Mali Yorgunluk: Türkiye için 1970-2019 Dönemi Analizi

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 68, 892 - 912, 01.11.2022

Kemal Can , Emin Efecan Aktaş

https://doi.org/10.19168/jyasar.1025773

Öz

Türkiye için 1970-2019 dönemi üzerine mali yorgunluk davranışının analiz edildiği bu çalışma, mali tepki fonksiyonu yardımıyla faiz dışı fazlanın tepki veremeyeceği borç eşiğini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Seriler arası eşbütünleşme ilişkisinin Tam Modifiye Edilmiş Sıradan En Küçük Kareler Yöntemi (FM-OLS) ile tahmin edildiği analizin bulguları, kamu borcunun milli gelire oranı %64,52 düzeyinin üstüne çıktığında mali yorgunluğun başladığını ve bu noktada faiz dışı fazlanın milli gelire oranının %10,83 düzeyinde olduğunu doğrulamaktadır. Bir başka deyişle, ekonominin %64,52’nin üzerinde bir kamu borcuna tepki veremeyeceğini ve faiz dışı fazlayı %10,83 düzeyinden daha fazla artırma olanağının bulunmadığını söylemek mümkündür. Mali açıdan kırılgan yapıya sahip Türkiye’nin, borç sürdürülebilirliği bakımından makroekonomik şoklara karşı mali disiplinden taviz vermemesi, maliye politikasının sürdürülebilirliği açısından kamu borcunun seyrini dikkatle takip etmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mali Yorgunluk, Faiz Dışı Fazla, Mali Tepki Fonksiyonu, Borç Stoku, Türkiye

Kaynakça

• Afonso, A., ve Jalles, J. (2011). Appraising Fiscal Reaction Functions. Economis Bulletin, 31(4), 3320-3330.
• Akar, S. (2019). Testing the Fiscal Fatigue Phenomenon in Turkey Using a Long-Run Non-Linear Fiscal Reaction Function Approach. Quantitative Finance and Economics, 3(4), 645-660.
• Akbayır, F., ve Yereli, A.B. (2019). Mali Alan Ölçümünde Kullanılan Ostry vd. Yaklaşımının Kuramsal Temeli. Sosyoekonomi, 27(39), 245-256.
• Akbayır, F. (2021). Mali Yorgunluk: Türkiye için Bir Uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 58(1), 399-418.
• Barro, R.J. (1979). On the Determination of the Public Debt. Journal of Political Economy, 87(5), 940-971.
• Bénétrix, S.A., ve Lane, R.P. (2013). Fiscal Cyclicality and EMU. Journal of International Monetary and Finance, 34(C), 164-176.
• Bohn, H. (1998). The Behavior of U.S. Public Debt and Deficits. The Quarterly Journal of Economics, 113(3), 949-963.
• Bohn, H. (2008). The Sustainability of Fiscal Policy in the United States. CESifo Working Paper Series (No. 1446), 15-49.
• Checherita-Westphal, C., ve Žďárek, V. (2017). Fiscal Reaction Function and Fiscal Fatigue: Evidence for the Euro Area, European Central Bank Working Paper Series (No 2036), 1-33.
• Di Iorioa, F., ve Fachin, S. (2019). Fiscal Reaction Functions for the Advanced Economies Revisited. Dipartimento di Scienze Statistiche (DSS) Empirical Economics and Econometrics Working Papers Series (No. WP 2019/1), 1-53.
• Dickey, D., ve Fuller, W. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427-431.
• Fatás, A., ve Mihov, I. (2010). The Euro and Fiscal Policy. A. Alesina & F. Giavazzi (Ed.), Europe and the Euro içinde (s. 287-324). Chicago: University of Chicago Press.
• Everaert, G., ve Jansen, S. (2018). On the Estimation of Panel Fiscal Reaction Functions: Heterogeneity or Fiscal Fatigue?. Economic Modelling, 70(2018), 87-96.
• Fournier, J-M., ve Fall, F. (2017). Limits to Government Debt Sustainability in OECD Countries. Economic Modelling, 66(2017), 30-41.
• Ghosh, A., Kim, J., Mendoza, E., Ostry, J., ve Qureshi, M.S. (2013). Fiscal Fatigue, Fiscal Space, and Debt Sustainability in Advanced Economies. The Economic Journal, 123(566), F4-F30.
• Hajnovič, F., & Zeman, J. (2012). Fiscal Space in the Euro Zone. Narodna Banka Slovenska Working Paper (No. 5/2012), 1-27.
• Icaza, V.E. (2018). Fiscal Fatigue and Debt Sustainability: Empirical Evidence from the Eurozone 1980-2013. Cuadernos de Economía, 41(115), 69-78.
• Nguyen, T., Suardi, S., ve Chua, C. (2017). The Behaviour of U.S Public Debt and Deficits During The Global Financial Crisis. Contemporary Economic Policy, 35(1), 201-215.
• Kwiatkowski, D., Phillips, P.C.B., Schmidt, P., ve Shin, Y. (1992). Testing the Null Hypothesis of Stationarity against the Alternative of a Unit Root. Journal of Econometrics, 54(1-3), 159-178.
• Legrenzi, G., ve Milas, C. (2013). Modelling the Fiscal Reaction Functions of the GIPS Based on State-Varying Thresholds. Center for Economic Studies (CESifo) Working Paper Series (No. 4385), 1-12.
• Medeiros, J. (2012). Stochastic Debt Simulation Using VAR Models and a Panel Fiscal Reaction Function: Results for a Selected Number of Countries. Directorate-General for Economic and Financial Affairs, European Economy Economic Papers (No. 459), 1-33.
• Mendoza, E., ve Ostry, J. (2008). International Evidence on Fiscal Solvency: Is Fiscal Policy Responsible?. Journal of Monetary Economics, 55(6), 1081-1093.
• Ostry, J., Ghosh, A., & Kim, J., ve Qureshi, M. (2010). Fiscal Space. International Monetary Fund (IMF) Staff Position Note (No. SPN/10/11), 1-24.
• Phillips, P.C.B., ve Perron, P. (1988). Testing for Unit Roots in Time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
• Reinhart C.M., ve Rogoff, K.S. (2010). Growth in a Time of Debt. National Bureau of Economic Research (NBER) Working Paper Series (No. 15639), 1-26.
• Reinhart, C.M., Reinhart, V.R., ve Rogoff, K.S. (2012). Public Debt Overhangs: Advanced-Economy Episodes Since 1800. Journal of Economic Perspectives, 26(3), 69-86.
• Robertson, D., & Tambakis, D. (2016). Long-Run Debt Ratios with Fiscal Fatigue. Cambridge Working Papers in Economics (No. 1674), 1-39.
• Semmler, W., Greiner, A., Diallo, B., Rezai, A., ve Rajaram, A. (2007). Fiscal Policy, Public Expenditure Composition, and Growth Theory and Empirics. World Bank Policy Research Working Paper Series (No. 4405), 1-34.
• Şen, H., Sağbaş, İ., ve Keskin, A. (2007). Bütçe Açıkları ve Açık Finansman Politikası - Teori ve Türkiye Uygulaması. Ankara: Orion Kitabevi.
• Tran, N. (2018). Debt Threshold for Fiscal Sustainability Assessment in Emerging Economies. Journal of Policy Modeling, 40(2), 375-394.