Türkiye’de Hükümetlerin Orman Kaynakları Yönetimi ve İşletmeciliğine Yönelik Bazı Uygulamalarının İrdelenmesi (1961-2012 Dönemi)*

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 1, 0 - 0, 02.06.2016

Ahmet Köksal Coşkun Atakan Öztürk , Mustafa Fehmi Türker

https://doi.org/10.17475/kujff.12291

Öz

Bu araştırmada, 1961 yılından günümüze çok partili dönemde tek başına hükümet kurmuş olan partilerin icraatlarının orman kaynakları yönetimi ve işletmeciliği açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Adalet Partisi, Anavatan Partisi ve Adalet ve Kalkınma Partisi’nin tek başına hükümet oldukları dönemler; ormancılık yönetimi, odun üretimi, ağaçlandırma ve orman tesisi ile orman kadastrosu faaliyetlerine ilişkin gelişmeler bağlamında ele alınmıştır. Araştırmada Orman Genel Müdürlüğü başta olmak üzere çeşitli kurumlara ait veri ve belgeler ile ağ sayfalarından istifade edilmiştir. Hükümet dönemleri itibariyle bazı faaliyet büyüklükleri arasında anlamlı fark olup olmadığının belirlenmesinde Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırmada tek parti hükümet dönemleri itibariyle öne çıkan sonuçlardan bazıları şunlardır: Adalet Partisi döneminde ilk defa 1969 yılında müstakil şekilde kurulan Orman Bakanlığı, 1980 yılında İhtilal Hükümeti tarafından kapatılmıştır. Ardından 1991 yılında Anavatan Partisi döneminde Orman Bakanlığı müstakil olarak ikinci defa kurulmuştur. Yine Anavatan Partisi döneminde ormancılık işlerinde özel girişimin önü açılmış ve yıllık yapılan ağaçlandırma miktarlarında önemli artışlar sağlanmıştır. Adalet ve Kalkınma Partisi döneminde ise yıllık orman tesisi ve orman kadastrosu büyüklüklerinde büyük sıçramalar olmuştur. 

Kaynakça

• Anonim. 1989. Kuruluşunun 150. Yılında Ormancılığımız. Orman Genel Müdürlüğü Yayını No:673/30, Ankara.
• Anonim. 2001. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Ormancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu. DPT Yayın No:2531, Ankara.
• Anonim. 2004. Türkiye Ulusal Ormancılık Programı. Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara.
• Anonim, 2008. Çevre günü kutlanmalı mı? Orman ve Av Dergisi 3,2-2.
• Anonim. 2012a. Ormanlardan faydalanma şûra çalışma belgesi (Çalışma Grubu 10). Ormancılık ve Su Şûrası 2013, 21-23 Mart 2013, Ankara, 43 s., (sura.ormansu.gov.tr/sura/Files/ÇG.10-OrmanlardanFaydalanma.doc, Ziyaret tarihi:15.01.2015).
• Anonim. 2012b. Orman Genel Müdürlüğü Stratejik Plan 2013-2017. http://www.sp.gov.tr/tr/stratejik-plan/s/889/Orman+Genel+Mudurlugu+2013-2017 (Ziyaret tarihi:15.06.2015).
• Anonim. 2013a. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Stratejik Plan 2013-2017. http://sgb.ormansu.gov.tr/strateji/files/Stratejik_Plan/mobile/index.html (Ziyaret tarihi:03.04.2015).
• Anonim. 2013b. Orman İşletmeciliğinde Üretim Pazarlama Faaliyetleri. Orman Genel Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Daire Başkanlığı Eğitim Notları, www.ogm.gov.tr/.../Egitim/İŞLETME%20PAZARLAMA%20EĞİTİM.doc (Ziyaret tarihi:01.04.2015).
• Atmiş E. 2008. 2007 Genel seçim bildirgeleri çerçevesinde siyasi partiler ve ormancılık ilişkileri. Bartın Orman Fakültesi Dergisi 10(14): 33-42.
• Atmiş E., Gençay G. 2014. Cumhuriyetin ilk yıllarındaki ormancılık politikalarının yerel yansımaları (Bartın Gazetesi örneği) İÜ Orman Fakültesi Dergisi 64(2):1-13.
• Atmiş E., Günşen H.B. 2009. Türkiye’de hükümetlerin ormancılık politika ve uygulamaları üzerine eleştirel bir değerlendirme-AKP örneği. Orman ve Av Dergisi 2009/2:33–42.
• Atmiş E., Günşen H.B. 2011. 2011 Genel seçimlerinde siyasi partiler ve ormancılık ilişkileri. Kastamonu Orman Fakültesi Dergisi 11(2):191-204.
• Ayaz H. 1998. Orman Sınırları Dışına Çıkarma Uygulamasının Yasal Boyutu ve Sosyo-Ekonomik Nedenleri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Benli M. 2014. Türkiye Cumhuriyeti’nde Ormancılık Politikaları (1923–1946). Yüksek Lisans Tezi, Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi.
• Birben Ü. 2008. Türkiye’de 1937 yılından sonra ormancılık mevzuatında yaşanan gelişmeler ve toplumsal yaşamla etkileşimler. İÜ Orman Fakültesi Dergisi Seri A 58(1):1-16.
• Bozatlı A. 1998. Cumhuriyet Döneminde orman teşkilatının örgütsel ve işlevsel gelişimi. Cumhuriyetimizin 75. Yılında Ormancılığımız Sempozyumu, İstanbul, 21-23 Ekim 1998, s. 12-20.
• Çağlar Y., 2000. Biz Gideriz Ormana. 307 s., Ankara.
• Çağlar Y. 2012. Türkiye Ormancılık Tarihi. ODTÜ Yayıncılık, Ankara.
• Çebi F. 2010. Ağaçlandırma Seferberliği (2008-2012), Orman Mühendisliği Dergisi 47(4-5-6), 30-33.
• Coşkun A.K., Türker M.F., Öztürk A. 2015. Türkiye’de tek başına iktidar olan partilerin seçim beyannameleri ve hükümet programlarında ormancılık, AÇÜ Orman Fakültesi Dergisi 16(1):72-88.
• ÇOB. 2007. Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberliği Eylem Planı (2008-2012), Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara.
• Daşdemir İ. 2011. Orman Mühendisliğine Giriş Ders Notu. Bartın. (bbs.bartin.edu.tr/dosyalar/DersMateryal/ormanmühendisliğinegiriş.pdf (Ziyaret tarihi:20.02.2015)).
• Ekizoğlu A., Akesen A. 2006. Tarihi süreç içinde ormancılık örgütünde görülen yapısal dalgalanmalar, Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi, 26-28 Mayıs 2006, Ilgaz-Çankırı, 157-162.
• Erdoğan M. 2013. Seçim Sistemleri İle Siyasi Partiler Arasındaki İlişkiler. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.
• Erdönmez C., Atmış A., Özden S. 2010. Türkiye’de ormancılık politikası. In: Akesen, A., Ekizoğlu, A. (Eds), Ormancılık Politikası, Türkiye Ormancılar Derneği Eğitim Dizisi Yayın No:6, Ankara, pp 102-146.
• Erdönmez C. 2013. 2B Alanlarının Satışının Türkiye Ulusal Ormancılık Programı Açısından İrdelenmesi, Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 13(2):307-324.
• Özdamar K. 2004. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi. Genişletilmiş 5. Baskı, Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Özdönmez M., Akesen A., Ekizoğlu A. 1998. Cumhuriyet ormancılığındaki dönüm noktaları, Cumhuriyetimizin 75. Yılında Ormancılığımız Sempozyumu, İstanbul, 21-23 Ekim 1998, s. 3-11,
• Resmi Gazete. 1937. Orman Kanunu, Kanun No:3116, Kabul Tarihi: 8.2.1937,Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 13.02.1937, Sayı: 3537
• Türker M.F., Gümüş C., Ayaz H. 1995. Türkiye’de orman ekonomisi ile ilgili sorunlar ve çözüm önerileri, Türkiye Ormancılık Raporu, KTÜ Orman Fakültesi Yayın No:48, s.80-102.
• Türker M.F., Pak M., Öztürk A. 1999. Ormancılık Sektöründe Orman Kadastro Çalışmaları ve Orman Mülkiyet Sorunlarının Ülke Kalkınma Planları ve Ormancılık Yasal Mevzuatı Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Doğu Karadeniz Bölgesinde Kadastro ve Mülkiyet Sorunları Sempozyumu, Trabzon, 11-12 Ekim 1999, s:193-204.
• URL 1. http://www.agm.gov.tr/AGM/Files/tanitim-organizasyon/tarihce.PNG, AGM’nin Tarihçesi, (Ziyaret tarihi: 31.07.2012).
• URL 2. http://www2.ogm.gov.tr/istatistikler, Erişim Tarihi: 31.07.2012
• URL 3. http://www.agm.gov.tr/AGM/AnaSayfa/istatistikler.aspx?sflang=tr, 1946 – 2010 Yıllar İtibariyle Yapılan Orman Tesisi Çalışmaları (Ziyaret tarihi: 31.06.2012).
• URL 4. http://web.ogm.gov.tr/birimler/merkez/agaclandirma/Ozelliklialanagaclandirmalari_Dokumanlar /Forms /AllItems.aspx (Ziyaret tarihi: 17.08.2012).
• Usluoğlu H.A. 1993. Orman Bakanlığı neden gerekli?, I. Ormancılık Şurası, Ankara, 1-5 Kasım 1993, Tebliğler ve Ön Çalışma Grubu Raporları Cilt 1:165-167.
• Yazıcı K. 1990. Ormancılığımızın 150. yılında orman idaresi ve orman işletmeleri, 150. Yılında Türk Ormancılığı Paneli, Ankara, s. 205-220.