International Transactions in Operational Research, 20(6), 859-888. google scholar
• O’Hanlon, T. (2017). Types of Pharmaceutical Companies. https://bizfluent.com/list-6873820-types-pharmaceutical-companies.html. Erişim 1 Şubat 2021. google scholar
• Rossetti, C.L., Handfield, R. ve Dooley, K.J. (2011). Forces, trends, and decisions in pharmaceutical supply chain management. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 41(6), 601-622. google scholar
• Shah, N. (2004). Pharmaceutical supply chains: key issues and strategies for optimisation. Computers & Chemical Engineering, 28(6-7), 929-941. google scholar
• Shepherd, C. ve Günter, H. (2006). Measuring supply chain performance: current research and future directions, International Journal of Productivity and Performance Management, 55(3/4), 242-258. google scholar
• Supply Chain Council (2010), Supply Chain Operations Reference Model: Version 10.0, ISBN 0-615-20259-4 google scholar
• Şen, H. ve Güventürk, M. (2005). İlaç dağıtım kanallarında yeni bir lojistik iş modeli. TMMOB Makina Mühendisleri Odası V. Endüstri-İşletme Mühendisliği Kurultayı, 9-10 Aralık, Zonguldak google scholar
• Uslu S, ve Akçadağ, M. (2012). İlaç Sektöründe Tersine Lojistik ve Dağıtımın Rolü: Bir Uygulama. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(1), 149-158. google scholar
• Yiğit, F. (2002). Tedarik zinciri yönetimi ve ilaç sektörü uygulaması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi. google scholar
• Yorulmaz, M., Altunkan, S. M., Yasemin, A. ve Keleş, N. (2012). Türkiye’de İlaç Takip Sistemi (İTS) Uygulaması ve Çalışma Biçimi. Akademik Bilişim Konferansı, 385-392,Uşak google scholar