TÜRK ANAYASA TARİHİNDE 1961 ANAYASASI’NIN YERİ VE ÖNEMİ

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 67, 657 - 692, 15.09.2020

Bilal Tunç

Öz

Türkiye, hukuki açıdan 1876 yılından beri anayasalarla yönetilmektedir. Türkiye’de ilk anayasa olan 1876 Kanun-i Esasi’sinden beri 1921, 1924, 1961 ve 1982 olmak üzere toplamda beş farklı anayasa kullanılmıştır. Türkiye’nin demokrasi tarihi açısından çok önemli bir durum arz eden anayasalar, modernleşme açısından da son derece önemlidir. Bu çerçevede, Türkiye’nin dördüncü anayasası olan 1961 Anayasası, başta hak ve özgürlükler olmak üzere birçok açıdan 1876, 1921 ve 1924 Anayasalarından daha ayrıntılı bir biçimde oluşturulmuştur. Ayrıca kendinden önceki anayasalardan farklı olarak 1961 Anayasası, 27 Mayıs 1960 Askerî Darbesi neticesi hazırlanmıştır. Bu da, bahsi geçen anayasaya farklı bir nitelik vermiştir. “Türk Anayasa Tarihinde 1961 Anayasası’nın Yeri ve Önemi” adlı çalışmanın hazırlanmasındaki temel amaç, 1961’de neden yeni bir anayasaya ihtiyaç duyulduğunu, bu anayasasının diğerlerinden ne gibi farklılıklar taşıdığını ve ne gibi yenilikleri getirdiğini ortaya çıkarmaktır. Bu çalışma, arşiv belgelerinden, ulusal gazetelerden ve telif eserlerden istifade edilerek oluşturulmuştur. Son olarak bu makale, nitel bir çalışma olup; makalede doküman analizi tekniği kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anayasa, 1961 Anayasası, Yasama, Yürütme, Yargı.

Kaynakça

• AHMAD, F. (2006). Bir Kimlik Peşinde Türkiye. (çev. Sedat Cem Karadeli). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• AKAÜNDÜZ, A. (1986). Mukayeseli İslam ve Osmanlı Hukuku Külliyatı. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Yayınları.
• AKIN, F. (2006). “1924 Anayasasının Modernleşme Açısından Anlamı”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8/3:1-12.
• AKIN, R. (2012). “1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nun Hukuk Tarihimizdeki Önemi”. I. Türk Hukuk Tarihi Kongresi Bildirileri. (ed. Fethi Gedikli). İstanbul: 599-605.
• AKINCI, A. (2014). “Türkiye’nin Darbe Geleneği: 1960 ve 1971 Müdahaleleri”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. IX/1: 55-71.
• AKŞİN, S. (1997). Türkiye’nin Yakın Tarihi I. İstanbul: Yenigün Haber Ajansı Yayınları.