doğum sonu dönemde anneler kimden hangi desteği bekliyor?

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, - , 08.06.2018

ÇİĞDEM Gülşen , YELİZ Doğan Merih

Öz

Amaç: Çalışmada,
doğum sonrası dönemde annelerin
kimden hangi desteği beklediğini ve doğum sonu alınan destek düzeylerini belirlenmek amaçlanmıştır.

Yöntem:  Çalışma İstanbul’da özel dal eğitim-araştırma
hastanesinde tanımlayıcı olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini, hastanede
doğum yapmış ve araştırmaya katılmayı kabul etmiş 104 anne oluşturmuştur. Çalışmada veri aracı olarak araştırmacılar
tarafından doğum sonrası
döneme ait destek süreçlerini belirlemek için geliştirilen 25 soruluk veri
formu ve Doğum Sonrası Destek Ölçeği
kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS programı dahilinde değerlendirilmiştir.

Bulgular:  Olguların yaş
ortalamasının 25±3.12 olduğu, %62.5’inin
ilköğretim mezunu olduğu, %11.7’sinin çalıştığı saptanmıştır.

Katılımcıların doğurganlık özellikleri incelendiğinde; %67.3’ünün gebelik
sayısının 1-2 aralığında yer aldığı, mevcut gebeliğin %84’ünün planlı olduğu,
%73.9’unun bu gebeliğinde düzenli kontrole gittiği, % 34.6’sının gebelik süreci
konusunda danışmanlık aldığı, % 82.6 oranında doğum şeklinin normal doğum olduğu
belirlenmiştir. 

Annelerin doğum sonrası dönemde %38.4 oranında uyku ve
dinlenme konusunda sorun yaşadığı, %70.2 oranında en fazla eşlerinden destek
beklediği, %65 oranında bebek bakımı ve beslenmesi konusunda destek bekledikleri,
daha önceki doğumlarında en çok gerçekleştiremediği uygulamanın %31.4 oranında
kendi öz bakımına özen gösterememe olduğu saptanmıştır.   

Annelerin Doğum
Sonu Destek toplam puan ortalamasının ihtiyacın önemi kısmında 121.24±24.6,
alınan destek puan ortalamasının 97.54±29.72 olduğu saptanmıştır. Alınan puan
değerlendirildiğinde kadınların önemli düzeyde desteğe ihtiyaç hissettikleri,
ancak bu ihtiyaca yönelik alınan desteğin çok fazla olmadığı saptanmıştır.

Sonuç: Doğum sonrası dönemde anne bebek sağlığının sürdürülmesi için annenin destek ihtiyaçlarının
tanımlanması, aile destek kuvvetlerinin aktive edilmesi ve hastane sürecinde sağlık
personellerinin annelerin  psikososyal
bakımıyla da ilgilenmeleri önerilir.

Anahtar Kelimeler

Anneler, Destek

Kaynakça

• Bozkuş Eğri G, Konak A, Doğum Sonu Dönem Ile Ilgili Geleneksel Inanç ve Uygulamalara Dünyadan ve Türkiye’den Örnekler, Zfwt Vol. 3, No. 1 (2011)
• Özkan H, Kanbur A, Apay S, Kılıç M , Ağapınar S , Özorhan EY, Annelerin Doğum Sonu Dönemde Ebeveynlik Davranışlarının Değerlendirilmesi. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, Cilt: 47, Sayı: 3, 2013
• Beydağ KD, Doğum Sonu Dönemde Anneliğe Uyum ve Hemşirenin Rolü. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 2007: 6(6)
• Akdolun Balkaya N, Postpartum Dönemde Anneleri̇n Bakim Gereksi̇ni̇mleri̇ ve Ebe - Hemşireni̇n Rolü, C. Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 2002, 6 (2)
• Altuntuğ K, Ege E, Sağlık Eğitiminin Annelerin Taburculuğa Hazır Oluş, Doğum Sonu Güçlük Yaşama ve Yaşam Kalitesine Etkisi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2013, 15(2), 45-56
• Yılmaz Bingöl T, Tel H, Postpartum Dönemdeki Kadınlarda Algılanan Sosyal Destek ve Depresyon Düzeyleri ile Etkileyen Faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2007; 10: 3
• Mermer G, Bilge A, Yücel U, Çeber E, Gebelik ve Doğum Sonrası Dönemde Sosyal Destek Algısı Düzeylerinin İncelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi;1(2):71-76
• Husain N, Bevc I, Husain M, Chaudhry IB, Atif N, Rahman A. Prevalence and social correlates of postnatal depression in a low income country. Arch Womens Ment Healt 2006 Jul;9(4):197-202.
• Halbreich U, Karkun S, Cross-cultural and social diversity of prevalence of postpartum depression and depressive symptoms. Journal Affect Disorder 2006 Apr;91(2-3):97-111.
• Inandi T, Buğdaycı R, Dundar P, Sumer H, Şaşmaz T, Risk factors for depression in the first postnatal year: a Turkish study. Soc Psychiatry and Psychiatr Epidemiol, 2005 Sep;40(9):725-30.
• Şahin NH, Dişsiz M, Dinç H, Soypak F, Erken Lohusalık Süreci̇nde Kadınların Algıladıkları Eş Desteği: Ölçek Geli̇ştirme Çalışması. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014;17:2
• Longsdon MC. The Postpartum Support Questionnaire. Social Support and Quality of Life 2004;16:199-212.
• Ertürk N. Doğum sonrası destek ölçeğinin türk toplumuna uyarlanması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2007.
• Arıkan D, Kahriman İ. Yenidoğan bebeği olan primipar annelerin ailelerinden algıladıkları sosyal desteğin sorun çözme becerilerine etkisi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2002;5:60-67.
• Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2007; 10: 1 Gebelerde Doğum Öncesi Ve Doğum Sonrasi Dönemlerde Durumluk Kaygi Düzeylerinin Incelenmesi Sena Kaplan, Aynur Bahar, Gülümser Sertbaş
• Türkiye Kadın Sağlığı Araştırması, Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı, http://www.sagem.gov.tr/kadin_sagligi_arastirmasi_28_04_2014.pdf, erişim tarihi : 06.2.2016
• Türkiye’de postnatal depresyon ve etkileyen faktörler Şengül Yaman Efe , Lale Taşkın , Kafiye Eroğlu, Gazi Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Hemşirelik Anabilim Dalı, J Turkish-German Gynecol Assoc 2009; 10: 14-20
• Moshki M, Cheravi K, Relationships among depression during pregnancy, social support and health locus of control among Iranian pregnant women, Int J Soc Psychiatry, first published on November 18, 2015
• Cebeci SA, Aydemir Ç, Göka E. Puerperal dönemde depresyon semptom prevalansı: obstetrik risk faktörleri, kaygı düzeyi ve sosyal destek ile ilişkisi. Kriz Dergisi 2002;10:11-8.
• Ege E , Timur S, Zincir H, Geçkil E, Sunar B. Reeder Social support and symptoms of postpartum depression among new mothers in Eastern Turkey, j.Obstet. Gynaecol. Res. Vol. 34, No. 4: 585–593, August 2008
• Aksakallı M, Çapik A, Ejder Apay S, Pasi̇nlioğlu T, Bayram S. Lohusaların Destek İhtiyaçlarının Ve Doğum Sonu Dönemde Alınan Destek Düzeylerinin Belirlenmesi, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi , 2012;3(3):129-135
• Başer M , Mucuk S, Korkmaz Z, Seviği Ü, Postpartum Dönemde Anne ve Babaların Yenidoğan Bakımına İlişkin Gereksinimlerinin Belirlenmesi, Dicle Tıp Dergisi, 2009;Cilt:36, No 3, 184-190
• Türkoğlu N, Sis Çeli̇k A, Pasinlioğlu T, Annelerin Doğum Sonrası Sosyal Destek İhtiyaçlarının ve Alınan Desteğin Belirlenmesi. Hemşireli̇kte Eğitim ve Araştırma Dergi̇si̇, 2014;11 (1): 18-24
• Chabrol H, Teissedre F, A study of the Edinburgh Postnatal Depression Scale (EPDS) on 859 mothers: detection of mothers at risk for postpartum depression. Encephale, 2004;Jul-Aug;30(4):376-81.