İNTERNET GAZETELERİNDE KONSERVE HABERLERİN YERİ VE ÖNEMİ: ÖRNEK GAZETELER ÜZERİNDEN İNCELEME

Yıl 2023, Sayı: 11, 197 - 219, 29.10.2023

Betül Sabahçı

https://doi.org/10.54557/karataysad.1361019

Öz

Konserve haber türü, gazetelerin sayfalarını doldurmak için ellerinde bulundurdukları haberlerdir. Bu tür haberler genellikle haber sıkıntısı çekildiğinde kullanılmaktadır. Her zaman yayınlanabilecek ve her yayınlandığında okurların dikkatini çekebilecek özelliğe sahip olan konserve haberler gazeteler için oldukça önemlidir. Çünkü gazetelerin günlük haber sayısı az olduğunda ve çok fazla özel haber yapamadıklarında gazeteler için konserve haberler kurtarıcı olmaktadır. Özellikle internet gazetelerinde yer sıkıntısı olmadığı için ve daha fazla ‘tık’ almak için konserve haberlere oldukça fazla yer verilmektedir. İnternet gazetelerinde konserve haberlerin yeri ve önemini konu alan bu çalışmanın amacı, internet gazetelerinde bu haberlere ne kadar yer verildiği ve hangi haber kategorilerinde daha fazla olduğunu belirlemektir. Diğer yandan, çalışmada ele alınan gazetelerde konserve haber olmayan haberlerin oranını belirlemek ve bu haber türlerinin karşılaştırmasını yapmak da amaçlanmıştır. Araştırmayı yürütmek için 4 ulusal internet gazetesinin bütün haber kategorileri nicel içerik analizi yöntemi kullanılarak incelemeye alınmıştır. İncelemeye alınan örnek internet gazeteleri: habertürk.com, sabah.com.tr, hurriyet.com.tr ve milliyet.com.tr’dir. Bu gazeteler amaçlı örneklem belirleme yöntemiyle seçilmiştir. Ayrıca diğer haberler de incelenerek bir haberin konserve haber olması için ne tür özelliklere sahip olması gerektiği de çalışma kapsamına alınmıştır. Çalışmanın sonucunda, bazı internet gazetelerinin konserve haber türüne çok daha fazla yer verdiği, bazılarında ise bu haberlerin az sayıda bulunduğu ve bunların yerine rutin haberlere daha çok yer ayırıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnternet Gazeteleri, Konserve Haberler, İçerik Analizi

The Place and Importance of Canned News in Internet Newspapers: Analysis on Sample Newspapers

Öz

Canned news are the news that newspapers have in order to fill their pages. This type of news is generally used when there is a shortage of news. Canned news, which can always be published, and which has the feature of attracting the attention of readers every time it is published, is very important for newspapers. Because canned news is a lifesaver for newspapers when the number of daily news is low and they cannot make too much special news. Especially in online newspapers, since there is no shortage of space and in order to get more 'clicks', canned news are given a lot of coverage. The aim of this study, which focuses on the place and importance of canned news in online newspapers, is to determine how much space is given to these news items in online newspapers and in which news categories they are more common. On the other hand, it is also aimed to determine the rate of news that are not canned news in the newspapers considered in the study and to make a comparison of these news types. In order to conduct the research, all news categories of four national online newspapers were analysed using quantitative content analysis method. The sample online newspapers analysed were: habertürk.com, sabah.com.tr, hurriyet.com.tr and milliyet.com.tr. These newspapers were selected by purposive sampling method. In addition, other news items were also analysed to determine what kind of characteristics a news item should have in order to be a canned news item. As a result of the study, it has been determined that some online newspapers give much more coverage to the type of canned news, while others have fewer of these news and instead allocate more space to routine news.

Anahtar Kelimeler

Online Newspapers, Canned News, Content Analysis

Kaynakça

• Akyüz, S. S. (2019). 31 Mart 2019 yerel seçimleri öncesi son dakika haber bildirimlerinin içerik analizi: haber türleri, tık tuzakları ve iktidar-muhalefet haberlerinin dağılımı. İNİF E-Dergi, 4(2), 153-167.
• Alves, L., Antunes, N., Agrici, O., Sousa, C. M., & Ramos, C. M. (2016). Click bait: You won’t believe what happens next. Fronteiras: Journal of Social, Technological and Environmental Science, 5(2), 196-213.
• Aral, E. (2019). Yeni bir haber mecrası olarak internet gazeteciliği: Facebook ve Twitter kullanımları üzerine bir araştırma. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5(2), 153-175.
• Bingöl, M. ve Yanık, H. (2021). Tık tuzağı habercilik çerçevesinde kamu-ticari haber sitelerinin karşılaştırılması: trthaber.com ile milliyet.com.tr Örneği. Yeni Medya e-Dergi, (11), 18-37.
• Çavuş, S. ve Ede, N. (2021). Tık odaklı habercilik: Türk internet haber medyası üzerine bir içerik analizi. Selçuk İletişim Dergisi, 14 (1), 23-54.
• Demir, A. S. ve Kaderoğlu Bulut, Ç. (2020). İnternette haber üretimi ve gazeteciler üzerine bir araştırma: alternatif bir kavramsal çerçeve denemesi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 13-22.
• Kahraman, S. ve Temel F. (2022). Sosyal içerik üreten internet sitelerinde ‘Clickbait’ yansımaları. Erciyes Akademi, 36(2), 539-558.
• Koç Başaran, Y. (2017). Sosyal bilimlerde örnekleme kuramı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(47), 480-495.
• Korap Özel, İ. ve Deniz, Ş. (2019). “Tık” ve “etik” arasında sıkışan gazetecilik: İnternet gazeteciliğinin ortaya çıkardığı yeni etik sorunlar ve gazetecilerin konuya bakış açısı üzerine bir araştırma. Erciyes İletişim Dergisi, 6(1), 443-466.
• Küçükvardar, M. (2023). Tık odaklı habercilik çerçevesinde ekonomi haberlerinin incelenmesi. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, (42), 145-168.
• Mason, L. E., Krutka, D. G. and Stoddard, J. (2018). Media literacy, democracy, and the challenge of fake news. Journal of Media Literacy Education, 10(2), 1-10.
• Metin, O. ve Ünal, Ş. (2022). İçerik analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 273-294.
• Ormancı, M. (2019). Clickbait haberlere yönelik okur tutumları: Selçuk Üniversitesi örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bölümler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Konya.
• Özyal, B. (2016). Tık odaklı habercilik: Tık odaklı haberciliğin Türk dijital gazetelerindeki kullanım biçimleri. Global Media Journal TR Edition, 6(12), 273-301.
• Parlak, M. O. (2018). Yeni medya ve haberciliğin dönüşümü. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 59-82.
• Söğüt, Y. ve Öngel, A. (2022). Yeni medya-dijitalleşme ve tık odaklılık: Habertürk ve Hürriyet gazetesi örneği. ESAM Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 212-230.
• Şahin, Z. B. ve Birincioğlu, Y. (2022). Tık odaklı başlıklar ve okuyucu refleksleri üzerine bir araştırma: Odak grup çalışması. TRT Akademi, 7(14), 236-261.
• Zhou, Z. (2022). The analysis of click bait in we media era. In 2021 International Conference on Social Development and Media Communication (SDMC 2021) (pp. 1544-1547). Atlantis Press.
• haberturk.com ana sayfası, Erişim tarihi: 25 Ağustos 2023
• hurriyet.com.tr ana sayfası, Erişim tarihi: 26 Ağustos 2023
• milliyet.com.tr ana sayfası, Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023
• sabah.com.tr ana sayfası, Erişim tarihi: 27 Ağustos 2023