The Socio-Economic Status of Çiğil-i Süflâ (Aşağı Çiğil) Village of Ilgın Town of Konya State in the Middle of the 19th Century (According to the Temettü’ât Book Numbered 10093)

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 141 - 158, 15.12.2021

Berna Korucu Üçüncü , Nagehan Elemana

https://doi.org/10.38000/juhis.1011873

Cited By: 1

Öz

The temettü'ât registers, which were kept in the middle of the nineteenth century, are crucial for understanding the Ottoman Empire's socioeconomic history. Furthermore, these notebooks are essential for local history research. The Temettü'ât registers provide information on the population structure of people residing in Ottoman central and provincial settlements, their economic activity, and the taxes they paid. The data of the temettü'ât book registered in the Ottoman Archive of the Republic of Turkey State Archives, the ML.VRD.TMT.d. at number 10093, were used to investigate the socio-economic status of the village, known as “Çiğil-i Süflâ (today Aşağı Çiğil Village), in Ilgın Town of Konya State in the middle of the nineteenth century. In the middle of the nineteenth century, Çiğil-i Süflâ Village housed 113 households and approximately 600 inhabitants. As such, it was one of the villages of Ilgın Town with a large population at that time. The people of the village made their living from agriculture and animal husbandry. Wheat, barley, vetch, poppy, and opium were among the agricultural goods farmed in the area. Cattle and small cattle breeding, as well as beekeeping were also done. In the village, cargo and riding animals were raised for transportation and agricultural labour. Besides, the village's the most important line of activity was lumbering. Villagers make more money from logging than they do from agriculture. Milling is also a source of income for several households in the village.

Anahtar Kelimeler

Temettüât Registers, Konya, Ilgın, Çiğil-i Süflâ, Aşağı Çiğil.

19. Yüzyılın Ortalarında Konya Eyâleti Ilgın Kazası Çiğil-i Süflâ (Aşağı Çiğil) Karyesi’nin Sosyo-Ekonomik Durumu (10093 Numaralı Temettü’ât Defterine Göre)

Öz

Osmanlı Devleti’nin sosyo-ekonomik tarihinin aydınlatılmasında, 19. yüzyılın ortalarında tutulan temettü’ât defterlerinin önemli bir yeri vardır. Ayrıca bu defterler, yerel tarih çalışmaları için de önem arz eder. Temettü’ât defterlerinden o dönem, Osmanlı merkez ve taşra yerleşimlerinde yaşayan halkın nüfus yapısına, geçim sağladığı ekonomik uğraşlarına ve ödediği vergilere dair bilgiler edinilmektedir. Bu çalışmada, 19. yüzyılın ortalarında Konya Eyâleti’nin Ilgın Kazası’na bağlı, “Çiğil-i Süflâ (günümüzde Aşağı Çiğil Mahallesi)” olarak bilinen köyün sosyo-ekonomik durumu, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Maliye Varidat Kalemi (ML.VRD.TMT.d.) içinde 10093 numarada kayıtlı bulunan temettü’ât defteri verileri ışığında incelenmiştir. Çiğil-i Süflâ Karyesi, 19. yüzyılın ortalarında 113 hane ve yaklaşık 600 nüfusu barındırmaktaydı. Bu haliyle de o dönem Ilgın Kazası’nın kalabalık nüfusa sahip olan köylerinden birisiydi. Köy halkı geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlamaktaydı. Köyde yetiştirilen zirai ürünler buğday, arpa, burçak, haşhaş ve afyondu. Ayrıca büyükbaş, küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ve arıcılık da yapılmaktaydı. Köyde ulaşım ve ziraat işleri için yük ve binek hayvanları yetiştirilmekteydi. Bunun yanında köydeki en önemli iş kolu kerestecilikti. Köy halkı tarımdan daha çok kerestecilikten gelir sağlamaktadır. Köyde değirmencilikten gelir sağlayan aileler de vardır. 

Anahtar Kelimeler

Temettüat Defteri, Konya, Ilgın, Çiğil-i Süflâ, Aşağı Çiğil.

Kaynakça

• [1] Adıyeke, Nuri, (2000), “Temettuat Sayımları Ve Bu Sayımları Düzenleyen Nizamname Örnekleri”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı 11. (769-825)
• [2] Aköz, Alaattin (2015), “XV. Yüzyılda Ilgın ve Çevresinin İdaresi, Yerleşim ve Nüfus Özellikleri”, Tarih, Kültür, Sanat, Turizm ve Tarım Açısından Uluslararası Sarayönü Sempozyumu (24-26 Ekim 2014 Konya), Konya.
• [3] Alişar, Fahrettin (2005), Çiğil Türkleri ve Aşağı Çiğil, Aşağı Çiğil Belediyesi Yayınları, Konya.
• [4] Avanas, Ahmet (1998), Milli Mücadele’de Konya, ATAM Yayınları, Ankara.
• [5] Barkan, Ömer L. (1953), “Tarihi Demografi Araştırmaları ve Osmanlı Tarihi” Türkiyat Mecmuası, (X). (1-26)
• [6] Buharalı, Eşref (1991), “Çiğiller” TAD, (XVI), Sayı 26. (59-62)
• [7] Devellioğlu, Ferit (2015), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi.
• [8] Elçin, Şükrü (2001), “Konya Vilayetinde Uzunluk Ölçüleri”, Erdem, (XIII), Sayı 37. (159-162)
• [9] Emecen, Feridun (1988), “Ağnam Resmi”, İslam Ansiklopedisi, Cilt 1, Türkiye Diyanet Vakfı.
• [10] Emecen, Feridun (1994), “Dönüm”, İslam Ansiklopedisi, Cilt 9, Türkiye Diyanet Vakfı.
• [11] Kaşgarlı Mahmud. (1985), Divânü Lûgat-İt-Türk Tercümesi I, (B. Atalay, Çev.). TDK Yayınları.
• [12] Kütükoğlu, Mübahat S. (1995), “Osmanlı Sosyal ve İktisadi Tarihi Kaynaklarından Temettü Defterleri”, Belleten, Cilt LIX, Sayı 225. (395-412)
• [13] Kütükoğlu, Mübahat S. (2003), “1830 Nüfus Sayımına Göre Menteşe Sancağında Hane Nüfusu”, Osmanlı Araştırmaları, Cilt XXIII. (75-92)
• [14] Muşmal, Hüseyin (2008), “XIX. Yüzyılın Ortalarında Çumra’nın Sosyo-Ekonomik Görüntüsü (10353 Numaralı Temettuat Defterine Göre)” Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 24. (253-276)
• [15] Özcan, Ruhi (2016), “Arşiv Belgeleri Diliyle Su Değirmenleri (Âsiyâb)”, OTAM, Sayı 40. (195-203)
• [16] Özdemir, Gazi (2014), XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Ilgın Kazası, Konya. (Yayınlanmamış Doktora Tezi)
• [17] Pakalın, M. Zeki (1983), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, 3, MEB.
• [18] Sarıyar, Canan (2015), Nüfus Sayımlarına Göre Ilgın Kazası (1830-1844), Konya. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
• [19] Taşkın, Ünal (2005), Osmanlı Devleti’nde Kullanılan Ölçü ve Tartı Birimleri, Elazığ. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
• [20] Taşlıgil, Nuran ve Şahin, Güven (2018), “Tarihsel Süreçte Haşhaş ve Afyon”, Tarih Okulu Dergisi, Cilt XXXIV, Sayı 11. (163-196)
• [21] Tekinsoy, Yunus Emre (2012), “Çiğil İsyanının I. TBMM’deki Yankıları”, I. Ulusal Ilgın Sempozyumu, Konya.
• [22] Türkiye Cumhuriyeti Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA), Maliye Nezareti Varidat Kalemi Temettü’ât Defterleri (ML.VRD.TMT.d.); 10093.
• [23] Ünal, Mehmet A. (2007), Osmanlı Müesseseleri Tarihi, Fakülte Kitabevi.
• [24] Yakupoğlu, Cevdet (2009), “Türkistan’ın Büyük Türk Boylarından Çiğiller ve Anadolu’da İskân İzleri”, TAD, Cilt XXIX, Sayı 47. (103-136)
• [25] Yusuf Ziya (1932), “Onuncu Asır İptidalarında Yazılmış Olan Ebudülef Seyahatnamesine Nazaran Orta Asyada Türk Boyları ve Bunların Dinî Ve Coğrafî Vaziyetleri”, Darülfünun İlâhiyat Fakültesi Mecmuası, Sayı 23. (39-52)