Use of goal programming technique in the method of scoring in the job evaluation process of lodging enterprises

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 1, 29 - 39, 31.01.2015

Zeki Akıncı , Murad Kasalak , Gülseren Yurcu

https://doi.org/10.24288/jttr.202820

Öz

Behaviour of the management about wage in lodging enterprises is constantly queried by employees. Job evaluation can be expressed as the most appropriate tool for applying remuneration policy based on clear and objective criteria and persuading all parties in real and effective way in business. Job evaluation expresses formal and systematic comparisons made for creating a basis for determining wages and relative importance and value of a job according to other jobs. The relative values of jobs are determined by making comparisons in point of jobs’ content and importance by establishing factors like effort, skill, responsibility and job conditions taking part in high or low levels in all jobs. The contribution level occurred by the job’s organizational goals exposes the relative value of the job. The job having the most contribution level is assumed as more important than the other jobs and found worthy for more wages. Paying more wages to the job contributing the most extend to the organizational goals is assumed as the core of the application of the principle of equal payments to equal jobs. In evaluation part at the lodging enterprises, determining the factor level points is a difficult decision problem for decision makers.  With this application study, it is exhibited that goal programming method can be used in determining factor level points.

Anahtar Kelimeler

Job evaluation, the method of scoring, goal programming, lodging enterprises

Konaklama işletmelerinin iş değerleme süreçlerinde puanlama yönteminde hedef programlama tekniğinin kullanılması

Öz

Konaklama işletmelerinde yönetimin ücret konusundaki davranışı işgörenler tarafından sürekli olarak sorgulanmaktadır. İşletmede uygulanan ücret politikasının açık ve objektif ölçütlere dayandırılmasında, gerçek ve etkin bir şekilde tüm tarafların ikna edilmesinde en uygun aracın iş değerlemesi olduğu ifade edilebilir. İş değerlemesi, bir işin diğer işlere göre göreceli değerinin, öneminin ve ücretinin belirlenmesine temel oluşturmak için yapılan biçimsel ve sistematik karşılaştırmaları ifade eder. Bütün işlerde yüksek veya düşük düzeyde bulunan beceri, çaba, sorumluluk ve çalışma koşulları gibi faktörler esas alınarak, işlerin içerik ve önem bakımından karşılaştırılmasıyla işlerin göreceli değerleri belirlenir. İşin örgütsel amaçlara yaptığı katkı düzeyi, işin göreceli değerini ortaya koyar. Katkı düzeyi en yüksek olan iş, diğer işlere göre daha önemli sayılır ve daha fazla ücrete layık görülür. Örgütsel amaçların gerçekleştirilmesine en fazla katkıyı sağlayan işe en fazla ücretin ödenmesi, eşit işe eşit ücret ilkesinin uygulanmasının özü olarak kabul edilir. Konaklama işletmelerinde iş değerleme aşamasında faktör derece puanlarının belirlenmesi karar vericiler için zor bir karar problemidir. Yapılan bu uygulama çalışması ile hedef programlama yönteminin faktör derece puanlarının belirlenmesinde kullanılabileceği ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İş değerleme, puanlama yöntemi, hedef programlama, konaklama işletmeleri

Kaynakça

• Akün, F. (1984). İş değerlendirmesinin Temelleri, İstanbul: Kutyay Yayınevi.
• Ataay, İsmail Durak. (1990). İş Değerleme ve Başarı Değerleme Yöntemleri, İstanbul: Küre Matbaası.
• Can, H., Akgün A. ve Kavuncubaşı, Ş. (1998). Personel Yönetimi, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Can,H., Akgün,A.,Kavuncubaşı,Ş. (2001). Kamu ve Özel Kesimde İnsan Kaynakları Yönetimi, Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Dağdeviren, M., Akay, D. ve Kurt, M. (2004). İş Değerlendirme, Faktör Derece Puanlarının Belirlenmesinde Hedef Puanlama Yönteminin Kullanılması. Gazi Üniversitesi Mim.Müh.Fak.Dergisi, Cilt:1, Sayı:19, ss.89-95.
• Elizur, D., (1980). Systamatic Job Evaluation and Comparable Worth, Vermond:Gower Publishing Company Limited.
• Eraslan, E. ve Arıkan, A. (2004). Ücretlendirmede Puan Yöntemi, Kıdem ve Başarı Değerlendirme: Bir İmalat İşletmesinin İç Üretim Bölümünde Uygulama. Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(2), ss.139-150.
• French, W. L. (2003). Human Resources Management. Boston: Houghton Mifflin Company.
• ILO. (1986). Job Evaluation. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları, Yayın No:166.
• Kelly, R.L. (1972). Job Evaluation and Pay Plans. New York: McGraw Hill Book
• Mathis, R.L. and Jackson J.H. (1997). Human Resource Management, USA: West Publishing Company.
• Martoccohio, J. J. (2004). Strategic Compensation. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Oygur, Y.(1991). Üretim Yönetimi. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Rock, M. L., Berger, L. A. (1991). The Compensation Handbook. USA: McGraw-Hill.
• Taha, H. (2002). Yöneylem Araştırması. İstanbul: Literatür Yayıncılık, Çev:Ş.Alp BarayŞakir Esnaf.
• Tahiroğlu, F. (2002). İnsan Kaynakları. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
• Top, A. (1996). Üretim Sistemleri Analiz ve Planlaması. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Yamak, O. (1999). Üretim Yönetimi. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Yüksel, Ö. (1998). İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Gazi Kitapevi.