Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

FAİZ ORANI - DÖVİZ KURU VE BİST100 ETKİLEŞİMİ: MAKI EŞ - BÜTÜNLEŞME ANALİZİ

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 16, 503 - 523, 29.12.2017

Öz

Bu çalışmada, 2004:M1-2016:M10 dönemi için
faiz ve döviz kurunun BİST100 Ulusal Endeksi üzerindeki etkileri
araştırılmıştır. Çalışmada yapılan analizlerde; birim kök testleri için
Carrion-i-Silvestre vd. (2009) Çoklu Yapısal Kırılmalı Birim Kök Testi, uzun
dönem ilişkisi için Maki (2012) Çoklu Yapısal Kırılmalı Eş-bütünleşme Testi,
eş-bütünleşme katsayılarının tahmini için Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi ve
son olarak uzun dönem hata düzeltmeleri için ise Hata Düzetme Modeli
kullanılmıştır. Ampirik çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre, faiz
oranındaki artışlar BİST100 Ulusal Endeksi’ni negatif etkilemektedir ve bu
bulgu literatürle de desteklenmektedir. Döviz kurlarındaki artışın ise BİST100
Ulusal Endeksi’ni pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Aggarwal, R. (1981), Exchange rates and stock prices: a study of the us capital markets under floating exchange rates, Akron Business And Economic Review, 12, 7–12.
  • Akçoraoğlu, A. & Yurdakul, F. (2002), Global faktörler ve hisse senedi getirileri: İstanbul menkul kıymetler borsası’na ilişkin ampirik kanıtlar, İMKB Dergisi, 6 (21).
  • Akinlo, O. O. & Adebayo Q. L. (2015), Impact of exchange rate on industrial production in nigeria 1986-2010 , International Business and Management, 10 (1), 104-110.
  • Alam, M. D., & Uddin, G. S.), Relationship between interest rate and stock price: Empirical evidence from developed and developing countries, International Journal of Business and Management, 4(3), 43-51.
  • Ali, H. (2014), Impact of interest rate on stock market: Evidence from pakistani market, IOSR Journal of Business and Management 16 (1), 4-69.
  • Altıntaş, H. (2016), Petrol fiyatlarinin gida fiyatlarina asimetrik etkisi: Türkiye için nardl modeli uygulamasi, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14 (4), 1-24.
  • Altıntaş, H. & Tombak, F. (2011), Türkiye’de hisse senedi fiyatlari ve makro ekonomik değişkenler arasindaki ilişkinin ekonometrik analizi: 1987-2008, Anadolu Üniversitesi Ekonomi Kongresi II, 15-17 Haziran, Eskişehir.
  • Altunöz, U. (2016), Döviz kuru ile hisse senedi fiyatlari arasindaki ilişkinin ampirik analizi: Gelişen ülkeler örneği, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 30, 663-671.
  • Amarasinghe, A. (2015), Dynamic relationship between interest rate and stock price: Empirical evidence from colombo stock exchange, International Journal of Business and Social Science, 6(4), 92-97.
  • Aydemir, O. & Demirhan, E. (2009), The relationship between stock prices and exchange rates: Evidence from turkey, International Research Journal of Finance and Economics, 23, 207–215.
  • Ayvaz, Ö. (2006), Döviz kuru ve hisse senetleri arasindaki nedensellik ilişkisi, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(2), 1-14.
  • Bae, S. C. (1990), Interest rate changes and common stock returns of financial institutions, The Journal of Financial Research, 13, 71-79.
  • Bai, J., & Perron, P. (2003). Critical values for multiple structural change tests. The Econometrics Journal, 6(1), 72-78.
  • Bartov, E., Gordon, B. & M. Kaul, A. (1996), Exchange rate variability and the riskiness of us multinational firms: Evidence from the breakdown of the bretton woods system, Journal of Financial Economics, 42(1), 105-132.
  • Belen, M. & Karamelekli H. (2016), Türkiye’de hisse senedi getirileri ile döviz kuru arasindaki ilişkinin incelenmesi, ARDL yaklaşımı, İstanbul University Journal of the School of Business, 45(1), 34-42.
  • Berke, B. (2012), Döviz kuru ve imkb100 endeksi ilişkisi: Yeni bir test, Maliye Dergisi, 163, 243-257.
  • Bhattacharya, B. & Mukherjee, J. (2002), Causal relationship between stock market and exchange rate, foreign exchange reserves and value of trade balance: a case study for india, The Fifth Annual Conference on Money and Finance in the Indian Economy, 30 January.
  • Büberkökü, Ö. (1997), Hisse senedi fiyatları ile döviz kurları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerden kanıtlar, İMKB Dergisi, 13(52), 1-18.
  • Carrion-i-Silvestre, Josep L., Kim, D. & Perron, P. (2009), GLS-based unit root tests with multiple structural breaks under both the null and the alternative hypotheses, Econometric Theory, 25, 1754-1792.
  • Ceylan, S. & Şahin Yılmaz, B. (2015), Hisse senedi fiyatları ve döviz kuru ilişkisi, The Journal of Academic Social Science Studies, 37, 399-408.
  • Cook, T., & Hahn, T. (1988). The information content of discount rate announcements and their effect on market interest rates. Journal of Money, Credit and Banking, 20(2), 167-180.
  • Coşkun, Y. & Ümit, Ö. A (2016), Türkiye'de hisse senedi ile döviz, mevduati, altin, konut piyasalari arasindaki eş-bütünleşme ilişkilerinin analizi, Business and Economics Research Journal, 7(1), 47-69.
  • Davig, T. & Gerlasch, J. (2006), State-dependent stock market reactions to monetary policy, International Journal of Central Banking, 2(4), 65-83.
  • Doğru, B. & Recepoğlu, M. (2013), Türkiye’de hisse senedi fiyatları ve döviz kuru arasında doğrusal ve doğrusal olmayan eş bütünleşme ilişkisi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi EYİ, Özel Sayı, 17-34.
  • Enders, W. (1995), Applied econometric time series, 1st Edition, Wiley, New York.
  • Erbaykal, E. & Okuyan, H. A. (2007), Hisse senedi fiyatları ile döviz kuru ilişkisi: Gelişmekte olan ülkeler üzerine ampirik bir uygulama, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 1(1), 77-89.
  • Esteve, V. & Requena, F. (2006), A cointegration analysis of car advertising and sales data in the presence of structural change, International Journal of the Economics of Business, 13(1), 111-128.
  • Fang, H. & Loo, J. C. (1996), Foreign exchange risk and common stock returns: A note on international evidence, Journal of Business Finance & Accounting, 23(3), 473-480.
  • Fang, W. S. & Miller, S. M. (2002), Currency depreciation and korean stock market performance during the asian financial crisis, Working paper, No: 2002-30, University of Connecticut, Department of Economics, http://www.Econ.uconn.edu/working/2002-30.pdf.
  • Flannery, M. J. & Christopher, M. J. (1984), The effect of interest rate changes on the common stock returns of financial institutions, Journal of Finance, 39, 1141 -1153.
  • Fung, H. G., Lie, J. L. & Moreno, A. (1990), The forecasting performance of the implied standard deviation in currency options, Managerial Finance, 16(3), 24-29.
  • Gjerde, Ø. & Saettem, F. (1999), Causal relations among stock returns and macroeconomic variables in a small, open economy, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 9(1), 61-74.
  • Granger, C. W., Bwo N. H. & Chin W. Y. (2000), A bivariate causality between stock prices and exchange rates: Evidence from recent asian fly, Quarterly Review Of Economics And Finance ,40 (3), 337-354.
  • Gregory, A. W. & Hansen, B. E. (1996), Residual-based tests for cointegration in models with regime shifts”, Journal of Econometrics, 70(1), 99-126.
  • Gujarati, D.N (1999), Temel ekonometri, (Çev. Ü. Şenesen ve G. G. Şenesen). İstanbul, Literatür Yayınları.
  • Güngör, B. & Kaygın, C. Y. (2015). Dinamik panel veri analizi ile hisse senedi fiyatini etkileyen faktörlerin belirlenmesi, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(9), 149-168.
  • Hardouvelis, G. A. (1987), Macroeconomic information and stock prices, Journal of Economics and Business, 39(2), 131-140.
  • Hatemi-J. & Irandoust, M. (2002), On the causality between exchange rates and stock prices: A note, Bulletin of Economic Research, 54(2): 197-203.
  • Hatemi-J, A. (2008), Tests for cointegration with two unknown regime shifts with an application to financial market integration, Empirical Economics, 35, 497-505.
  • Hatırlı S. A. & Önder, K. (2010), An investigation of real exchange rate volatility on turkish textile and apparel export, Anadolu University Journal of Social Sciences, 10(2): 41-54.
  • He J. & Ng,L. K. (1998). the foreign exchange exposure of japanese multinational corporations, The Journal of Finance, 53, 733-753.
  • Husain, A., Zaman, G. & Baloch, Q. B. (2014), The causal relationship of interest rate and stock prices: Empirical evidence from pakistan, City University Research Journal, 4(2), 147-155.
  • Kapusuzoğlu, A. & İbicioğlu, M. (2010), Döviz kuru ile hisse senedi fiyatları arasındaki ilişkinin analizi: Türkiye uygulaması, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 12(4), 135-153.
  • Kaya, V., Çömlekçi, İ. & Kara, O. (2013), Hisse senedi getirilerini etkileyen makroekonomik değişkenler: 2002-2012 türkiye örneği, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35, 167-176.
  • Kaya, E. & Barut, A. (2016). Türkiye için ihracat ve finansal dışa açıklık ilişkisi, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(14), 627-643.
  • Keskin Benli, Y. (2015), Döviz kuru ile borsa istanbul 100 ve sektör endeksleri arasındaki ilişkinin ampirik analizi, Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 4(12),55-72.
  • Kendirli, S. & Çankaya, M. (2015), Dolar kuru’nun borsa istanbul-30 endeksi üzerindeki etkisi ve aralarındaki nedensellik ilişkisinin incelenmesi, International Conference on Eurasian Economies, 9-11 September - Kazan, Russia.
  • Khan, M. N. & Zaman, S. (2012), Impact of macroeconomic variables on stock prices: Empirical evidence from karachi stock exchange pakistan, Business, Economics, Financial Sciences and Management, 143, 227-233.
  • Khrawish, H. A., Walid Z. S. & Jaradat M. (2010), The relationships between stock market capitalization rate and interest rate: Evidence from jordan, Business and Economic Horizons, 2(2), 60-66.
  • Kıran, B. (2009), ‘’Türkiye’de döviz kuru ve hisse senedi fiyatlarının sınır testi analizi’’, İktisat İşletme ve Finans, 24(275), 66-88.
  • Kutty, G. (2010, The relationship between exchange rates and stock prices: The case of mexico, North American Journal of Finance and Banking Research, 4, 1-12.
  • Kuwornu, J. K. & Owusu N. V. (2011), Macroeconomic variables and stock market returns: Full information maximum likelihood estimation, Research Journal of Finance and Accounting, 2(4), 49-63.
  • Lee, J., & Strazicich, M. C. (2003), Minimum lagrange multiplier unit root test with two structural breaks. The Review of Economics and Statistics, 85(4), 1082-1089.
  • Lumsdaine, R. L., & Papell, D. H. (1997). Multiple trend breaks and the unit-root hypothesis. The Review of Economics and Statistics, 79(2), 212-218.
  • Maki, D. (2012), Tests for cointegration allowing for an unknown number of breaks, Economic Modelling, 29 (5), 2011-2015.
  • Mishra, A. K. (2004), Stock market and foreign exchange market in india: Are they related?, South Asia Economic Journal, 5(2), 209-232.
  • Nagayasu J. (2001), Currency crisis and contagion: Evidence from exchange rate and sectoral indices of the philippines and thailand, Journal of Asian Business, 12, 529-546.
  • Nath, G. C. & Samanta, G. P. (2003), Dynamic relation between exchange rate and stock prices: A case for india, 39th Annual Conference Paper of Indian Econometric Society also published in NSE News, India, February.
  • Ng, S. & Perron, P. (2001), Lag length selection and the construction of unit root tests with good size and power, Econometrica, 69, 1519-1554.
  • Öncü, M. A., Çömlekçi, İ., Yazgan H. İ. & Bar, M. (2015), Yatırım araçları arasındaki eş-bütünleşme, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,15(15) , 43-57.
  • Özer, A., Kaya, A. & Özer, N. (2013), Hisse senedi fiyatları ile makroekonomik değişkenlerin etkileşimi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(1), 163-182.
  • Paramati, S. R. & Gupta R.(2013), An empirical relationship between exchange rates, interest rates and stock returns, European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 56, 168-181.
  • Pearce, D. K., & Roley, V. V. (1985), Stock price and economic news, Journal of Business, 58, 49-67.
  • Perron, P. (1989), The great crash, the oil price shock, and the unit root hypothesis, Econometrica, 57(2), 1361-1401.
  • Perron, P. (1997), Further evidence on breaking trend functions in macroeconomic variables, Journal of Econometrics, 80, 355-385.
  • Phylaktis, K. & Ravazzolo, F. (2005). Stock prices and exchange rate dynamics, Journal of International Money and Finance, 24(7), 1031-1053.
  • Qiao, Y. (1996), Stock prices and exchange rates: Experiences in leading east asian financial centres-tokyo, hong kong and singapore, Singapore Economic Review, 41, 47-56.
  • Rana, B. (2013), Stock market returns and macroeconomic movements: Is there causality? The KIC Journal of Management and Economic Review, 1(1), 14-26.
  • Ray, S. (2012), Foreign exchange reserve and its impact on stock market capitalization: Evidence from india, Research on Humanities and Social Sciences, 2(2): 46-60.
  • Savaş, İ. & Can, İ. (2011), Euro‐dolar paritesi ve reel döviz kuru’nun imkb 100 endeksi’ne etkisi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1) 323-339.
  • Sayılgan, G. & Süslü, C. (2011), Makroekonomik faktörlerin hisse senedi getirilerine etkisi: Türkiye ve gelişmekte olan piyasalar üzerine bir inceleme, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 5(1),73-96.
  • Şentürk, M. Ve Dücan, E. (2014), Türkiye'de döviz kuru-faiz oranı ve borsa getirisi iliskisi: Ampirik bir analiz, Business and Economics Research Journal, 5(3), 67-80.
  • Sevüktekin, M. Ve Nargeleçekenler, M. (2007), Türkiye’de imkb ve döviz kuru arasindaki dinamik ilişkinin belirlenmesi, VIII. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, Malatya.
  • Sharma, N. (2016), Causal relation between stock return and exchange rate: Evidence from india, Global Journal of Management and Business Research, 15 (11), 27-32.
  • Smith, C. E. (1992), Stock markets and the exchange rate: A multi-country approach, Journal Of Macroeconomics, 14(4), 607-629.
  • Soenen, L. A., & Hennigar, E. S. (1988), An analysis of exchange-rates and stock-prices: The united states experience between 1980 and 1986, Akron Business and Economic Review, 19(4), 7-16.
  • Solnık, B. (1987), Using financial prices to test exchange rate models: A note, The Journal of Finance, 42(1), 141-149.
  • Stock, J. H., & Watson, M. W. (1993), A simple estimator of cointegrating vectors in higher order integrated systems, Econometrica, 61(4): 783-820.
  • Sun, H. (1996), Direct foreign investment and linkage efects: The experience of china, Asian Economies, 25(1), 5-28.
  • Tabak, B. M. (2006), The dynamic relationship between stock prices and exchange rates: Evidence for brazil, International Journal of Theoretical and Applied Finance, 9(08), 1377-1396.
  • Toraman, C. & Başarır, Ç. (2014), The long run relationship between stock market capitalization rate and interest rate: Co-integration approach, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 143, 1070-1073.
  • Türkyılmaz, S. & Özata E. (2010), Türkiye’de para arzı, faiz oranı ve hisse senedi fiyatları arasındaki nedensel ilişkilerin analizi, S.Ü.İ.İ.B.F, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10(16): 491-502.
  • Vejzagic, M. & Hashem Z. (2013), Relationship between macroeconomic variables and stock market index: Cointegration evidence from ftse bursa malaysia hijrah shariah index, Asian Journal of Management Sciences & Education, 2(4), 94-108.
  • Wongbangpo, P. & Subhash C. S. (2002), Stock market and macroeconomic fundamental dynamic interactions: asean-5 countries, Journal of Asian Economics, 13(1), 27-51.
  • Yau, H.Y.& Chien C. N. (2006), Interrelationships among stock prices of taiwan and japan and ntd/yen exchange rate, Journal of Asian Economics, 17(3), 535-552.
  • Zeren, F. & Koç, M. (2016), Time varying causality between stock market and exchange rate: Evidence from turkey, japan and england, Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 29 (1): 696-705.
  • Zia, Q. Z.& Rahman Z.(2011), The causality between stock market and foreign exchange market of pakistan’’, Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 3(5): 906-919.
  • Zivot, E., & Andrews, D. W. K. (2002), Further evidence on the great crash, the oil-price shock, and the unit-root hypothesis. Journal of Business & Economic Statistics, 20(1), 25-44.
Toplam 88 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Abdulkadir Barut

Sadık Karaoğlan Bu kişi benim

Mehmet Emin Karabayır

Yayımlanma Tarihi 29 Aralık 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 8 Sayı: 16

Kaynak Göster

APA Barut, A., Karaoğlan, S., & Karabayır, M. E. (2017). FAİZ ORANI - DÖVİZ KURU VE BİST100 ETKİLEŞİMİ: MAKI EŞ - BÜTÜNLEŞME ANALİZİ. Kafkas Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(16), 503-523.

KAÜİİBFD, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergi Yayıncılığı'nın kurumsal dergisidir.

KAÜİİBFD 2022 yılından itibaren Web of Science'a dahil edilerek, Clarivate ürünü olan Emerging Sources Citation Index (ESCI) uluslararası alan endeksinde taranmaya başlamıştır. 

2025 Haziran sayısı makale kabul ve değerlendirmeleri devam etmektedir.