Türkiye’de İmam Hatip Okulları Hakkındaki Halkın Bilgi Düzeyi, Algı Seviyesi ve İlişkili Faktörler

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 8, 210 - 300, 28.12.2019

Handan Ankaralı

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, mevcut İmam Hatip okullarının eğitimi ve genel işleyişi hakkında halkın bilgi düzeyini ölçmek, düşüncelerini değerlendirmek ve ilişkili faktörleri ortaya koymaktır.
Materyal ve Metot: Çalışmaya 13 yaş üstü gönüllü kişiler katıldı ve metropol şehri olan İstanbul’da yüz yüze görüşme yöntemi ile ve E-anket uygulaması ile farklı bölgelerden veriler elde edildi. Araştırmanın türü kesitsel olup altı ayda tamamlandı. Veri toplayan anketörler nasıl veri toplayacakları konusunda eğitim aldı. Anket soruları kaynaklardan edinilen bilgiler doğrultusunda beyin fırtınası yöntemi ile belirlendi.
Bulgular: Çalışmaya toplam 1137 gönüllü kişi katıldı ve % 65.5’i erkek, yarıdan fazlası 18-29 yaş grubunda, yarıdan fazlası Marmara, İç Anadolu veya Akdeniz kültürü ile yetişmiş, yaklaşık yarısı üniversite mezunu, toplam % 6’sı ise ortaokul veya daha düşük düzeyde eğitimli kişilerdi. Katılımcıların yaklaşık % 80’inin İHL’ler hakkında genel bilgi sahibi olduğunu, yaklaşık yarısının İHL’de okutulan dersler hakkında bilgisinin olmadığını, % 84’ünün bu okullarda fen bilimleri derslerinin bulunduğunu bildikleri ve % 43’ünün mezunlar hakkında toplumun ortalama kültür seviyesindedir açıklamasını yaptığı belirlendi. Bilgi kaynağı olarak, % 29’u medyayı, % 51’i ise birebir iletişimi beyan etmiştir. Halkın algı seviyeleri değerlendirildiğinde, % 56’sı öğrencilerin milli ve manevi değerlere sahip olduğunu, % 68’i topluma uyumlu kişiler olduğunu, % 69’u öğrencilerin gelenek/göreneklere bağlı olduğunu ve % 36’sı İHL öğrencilerini genel olarak olumlu olarak değerlendirdiklerini açıklamıştır. Ayrıca bu soruların sosyo-demografik özelliklerle ilişkileri incelendiğinde sonuçların değişkenlik gösterdiği görülmüştür.
Sonuç: Ülkemizde, günümüz teknolojisi ve bilgi düzeyinde eğitim veren çok sayıda imam hatip okulu mevcuttur. Özellikle başarılı sınıflamasına dâhil olan imam hatip okullarında eğitim gören öğrencilerin her yönden dikkat çekici olumlu özelliklere sahip olduğunu görmek, gelecekte bu okullara olan ilgiyi daha da artıracaktır. Bu çalışma neticesinde, İHL’ler hakkında mevcut olan toplum algısı ile bilgi düzeyi arasında pozitif ilişki olduğu ve özellikle kadınlar ve 18-29 yaş aralığındaki kişilerin bu konuda daha fazla bilgilendirilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Ayrıca başarılı İHL okullarının bilinirlik/tanınırlık oranı, ağırlıklı bulundukları bölgede yapılan bir araştırma olmasına rağmen % 30’lar civarındadır. Bu nedenle başarılı imam hatip okullarının eğitim içerikleri ve mezunlarının daha geniş kitlelere tanıtılması olumlu algıyı daha da çok etkileyecektir.

Anahtar Kelimeler

Halkın bilgi düzeyi, İmam Hatip Okulları, algı seviyesi, yüz yüze görüşme

The People Knowledge and Perception Level about Imam-Hatip Schools in Turkey

Öz

Objective: The aim of this study is to measure
the knowledge level of the people about the education and general functioning
of the existing Imam-Hatip schools, to evaluate their thoughts and to identify
the related factors.

Materials and Methods: Volunteers
aged over 13 years participated in the study, and data from different regions
were obtained by face-to-face interview and e-survey methodologies the
metropolitan city. The type of the research was cross-sectional, and it was
completed in six months. Pollsters received training on how to collect data.
Questions in the survey were determined by brainstorming method according to
the information obtained from the sources.

Results: A total of 1137 volunteers
participated in the study and 65.5% were male, more than half were in the age
group of 18-29, more than half were educated with Marmara, Central Anatolia or
Mediterranean culture, and about half of them were university graduates, and 6%
of them were literate. About 80% of the participants have general knowledge
about IHLs, about half of them do not know about the courses taught in IHL, 84%
of them know that they have science courses in these schools. As source of
information about these schools, 29% of them reported media and 51% reported
face to face communication. When the perception levels of the people are
evaluated, 56% of the students stated that they have national and spiritual
values, 68% of them are people who are compatible with the society, 69% of them
depend on traditions, and 36% of them think that they consider IHL's students
as positive in general. In
addition, the relation between the socio-demographic characteristics and the
answers were examined and the results were found that variable.

Conclusion: There are many Imam-Hatip schools in
our country that provide education in today's technology and knowledge level.
In particular, seeing that the students educated in the Imam Hatip schools,
which are included in the successful classification, have remarkable positive
features in all respects, will increase the interest in these schools in the
future. As a result of this study, it is concluded that there is a positive
relationship between the perception of society and the level of knowledge about
IHL. In addition, among women, and people aged 18-29 should be informed more
about IHL. The awareness / recognition rate of the successful IHL schools is
around 30%, despite the fact that it is a research conducted in the region
where they are predominant. For this reason, the educational contents of the
successful Imam-Hatip schools and the introduction of their graduates to a
wider audience will affect the positive perception even more.

Anahtar Kelimeler

The People Knowledge, Imam-Hatip Schools, Perception Level

Kaynakça

• 1. Kurt H. “Anadolu İmam Hatip Liseleri’nin Tarihi Gelişim Süreci ve Öğrencilerinin Kelam Dersine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi” (Bartın Anadolu İmam Hatip Lisesi Örneği). International Journal of Social Science, 2014; 24: 73-91.
• 2. Sarpkaya R. Köy Enstitüleri’nden Sonra İmam-Hatip Liseleri. Toplum ve Demokrasi, 2008;2(3):1–28.
• 3. Cerrah L. “İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Din-Devlet İşleri Bağlamındaki Mülahazaları Üzerine Bir Deneme”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Eylül 2016 20 (3): 1121-1137.
• 4. Özensel E, Akın MH, Aydemir MA, Topçuoğlu A, Buluş A, Okumuşlar M. Türkiye’de İmam Hatip Lisesi ve İmam Hatipliler Algısı, TİMAV, 2012; 1-148.
• 5. Kaya M, Küçük N. “Din Görevlilerinin Mesleki Yeterlilikleri: Safranbolu’da Görev Yapan Din Görevlileri Üzerine Bir Araştırma”. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2015; Özel Sayı 1: 1-18.
• 6.Akpınar B. Eğitimde Madde-Mana Dengesi Arayışı: İmam-Hatip Okulları. 2015;11(35): 12-18.