İSVEÇ VE ERMENİ MESELESİ (2010-2015)

Yıl 2015, Cilt: 12 Sayı: 47, 61 - 86, 01.09.2015

Evren Küçük , Burak Kazan

Öz

İsveç'teki Ermeni ve Süryani diasporalarının faaliyetleri neticesinde 11 Mart 2010 tarihinde İsveç Parlamentosu (Riksdag), Ermeni iddialarını kabul eden ilk İskandinav ülkesidir. Riksdag'ın bu kararı Türki- ye-lsveç ilişkilerini olumsuz etkilemiş ve Türkiye'nin bu karara tepkisi, Stockholm Büyükelçisini geri çekmek olmuştur. Riksdag, 2010 kararından önce 31 Mart 2000 tarihinde Ermeni iddialarını içeren bir raporu kabul etmiştir. İsveç Parlamentosu'nun Dış ilişkiler Komisyonu tarafından hazırlanan bu raporda 1915 yılında Ermenilere soykırım yapıldığı iddia edilmişti. Ayrıca raporun son cümlesinde soykırım iddialarının daha açık bir şekilde ele alınmasının Kafkasya'da istikrar ve gelişmeye büyük katkı sağlayacağına vurgu yapılmıştır! 31 Mart 2000 tarihinde alınan bu karar on yıl sonrası için önemli bir temel teşkil etmiştir. İsveç'teki çeşitli diasporaların faaliyetleri neticesinde Riksdag, 130'a karşı 131 oy ile "Ermeni, Süryani/Asuri/Keldani ve Pontus Rum soykırımını" kabul etmiştir. İsveç'teki Ermeni nüfusunun az olmasına rağmen, Ermeni diasporasının faaliyetleri 1. Dünya Savaşı sırasında başlamış ve 2010 yılında somut bir hal almıştır. Bu karar İsveç'te yaşayan (115.000] Türkiye kökenli insanları olumsuz bir şekilde etkilemiştir. Ermeni Tehcirinin 2015 yılında yüzüncü yılına girmesi hasebiyle Ermeni ve Süryani diasporası da İsveç'teki faaliyetlerini hızlandırmış gerek basın-yayın yoluyla gerekse de siyasi propaganda ile Türkiye'ye sözde soykırım kararı kabul ettirilmek istenilmektedir. Bu çalışmada İsveç'teki diasporaların 2010 yılından 2015'e kadar faaliyetleri ele alınarak bu durumun Türkiye-lsveç ilişkilerine yansıması ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

İsveç, Türkiye, Süryani, Parlamento, Ermeni.

Kaynakça

• BOZKUŞ, Yıldız Deveci, (2011). Parlamento Kararları Çerçevesinde Soykırım İddialarının Yabancı Basında Yeniden İnşası (1965-2007), A.Ü.TİTE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• EDMONDS, C.J. (1957), Kurds, Turks and Arabs, Politics, Travel and Research in North-Eastern Iraq 1919-1925, Oxford Universitey, Presss, London FALKMAN, Kaj, (2001).Türkiye/Uç Beyi, İstanbul'daki İsveç Konağından Bakışlar, Çev: Gülseren Ergün, Cem Yayınevi, İstanbul.