KÜRESEL KRİZ SONRASI TÜRKİYE’DE PARASAL AKTARIM MEKANİZMASININ ETKİNLİĞİ

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 59, 444 - 460, 31.07.2020

S.pinar Gürel , Elif Yalçın

https://doi.org/10.19168/jyasar.632873

Cited By: 2

Öz

2008 yılında ABD’de ortaya çıkan finansal kriz
birçok ülkeye yayılarak küresel bir boyut kazanmıştır. Geleneksel para
politikası araçları kriz süresince etkinliklerini kaybetmiş ve yeni para
politikası araçlarına ihtiyaç doğmuştur. Türkiye de 2010 yılının sonundan
itibaren yeni bir para politikası tasarlayarak uygulamaya koymuştur. Yeni para
politikası stratejisi kapsamında fiyat istikrarının yanında finansal istikrar
da gözetilmeye başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı; TCMB’nin uyguladığı yeni para
politikası çerçevesinde parasal aktarım kanallarının etkinliğini finansal
istikrar amacına vurgu yaparak analiz etmektir. 
Literatür takip edilerek, kısa dönem faiz oranları, döviz kuru, banka
kredileri, tüketici fiyat endeksi ve sanayi üretim indeksi verileri kullanılarak
2011M01- 2018 M01 dönemleri SVAR modeli ile tahmin edilmiştir. Elde edilen
sonuçlara göre, döviz kuru ve banka kredi kanalları para politikasını iletmede
etkin bir şekilde çalışmaktadır fakat fiyat istikrarı ile ilgili bulunan
sonuçlar istatiksel olarak anlamsız çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Parasal aktarım mekanizması, Para politikası araçları, Küresel Finansal Kriz, SVAR Modeli

Kaynakça

• Agenor, P.R. & Silva L.A.P. 2014. “Macroprudential Regulation And The Monetary Transmisson Mechanism”. Journal of Financial Stability, 13, 44-63.
• Akbaş, Y., Zeren F. & Özekicioğlu H. 2013. “Türkiye'de Parasal Aktarım Mekanizması: Yapısal VAR Analizi”. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 187-198.
• Akçay, Memduh. 1997. Para Politikası Araçları Türkiye ve Çeşitli Ülkelerdeki Uygulamalar,DPT Uzmanlık Tezi.
• Aklan, Nejla. & NARGELEÇEKENLER, M. 2008. “Para Politikalarının Banka Kredi Kanalı Üzerindeki Etkileri”, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(39), 109-132.
• Angeloni, I., Kashyap, A., MOJON, B. & Terlizzesse, D. 2003.“Monetary Transmission in the Euro Area: Does the Interest Rate Channel Explain all?”, National Bureau of Economic Research, 1-41.
• Atgür M. & ALTAY, O. 2018. “Yeni Para Politikası Arayışları Bağlamında Parasal Aktarım Mekanizması Faiz Kanalının İşleyişi: Türkiye Ve Endonezya Ülke Örnekleri”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14,(3),601-624.
• Aydın, Z. 2015. Küresel Finansal Kriz Döneminde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın Başvurduğu Yeni Para Politikası Uygulamalarının etkimliğinin Analizi, Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Arcangelis, G. & Giorgio G. 1999. “Monetary Policy Shocks and Transmission in Italy: A VAR Analysis”, Ricerche Quantitative per la Politica Economica, 1-47
• Bakan, S. & Akçacı, T. 2015. “Parasal Aktarım Mekanizması: Türkiye Ekonomisi İçin Beklenti Kanalının Geçerliliği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(44), 68-78.
• Başçı, E. 2012, Aralık 25. Sunum Raporu: Başkan Erdem Başçı 2013 Yılında Para ve Kur Politikası
• Bernanke, B. & Blinder, A. 1992. “The Federal Funds Rate And The Channels Of Monetary Transmission”, The American Economic Review, 82(4), 901–921.
• Bernanke, B.& Gertler, M. 1995. “Inside The Black Box: The Credit Channel of Monetary Policy Transmission”, Journal of Economic Perspectives, 9(4).
• Bredin, D. & O'reilly R. 2001. “An Analysis of The Transmission Mechanism of Monetary Policy in Ireland”, Central Bank of Ireland, 1-28.
• Boughrara, Adel. 2009, January. “Monetary Transmission Mechanism in Morocco and Tunisia”, Economic Research Forum(460), 1-29.
• Büyükakın, F., Cengiz, V. &Türk, A. 2009. “Parasal Aktarım Mekanizması: Tükiye'de Döviz Kuru Kanalının VAR Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(1), 171-198.
• Büyükakın, F., Bozkurt, H. & Cengiz, V. 2009. “Türkiye’de Parasal Aktarımın Faiz Kanalının Granger Nedensellik Ve Toda-Yamamota Yöntemleri İle Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33, 101-118.
• Cambazoğlu, B. 2010. Parasal Aktarım Mekanizması Kredi Kanalı: Kuram ve Türkiye Örneği, Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Cambazoğlu, B., & Güneş, S. 2011. “Monetary Transmission Mechanism in Turkey and Argentina”, International Journal of Economic and Finance Studies, 3(2), 23-33.
• Cambazoğlu, B. & Karaalp, H.S. 2012. “Parasal Aktarım Mekanizması Döviz Kuru Kanalı: Türkiye Örneği”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 19(2), 53-66.
• Cengiz, V. 2008. “Keynesyen ve Monetarist Görüşte Parasal Aktarım Mekanizması: Bir Karşılaştırma”, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 115-126.
• Cengiz, V. 2009. “Parasal Aktarım Mekanizması İşleyişi Ve Ampirik Bulgular”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33,225-247.
• Bondt, G. 1999. “Credit Channels in Europe: Cross-Country Investigation”, De Nederlandsche Bank NV Econometric Research and Special Studies Department, 1-28.
• Demir, F. 2014. Türkiye'de Parasal Aktarım Mekanizması Kanallarının Etkinliği, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Edge, M.R., Kiley, M, & Laforte, J.P. 2007. “Documentation Of The Research And Statistics Division’s Estimated DSGE model of the US Economy: 2006 Version”, Finance And Economics Discussion Series ,53.
• Endut, N., Morley, J. & Tien, P.L. 2015. “The Changing Transmission Mechanism Of US Monetary Policy”, UNSW BusinessSchool Research Paper, 03.
• Erdoğan, S.& Yıldırım, D.Ç. 2008. “Türkiye'de Döviz Kuru Kanalının İşleyişi: VAR Modeli ile Bir Analiz”, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(39), 95-108.
• Erdoğan, S.& Yıldırım, D.Ç. 2010. “Is There An Interest Rate Channel For Monetary Policy İn Turkey?”, METU Studies in Development , 37, 247-266.
• Erdoğdu, A. 2012. Parasal Aktarım Mekanizmalarının İşleyişi ve Etkinliği: Türkiye Uygulaması. Doktora Tezi, Kadir Has Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Halaç, U. 2015. Parasal Aktarım Mekanizması. (Editör:O. Altay), Para İktisadı Teori ve Politika (s. 103-111). Ankara: Palme Yayıncılık.
• Ganiev, C., Atabaev, N. & Sülaymanova, B. 2014. “Kırgızistan'da Parasal Aktarım Mekanizmalarının Var Analizi”, Manas Journal of Social Studies, 3(1), 19-42.
• Gartner, C. & Wehinger, G. 1998. “Care Inflation in Selected European Union Countries”, Oesterreichische Nationalbank(33), 6-49.
• Güneş, S., Gürel, S.P. & Cambazoğlu, B. 2013.“Dış Ticaret Hadleri, Dünya Petrol Fiyatları ve Döviz Kuru İlişkisi, Yapısal VAR Analizi: Türkiye Örneği”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(20), 1-17.
• Hülsewig, O.,Mayer, E.& Wollmarshauser, T. 2005.“Bank Loan Supply and Monetary Policy Transmission in Germany: An Assesment Based on Matchimg Impulse Pesponses”, Ifo Institute for Economic Research at the Universty of Munich(14), 1-23.
• Holtemöller, O. 2002. “Further VAR Evidence for the Effectiveness of a Credit Channel in Germany”, Humboldt- Universitat zu Berlin(373), 1-21.
• Kakes, J. & Sturum, J.E. 2002. “Monetary Policy and Bank Lending: Evidence from German Banking Groups”, Journal of Banking & Finance(26), 2077-2092.
• Kara, Hakan. 2012. Küresel Kriz Sonrası Para Politikası, TCMB Çalışma Tebliği(12/17).
• Kasapoğlu, Ö. 2007. Parasal Aktarım Mekanizmaları: Türkiye İçin Uygulama. Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara: TCMB Piyasalar Genel Müdürlüğü.
• Katı, E. 2014. Parasal Aktarım Mekanizması Kanallarının İşleyişi ve Türkiye Örneği: Var Modeli Çerçevesinde Ampirik Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi. Kırklareli Üniversitesi, Sosyal Bİlimler Enstitüsü.
• Keynes, J. M.1937. “Alternative Theories of the Rate of Interest”, The Economic Journal, 186, (47), 241-252.
• Koç, Ü., & Şahin, H. 2014. “Parasal Aktarım Mekanizmaları: Firma Bilianço Kanalı ve Türkiye”, Munich Personal Repec Archive(71979), 1-22.
• Mehrotra, N.A. 2005. “Exchance and Interest Rate Channels During a Deflationary Era- Evidence from Japon”, Hong Kong and China . Bank of Finland, Institute for Economies in Transition, 1-30.
• Meltzer, H. A. 1995. “Monetary Credit And Other Transmission Processes: A Monetarist Perspective”, The Journal Of Economic Perspectives, 9 , 49-72.
• Mengesha, L.G. & Holmes, M.J. 2013. “Monetary Policy And Its Transmission Mechanisms In Eritrea”, Journal Of Policymodeling, 35(5), 766–780.
• Mishkin, F.S. 1996. “The Channels Of Monetary Transmisssions: Lessons For Monetary Policy”, NBER Working paper No: 5464.
• Mishkin, F.S. 2000. Para Teorisi-Politikası. (İ. Şıklar, A. Çakmak, & S. Yavuz, Çev.) İstanbul: Bilim Teknik Yayınevi.
• Mishkin, F.S 2019. The Economics Of Money, Banking And Financial Markets, Pearson Education Limited, London, UK. Kitap
• Mukhtarov, S., Selçuk, H. & Mammadov, E. 2016.“Parasal Aktarım Mekanizmaları: Azerbaycan Örneği”, Journal of Research in Business & Social Science, 5(2), 16-33.
• Nguyen, B. 2015. “ Effects of Fiscal Deficit and Money M2 Supply on Inflation: Evidence From Selected Economies of Asia”, Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 20, 49-53.
• Örnek, İ. 2009. “Türkiye'de Parasal Aktarım Mekanizması Kanallarının İşleyişi”, Maliye Dergisi(156), 104-125.
• Peek, J. & Rosengren, E.S. 1997. “The International Transmission Of Financial Shocks: The Case Of Japan”, American Economic Review, 87(4), 495–505.
• Perera, A. 2010. “Monetary Policy in Turbulent Times: Impact of Unconventional Monetary Policies”, Central Bank of Sri Lanka International Research Conference, 1-68.
• Samkharadze, B. 2008.“Monetary Transmission Mechanism in Georgia: Analyzing Pass-Through of Different Channels”, Center for Operations Research and Econometrics, 1-31.
• Sarı, A. 2007. “Faiz Kanalı Yoluyla Türkiye'de Parasal Aktarım Mekanizmalarının İşlerliği”, Akademik Fener Dergisi, 15-21.
• Sims, C. 1980. “Macroeconomics and Reality”, Econometrica, 48(1), 1-48.
• Smets, F. & Wouters, R. 1999. “The Exchange rate and the Monetary Transmission Mechanism in Germany”, De Economics, 147: 489.
• Smets, F. & P eersman, G. 2001. “The Monetary Transmission Mechanism in The Euro Area: More Evidence From Var Analysis”, European Central Bank Working Paper Series, 91.
• Smets, F. 2014. “Financial Stability and Monetary Policy: How Closely Interlinked?”, European Central Bank, (10)2, 263-300.
• Snowdon, B. & Vane, H. 2005. Modern Makroekonomi Temelleri, Gelişimi ve Bugünü. (Çeviren:B. Kablamacı) Ankara: Efil Yayınevi.
• Suzuki, T. 2008. Credit Channel of Monetary Policy Between Australia and Newzealand: An Empirical Note, Ryukoku University Faculty of Economics, 1-12.
• Taylor,J.B. 1995. “The Monetary Transmission Mechanism: An Amprical framework” Journal of Economic Perspectives, Vol: 9 No: 9. Ss: 11-26.
• Tetik, M.&Ceylan, R. 2015. “Faiz Koridoru Stratejisinin Hisse Senedi Fiyatları ve Döviz Kuru Üzerine Etkisinin İncelenmesi”, Business and Economic Research Journal, 6(4), 55-69.
• Tillmann, P. 2008. “Do Interest Rates Drive Inflation Dynamics? An Analysis Of The Cost Channel Of Monetary Transmission”, J Econ Dyn Control, 32, 2723-2744.
• TCMB. 2013, Mart. TCMB Bülten, (29). www.tcmb.gov.tr, (Erişim: 07.02.2018). TCMB. 2015, Aralık. TCMB Bülten, (40). www.tcmb.gov.tr, (Erişim: 07.02.2018). https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket ,(Erişim: 01.12.2017).http://www.trlibor.org/veriler.aspx , (Erişim: 03.01.2018)