Su döngüsü sırasında suya bulaşan maddeler, suyun fiziksel, kimyasal veya biyolojik özelliklerini değiştirerek su kirliliğine yol açar ve zamanla çevresel dengenin bozulmasına neden olur. Bir nehir üzerinde yapılan gözlemler ve ölçümler, nehirden nasıl yararlanılacağı konusunda gerekli bilgileri verir. Bu nedenle yerleşim yerlerine yakın olan akarsularda ve su depolarında su kalitesinin araştırılması önemlidir. Bu çalışmada, Batı Karadeniz Havzası’nın en büyük alt havzasını oluşturan Filyos Nehri’nin ana hattı boyunca uzanan beş gözlem istasyonunda bir yıllık periyotta otuz gün aralıklarla yüzeysel su kalitesi ölçümleri yapılmıştır. Su kalitesi parametrelerinden, krom (Cr+3), kimyasal oksijen ihtiyacı (COD), demir (Fe+3), alüminyum (Al+3), askıda katı madde, mangan (Mn+2), çinko (Zn+2), kurşun (Pb+2) ve kalsiyum (Ca+2) parametrelerine dayalı olarak bulanıklık parametresinin yapay sinir ağları (YSA) ile tahmini yapılmıştır. Çalışma iki senaryo üzerinden yürütülmüştür. Birinci senaryoda belirlenen parametreler, her istasyon için tek tek YSA ile analiz edilmiştir. Elde edilen veriler, çalışma alanında, bulanıklık parametresi tahmininde en iyi performansı Cr (R2=0.9999) parametresinin verdiğini göstermiştir. İkinci senaryo da ise en iyi performansı veren Cr parametresine diğer en iyi performansı veren parametreler tek tek eklenerek sekiz model oluşturulmuştur. Cr, KOİ, Fe ve Al parametrelerinin oluşturduğu üçüncü model R2=0.9992 gerçeğe en yakın sonucu veren model olmuştur.
Zonguldak Bülent Üniversitesi BAP Birimi
2015_37891158_02
During the water cycle, substances that are contaminated in water cause physical, chemical or biological alterations of the water’s natural features, therefore environmental balance deteriorate over time. Observations and measurements on a river give the necessary information about how to benefit from the river. For this reason, it is important to investigate the water quality in rivers and water reservoirs which are close to settlement areas. In this study, surface water quality measurements were carried out at five observation stations along the main line of the Filyos River, which forms the largest sub-basin in the Western Black Sea Basin, at intervals of thirty days in 2015 year. The turbidity parameter was estimated by artificial neural networks (ANNs) based on water quality parameters such as chromium (Cr+3), chemical oxygen demand (COD), iron (Fe+3), aluminium (Al+3), suspended solids, manganese (Mn+2), zinc (Zn+2), lead (Pb+2) and calcium (Ca+2). The study was conducted with creating two scenarios. In the first scenario, the determined parameters were analyzed by ANN for each station one by one. The obtained data showed that Cr (coefficient of determination [R2] =0.9999) parameter gave the best performance in the estimation of turbidity parameter in the study area. In the second scenario, eight models were created by adding the other best performing parameters one by one to the best performing Cr parameter. The third model formed by Cr, COD, Fe and Al parameters gave the closest result with R2=0.9992.
Artificial neural network Filyos river turbidity water quality
2015_37891158_02
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Su Kaynakları Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği (Diğer) |
Bölüm | Research Article |
Yazarlar | |
Proje Numarası | 2015_37891158_02 |
Yayımlanma Tarihi | 23 Temmuz 2024 |
Gönderilme Tarihi | 20 Şubat 2024 |
Kabul Tarihi | 23 Mayıs 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 14 Sayı: 2 |