Examination of self-efficacy levels of tourist guides

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 59 - 70, 31.07.2022

Suat Arpacı

Öz

The aim of this study is to determine the self-efficacy levels of tourist guides according to demographic variables. A self-efficacy scale consisting of 10 unidimensional expressions was used to measure the self-efficacy levels of tourist guides. Convenience sampling method was used as the sampling method. In this context, a questionnaire was applied to active tourist guides affiliated to Aydın Guides Chamber. Of the 315 returned questionnaires, 300 questionnaires were considered suitable for data analysis. In the analysis of the data, independent groups t-test, one-way analysis of variance (anova) and were used. When the answers given by the guides regarding the self-efficacy variable are examined, it can be said that the self-efficacy perceptions of professional tourist guides are high. As a result of the analysis, it was determined that the self-efficacy levels of the tourist guides differed significantly according to the type of work card, education level and professional experience.

Anahtar Kelimeler

Self-Efficacy, Tourist Guides, Aydın

Turist rehberlerinin öz yeterlilik düzeylerinin incelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, turist rehberlerinin öz yeterlilik düzeylerinin demografik değişkenlere göre belirlenmesidir. Turist rehberlerinin öz yeterlilik düzeylerini ölçmek için daha önce geliştirilen tek boyutlu 10 ifadeden oluşan öz yeterlilik ölçeği kullanılmıştır. Örneklem yöntemi olarak kolayda örneklem yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda, Aydın Rehberler Odasına bağlı eylemli turist rehberlerine anket uygulanmıştır. Geri dönüşümü gerçekleşen 315 anketten 300 anket verilerin analizi için uygun olarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde, bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi (anova) ve kullanılmıştır. Öz yeterlilik değişkenine ilişkin, rehberlerin vermiş olduğu cevaplar incelendiğinde profesyonel turist rehberlerinin öz yeterlilik algılarının yüksek olduğu söylenebilir. Yapılan analizler sonucunda turist rehberlerinin öz yeterlilik düzeylerinin çalışma kartı türü, eğitim durumu ve mesleki deneyime göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öz yeterlilik, Turist, Turist Rehberi

Kaynakça

• Akgündüz, Y. (2012). Konaklama işletmelerinde otantik liderlik ve öz yeterlilik arasındaki ilişkinin analizi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aksoy, M. (2019). Beşeri sermaye, sosyal sermaye ve öz yeterliliğin restoran
• performansına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırklareli: Kırklareli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Altunçekiç, A., Yaman, S., & Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi. 13 (1), 93-102
• Ap, J., & Wong, K.K.F. (2001). Case study on tour guiding: Professionalism, issues and problems. Tourism Management 22(5): 551-563.
• Ata, A. (2015). Öğretmen-çocuk iletişim becerileri ve öz yeterlik inançlarını etkileyen faktörler: Okul öncesi öğretmenleri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bandura, A. (1977). Self efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Rewiev 84 (2): 191-215.
• Bandura, A. (1989). Human agency in social cognitive theory. American Psychologist, 44(9): 1175-1189
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. W.H. Freeman & Company. New York.
• Blumenfeld, P., Soloway, E., & Marx, R.A. (1991). Motivating project based learning: Sustaining the doing, supporting the learning. Educational psychologist, 26(3-4), 369-398.
• Campbell, N. K., & Hackett, G. (1986). The effects of mathematics task performance on math self-efficacy and task interest. Journal of Vocational Behavior, 28(2), 149–162.
• Buğdaycı, S. (2018). Antrenörlerin iletişim becerileri ile öz yeterliliklerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Chen, G., Gully, S.M., & Eden, D. (2004). General self‐efficacy and self‐esteem: Toward theoretical and empirical distinction between correlated self‐ evaluations. Journal of Organizational Behavior, 25 (3), 375-395.
• Cheng, J. C.,Chen, C. Y., Teng, H. Y., & Yen, C. H. (2016). Tour leaders’ job crafting and job outcomes: The Moderating role of perceived organizational support. Tourism Management Perspectives, 20, 19-29.
• Çetin, G., & Kızılırmak, İ. (2012). Türk turizminde kokartlı turist rehberlerin mevcut durumunun analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 307-318
• Çınar, B. (2018). Turizm rehberliği bölümü öğrencilerinde genel öz yeterlilik algısı, mesleki kaygı ve mesleği yapma niyeti ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin: Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ercan, A. (2014). Sessizleşen örgütlerde öz yeterlilik algısının rolü: Alanya'daki
• konaklama işletmeleri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eryılmaz, G. (2018). Rekreatif etkinliklere katılan bireylerin akış deneyimleri, pozitif ve negatif duygu durumları, öz yeterlilikleri ve yaşam doyumları ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Mersin: Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hassall, T., Arquero, J. L., Joyce, J., & Gonzalez, J.M. (2013). Communication apprehension and communication self-efficacy in accounting students. Asian Review of Accounting, 21(2), 160-175.
• Heslin, P.A., & Klehen, U.C. (2006). Self-Efficacy. In S. G. Rogelberg (Ed.), Encyclopaedia Of Industrial/Organizational Psychology, 2, 705-708.
• Heppner, P.P., & Baker, C.E. (1997). Applications of the problem solving inventory. Measurement and Evaluation in Counseling and Development 29(4): 229- 241.
• Hullman, G.A., Planisek, A., McNally, J.S., & Rubin, R. B. (2010). Competence, personality, and self-efficacy: Relationships in an undergraduate interpersonal course. Atlantic Journal of Communication, 18(1), 36-49.
• Kendir, H. (2017). Otel işletmelerinde çalışanların kariyer tatmini ve kariyer bağlılığı ilişkisinde öz yeterliliğin rolü. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kesgin, E. (2006). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin öz yeterlilik düzeyleri ile problem çözme yaklaşımlarını kullanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Denizli İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Keskin, E. (2017). Otel işletmeleri yöneticilerinin öz yeterliliklerinin karar verme stillerine etkisinde yönetsel güçlülüğün aracılık rolü. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kesicioğlu, S., & Güven, G. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının özyeterlik düzeyleri ile problem çözme, empati ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 1371-1383.
• Kotaman, H. (2008). Özyeterlilik inancı ve öğrenme performansının geliştirilmesine ilişkin yazın taraması, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1): 111-133.
• Kumar, R., & Lal, R. (2006). The role of self-efficacy and gender difference among the adolescents. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 32(3): 249–254.
• Kruger, L.J. (1997). Social support and self-efficacy in problem solving among teacher assistance teams and school staff. Journal Of Educational Research, 90(3), 164-168.
• Küpeli, E. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin iletişim becerileri ile öz yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kahramanmaraş.
• Jerusalem, M. & Schwarzer, R. (1979). The general self-efficacy scale (GSE). http://userpage.fuberlin.de/health/engscal.htm
• Luszczynska, A., Gutiérrez-Doña, B., & Schwarzer, R. (2005). General self-efficacy in various domains of human functioning: Evidence from five countries. International Journal of Psychology, 40(2): 80–89.
• Morrison, E. W., & Phelps, C. C. (1999). Taking charge at work: extrarole efforts to initiate workplace change. Academy of Management Journal, 42 (4), 403-419
• Pajares, F. (1996). Self-Efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66(4): 543-578
• Pajares, F. (2002). Overview of social cognitive theory and of self-efficacy. Web: http://www.uky.edu/~eushe2/Pajares/eff.html (erişim tarihi: 03.06.2020).
• Sarı, B. (2017). Otel işletmelerinde yaşam doyumunun iş tatminini etkilemesi ve öz yeterliliğin aracılık rolü üzerine bir araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Scherbaum, C., Cohen-Charash, Y., & Kern, M.J. (2006). Measuring general self efficacy: A comparison of three measures using item response theory. Educational and Psychological Measurement, 66:(6), 1047-63
• Scholz, U., Doña, B.G., Sud, S., & Schwarzer, R. (2002). Is general self-efficacy a universal construct? psychometric findings from 25 countries. European Journal of Psychological Assessment, 18(3): 242-251.
• Schwarzer, R., & Hallum, S. (2008). Perceived teacher self-efficacy as a predictor of job “stress and burnout: Mediation Analyses. Applied Psychology: An International Review, 57, 152-171
• Senemoğlu, N. (2012). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Pegem Akademi.
• Shelton, T.H. (2013). Explorıng preservice early childhood educators’ self-effıcacy beliefs and preparedness to teach students with Autism spectrum disorder (Asd) in inclusıve classrooms. Doctoral dissertation, Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses.
• Şah, N. (2013). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri ile akademik öz yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Turamberk Özerden, S. (2010). Turizm işletmelerinde çalışan bireylerin öz yeterlilik algılarının psikolojik şiddet olgusu üzerindeki etkisi: KKTC'de bir uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Uçar, Ö. (2018). İşgörenlerin dönüşümcü ve etkileşimci liderlik tarzları algılamaları ile öz yeterlilikleri arasındaki ilişkide yöneticiye duyulan güvenin aracılık rolü: Bir zincir otel uygulaması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M., & Özer, N. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin özyeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (17), 1-16.
• Yenice, N. (2012). Öğretmen adaylarının öz yeterlik düzeyleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 36-58.
• Yeşilay, A. (1996). Genelleştirilmiş Öz-yetki Beklentisi. İnternet adresi; http://userpage.fu-berlin.de/~health/turk.htm, Erişim tarihi: 20.09.2019
• Yıldırım Ulusoy, H., & Köroğlu, Ö. (2019). Turist rehberlerinin kültürel zekâ düzeyi ve özyeterlilik inançlarının hizmet sunumuna etkisi, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18 (1), 328-347.