An Analysis on Post Occupancy Evaluation Method in Buildings

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 69 - 84, 30.12.2022

Ebru Günaçar , Yasemin Erbil

Öz

Determining the positive and negative aspects of the built environment is important in terms of the feedforward it will provide to the structures to be produced in the future and the feedback will provide to the existing structures. Many assessment models have been developed based on this idea. While many of these models focus on the evaluation of the current performance of buildings, the ‘‘POE’’ model is based on the evaluation of both the building users and their needs and the level of the buildings fulfilling the expected performance. From this point of view, the POE (Post Occupancy Evaluation) method, which is a prominent method among building evaluation methods, was discussed in the thesis study. The study aimed to provide systematic knowledge to architects or designers who want to benefit from the results of research using the POE method and to guide researchers about new research areas. For this purpose, a search was made for academic studies that have the concepts of ''KSD'' or ‘‘POE’’ in their keywords, and that was made between the years of ‘‘2010-2020’’. ‘‘Science Direct, Emerald Insight, Springer, Taylor and Francis, Bursa Uludağ University Network, Turkish National Academic Network and Information Center, the Council of Higher Education National Thesis Center, and ProQuest’’ databases were used to scan the publications. A total of 279 publications were included in the study within the scope of the thesis. The meta-analysis method was preferred for the systematic analysis of the publications. In the light of the data obtained as a result of the study, it was concluded that POE is a versatile method that can be applied for different purposes.

Anahtar Kelimeler

User satisfaction, Post occupancy evaluation, POE, Meta analysis

Binalarda Kullanım Sonrası Değerlendirme Yöntemi Üzerine Bir Analiz

Öz

Yapılı çevrelerin olumlu ve olumsuz yönlerinin belirlenmesi, gelecekte üretilecek yapılara sağlayacağı ileri besleme ve mevcut yapılara sağlayacağı geri besleme bakımından önem taşımaktadır. Bu düşünceyi temel alarak geliştirilmiş olan birçok değerlendirme modeli bulunmaktadır. Bu modellerin birçoğu binaların mevcut performansının değerlendirilmesine odaklanırken, ‘‘KSD’’ (Kullanım Sonrası Değerlendirme) modelinin temelinde hem bina kullanıcıları ve onların ihtiyaçları hem de binaların beklenilen performansı yerine getirme düzeyinin değerlendirilmesi bulunmaktadır. Buradan yola çıkarak çalışmada bina değerlendirme yöntemleri arasından öne çıkan bir yöntem olan KSD yöntemi ele alınmıştır. Çalışmada KSD yöntemi kullanılarak yapılan araştırmalarda ortaya çıkan sonuçlardan yararlanmak isteyen mimarlara veya tasarımcılara sistematik bir bilgi birikimi sunmak ve araştırmacılara yeni araştırma alanları hakkında yol göstermek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda anahtar kelimelerinde ‘‘KSD’’ veya ‘‘POE’’ kavramları bulunan ve ‘‘2010-2020’’ yılları arasında yapılmış olan akademik çalışmalara yönelik yayın taraması yapılmıştır. Yayınların taranmasında ‘‘Science Direct, Emerald Insight, Springer, Taylor and Francis, BUÜ ağı, Ulakbim, YÖK Ulusal Tez Merkezi ve ProQuest’’ veri tabanları kullanılmıştır. Sınırlılıklar kapsamında toplam 279 adet yayın incelemeye dahil edilmiştir. Çalışmaların sistematik bir biçimde analiz edilebilmesi için meta analiz yöntemi tercih edilmiştir. Meta analiz yöntemi, tüm bu yayınlara bir genelleme yaparak literatürdeki boşlukların tespit edilmesi ve yeni araştırma alanları hakkında fikir vermesi açısından etkili bir yöntem olarak akademik ortamda kabul görmektedir. Yapılan değerlendirme sonucunda; yıllar içerisinde KSD çalışmalarına olan ilginin giderek arttığı gözlemlenmiştir. Ayrıca KSD çalışmalarının çoğunlukla konut ve ofis yapıları üzerine olduğu ve en çok ele alınan konunun kullanıcı memnuniyeti olduğu da tespit edilmiştir. Çalışma sonucu elde edilen veriler ışığında KSD’nin farklı amaçlara yönelik uygulanabilen çok yönlü bir yöntem olduğu kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kullanıcı memnuniyeti, Kullanım sonrası değerlendirme, KSD, Meta analizi

Kaynakça

• Aydın, E. (2019). Bir yalın inşaat yöntemi olarak son planlayıcı sistem yaklaşımlarına yönelik meta analizi (Master's thesis). Access address: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Başol, G. (2009). Meta- analizin genel bir değerlendirmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 345–360. Access address: https://dergipark.org.tr/tr/pub/sakaefd/issue/11208/133852
• Betts, M. and Lansley, P. (1993). Construction management and economics: A review of the first ten years. Construction Management and Economics, 11, 221–245. doi:10.1080/01446199300000024
• Brambilla, A. and Capolongo, S. (2019). Healthy and sustainable hospital evaluation—A review of POE tools for hospital assessment in an evidence-based design framework. Buildings, 9(4), 76–97. doi:10.3390/buildings9040076
• Dülger, H. (2017). Üniversite yerleşkelerinin kullanıcı gereksinimlerine göre güncellenmesi için bir yöntem önerisi: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Meşelik Yerleşkesi örneği (Master's thesis). Access address: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• El-Darwish, I. I. and El-Gendy, R. A. (2018). Post occupancy evaluation of thermal comfort in higher educational buildings in a hot arid climate. Alexandria Engineering Journal, 57, 3167–3177. doi:10.1016/j.aej.2017.11.008
• Günaçar, E. (2022). Binaların kullanım sonrası değerlendirilmesi üzerine bir meta-analiz çalışması (Master's thesis). Access address: https://acikerisim.uludag.edu.tr/bitstream/11452/26667/1/Ebru_G%C3%BCna%C3%A7ar.pdf
• Ibem, E. O., Opoko, A. P., Adeboye, A. B. and Amole, D. (2013). Performance evaluation of residential buildings in public housing estates in Ogun State, Nigeria: Users’ satisfaction perspective. Frontiers of Architectural Research, 2, 178–190. doi:10.1016/j.foar.2013.02.001
• Karaağaç, S. (2020). Uyum gösteren cepheler: Bir meta analizi (Master's thesis). Access address: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Lackney, J. A. (2001). The state of post-ocupancy evaluation in the pratice of educational design. Access address: https://eric.ed.gov/?id=ED463646
• Mustafa, F. A. (2017). Performance assessment of buildings via post-occupancy evaluation: A case study of the building of the architecture and software engineering departments in Salahaddin University-Erbil, Iraq. Frontiers of Architectural Research, 6, 412–429. doi:10.1016/j.foar.2017.06.004
• Preiser, W. F. E., Rabinowitz, H. Z. and White, E. T. (1988). Post occupancy evaluation. Access address: https://proxy.uludag.deep-knowledge.net/MuseSessionID=0212tsycs/MuseProtocol=https/MuseHost=ebookcentral.proquest.com/MusePath/lib/uludag-ebooks/reader.action?docID=3570160&ppg=40
• Serin, F. P. (2016). Yapım projelerinde tasarım yönetimi konu alanına yönelik meta analizi (Master's thesis). Access address: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Vásquez-Hernández, A. and Restrepo Álvarez, M. F. (2017). Evaluation of buildings in real conditions of use: Current situation. Journal of Building Engineering, 12, 26–36. doi:10.1016/j.jobe.2017.04.019