ON EDUCATION ADMINISTRATION IN TURKEY WITH HIS WORKS EVALUATION OF THE CONTRIBUTIONS OF THE FIRST GENERATION ACADEMICS WHO LEFT THEIR MARK

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 1, 89 - 104, 28.04.2024

Gamze Tuti , Duran Mavi , Murat Özdemir

https://doi.org/10.57115/karefad.1423976

Öz

The academic discipline of educational administration, which has shown significant development since the early 20th century, has gradually progressed in establishing its distinctive identity over the years. In Turkey, however, its emergence as an academic field after the 1960s indicates that educational administration is a relatively young discipline. The aim of this study is to examine the lives and works of pioneering academics such as Ziya Bursalıoğlu, Yahya Kemal Kaya, İbrahim Ethem Başaran, Haydar Taymaz, and Mustafa Aydın, who have contributed fundamental works to the field of educational administration. Typically originating from a teaching background, these academics were observed to have pursued postgraduate education abroad, held various ministerial positions, took on foundational roles in educational administration departments at universities, and contributed to the development of foundational works in educational administration, thus contributing to the cultivation of scholars in this field. This study, which can be characterized as a historical legacy of educational administration in our country, is anticipated to provide significant contributions to better understanding the history and philosophical foundations of this field.

Anahtar Kelimeler

Education, history of educational administration, first generation academicians

TÜRKİYE’DE EĞİTİM YÖNETİMİNE ESERLERİYLE İZ BIRAKAN BİRİNCİ KUŞAK AKADEMİSYENLERİN KATKILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Yirminci yüzyılın başlarından itibaren belirgin bir gelişim gösteren eğitim yönetimi bilim dalı, yıllar içinde kendi özgün kimliğini oluşturma yolunda ilerlemiştir. Ülkemizde ise 1965’lerden sonra Türkiye'de akademik bir çalışma alanı olarak ortaya çıkışı eğitim yönetiminin oldukça genç bir disiplin olduğunun bir göstergesidir. Bu çalışmanın amacı eğitim yönetimi alanına kazandırmış oldukları temel eserleri bulunan Ziya Bursalıoğlu, Yahya Kemal Kaya, İbrahim Ethem Başaran, Haydar Taymaz ve Mustafa Aydın gibi ilk kuşak akademisyenlerin hayatları ve çalışmaları incelemektir. Genellikle öğretmen kökenli olan bu akademisyenlerin, yurt dışında lisansüstü eğitim aldıkları, çeşitli bakanlık görevlerinde bulundukları, üniversitelerde eğitim yönetimi bölümlerinde kurucu roller üstlendikleri ve eğitim yönetimi alanında temel eserlere imza atarak bu alanda akademisyenlerin yetişmesine katkı sağladıkları görülmüştür. Ülkemizin eğitim yönetimi tarihi mirası olarak nitelendirebileceğimiz bu çalışma konusuyla, alanın tarihçesi ve felsefi temellerinin daha iyi anlaşılmasına önemli katkılar sunması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, eğitim yönetimi tarihi, birinci kuşak akademisyenler

Kaynakça

• Aksu, M., & Yücel, C. (2023). Eğitim Yönetimi Alanında Teori ve Uygulama Boşluğu. Toplum, Eğitim ve Kültür Araştırmaları Dergisi, 2(3), 164-192.
• Aksu, M. B., & Şimşek, H. (2015). Prof. Dr. Mustafa Aydın’a armağan. Eğitim ve toplum yazıları. Gazi Kitapevi.
• Akyüz, Y. (2006). Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin 160. Yılında Darülmuallimîn’in ilk yıllarına toplu ve yeni bir bakış. OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 20(20), 17-58.
• Aslanargun, E. (2007). Modern eğitim yönetimi anlayışına yönelik eleştiriler ve postmodern eğitim yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 50(50), 95-212.
• Aydın, İ., & Çınkır, Ş. (2015). Prof. Dr. İbrahim Ethem Başaran’a Armağan. Eğitimde 52 yıl (E Kitap). Pegem.
• Aydın, İ., & Kepenekçi Karaman, Y. (2007). Türkiye’de eğitim yönetimi alanının sözlü tarihi: Öncü akademisyenler (E Kitap). Pegem.
• Aydın, İ., & Yılmaz, K. (2014). Prof. Dr. Haydar Taymaz’a armağan (E Kitap). Pegem.
• Aypay, A. (2016). Eğitim yönetimi ve denetimi alanının durumu ve geleceği. Aypay, A. (Ed.), Türkiye’de Eğitim Yöneticiliği ve Maarif Müfettişliği (ss. 1-2-18-19) içinde. Pegem A.
• Aytaç, K. (1998). Avrupa eğitim tarihi. Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Balcı, A. (1992). Eğitim örgütlerine yeni bakış açıları: Kuram araştırma ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(1), 27-45.
• Balcı, A. (2008). Türkiye’de eğitim yönetiminin bilimleşme düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54(54), 181-209.
• Balcı, A. (2011). Eğitim yönetiminin değişen bağlamı ve eğitim yönetimi programlarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 36(162), 196-208.
• Beycioğlu, K. (2012). Will Evers & Lakomski be able to find leadership’s holly grail?. KEDİ Journal of Educational Policy, 9(2), 349-362.
• Beycioğlu, K., & Dönmez, B. (2006). Eğitim yönetiminde kuramsal bilginin üretimine ve uygulanmasına ilişkin bir değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 47(47), 317-342.
• Binbaşıoğlu, C. (1982). Eğitim düşüncesi tarihi. Binbaşıoğlu Yayınevi.
• Bush, T. (1999). Crisis or crossroads? The discipline of educational management in the late 1990s. Educational Management and Administration, 27(3), 239-252.
• Callahan, R. E. (1962). Education and the cult of efficiency. The University of Chicago Press.
• Can, T. (2005). Kaybettiğimiz bir değer: Prof. Dr. Yahya Kemal Kaya (1939-1995). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(2), 193-196.
• Cemaloğlu, N. (2005). Türkiye de okul yöneticisi yetiştirme ve istihdamı var olan durum, gelecekteki olası gelişmeler ve sorunlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 249-274.
• Cemaloğlu, N., & Özdemir, M. (2019). Eğitim yönetimi. Baskı. Pegem Akademi.
• English, F. W. (2002). The point of scientificity, the fall of the epistemological dominos, and the end of the field of educational administration. Studies in Philosophy and Education, 21, 109-136.
• Fitz, J. (1999). Reflections on the field of the educational management studies. Educational Management and Administration, 27(3), 313-321.
• Griffiths, D. E. (1979). Intellectual turmoil in educational administration. Educational Administration Quarterly, 15(3), 43-65.
• Heck, R. H., & Hallinger, P. (2005). The study of educational leadership and management: Where does the field stand today? Educational Management Administration and Leadership, 32(2), 229-244.
• Hoy, W. K. (1994). Foundations of educational administration: Traditional and emerging perspectives. Educational Administration Quarterly, 30, 178-198.
• Kaya, Y. K. (1979). Eğitim yönetimi: Kuram ve Türkiye’deki uygulama. TODAİE Yayınları, Doğan Basımevi.
• Küçükçene, M., & Özdemir, M. (2022). Eğitim Yönetimi Anabilim Dalı Misyon İfadelerinin Kimlik Bağlamında İncelenmesi. Yükseköğretim Dergisi, 12(3), 424-436.
• Murphy, J. & Louis, K, S. (1999). Handbook of research on educational administration. Jossey-Bass.
• Oplatka, I. (2008). The field of educational management: Some intellectual insight from 2007 BELMAS national conference. Management in Education, 22(3), 4-10.
• Özdemir, M. (2011). Educational administration: A science at the intersection of public administration and business administration. Amme İdaresi Dergisi, 44(2), 29-42.
• Özdemir, M. (2017). Eğitim yönetiminde epistemik bunalımın arkeolojisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 23(2), 281-304.
• Özdemir, M. (2018). Eğitim yönetimi. Alanın temelleri ve çağdaş yönelimler. Anı Yayıncılık.
• Savaş, G. (2020). Tarihsel seyir içinde eğitim yönetiminin bilimleşme süreci. Kastamonu Education Journal, 28(1), 253-266.
• Takmak, H. (2019). Eğitim yönetiminin özgünleşme ve özerkleşme sorunsalı. Ege Eğitim Dergisi, 20(1), 113-126.
• Turan, S. & Şişman, M. (2013). Eğitim yönetimi alanında üretilen bilimsel bilgi ve Batılı biliş tarzının eleştirisine giriş. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(4), 505-514.
• Uslu Çetin, O., & Özdemir, M. (2021). Bir disiplin olarak eğitim yönetiminin kavram haritası üzerine boylamsal bir inceleme. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 1864-1897.
• Ünal, I., & Koçak Usluel, Y. (2016). Prof. Dr. Mustafa Aydın’a armağan eğitim bilimleri yazıları. Gazi Kitapevi.
• Yılmaz, K. (2018). Türkiye’deki eğitim yönetimi alanı ile ilgili çalışmalara eleştirel bir bakış. Journal of Human Sciences, 15(1), 123-154.