BANKA TİCARİ KREDİ YETKİLİLERİNİN FİNANSAL TABLO MANİPÜLASYONLARINA BAKIŞI: TRABZON VE RİZE İLLERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 18, 421 - 451, 29.12.2018

Davut Aygün , Merve Toptan

Öz

Bu çalışmanın amacı, banka ticari kredi
yetkililerinin finansal tablo manipülasyonlarına ilişkin
görüşlerini tespit etmek; bu doğrultuda finansal
tablolardaki hangi kalemlerin manipülasyona daha
yatkın kabul edildiğini ve hangi kalemlerin işletmenin
kredibilitesini daha fazla etkilediğini ortaya koymaktır.
Bu amaca ulaşmak için Trabzon ve Rize il
merkezlerindeki bankaların ticari kredi birimlerinde
çalışan personellerine yönelik bir anket uygulanmıştır.
Araştırmanın bulgularına göre; işletmelerin finansal
tablo kalemlerinden “Ortaklardan Alacaklar” ve
“Ortaklara Borçlar” kalemlerinin manipülasyona çok
yatkın; “Mali Borçlar”, “Sermaye”, “Ticari Borçlar” ve
“Gider Kalemleri”nin işletmenin kredibilitesi açısından
çok önemli olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca daha ziyade
tarıma dayalı sektörel bir gelişme gösteren Rize il
merkezindeki bankalarda görev yapan ticari kredi
yetkililerinin finansal tablo manipülasyonuna ilişkin
görüşlerinin hizmet, tarım ve kısmen sanayiye dayalı
sektörel bir gelişme gösteren Trabzon il merkezindeki
bankalarda görev yapan meslektaşlarından farklılaştığı
saptanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Finansal tablolar, Manipülasyon, Banka, Ticari Kredi Yetkilileri

Kaynakça

• Banka kredisi talep eden işletmelerde bilanço ve gelir tablosunun önemi ve bankalar tarafından değerlendirilmesi. 12 Aralık 2017 tarihinde www.bursa-smmmo.org.tr/yazarlar/makaleler/127YOZ.pdf adresinden erişildi.
• Bezirci, M. & Karahan, N.S. (2015). Muhasebe Kayıt Sürecindeki Manipülasyonların Neden ve Sonuç İlişkisinin Değerlendirilmesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl: 15, (29), 216-237.
• Çorbacı, Ö., & Doğan, E. (2010). Bilanço Makyajlama ve Örnek Şirket İncelemesi. H. Yıldırım & Y. Köse (Ed.) 9. Ulusal İşletmecilik Kongresi bildiriler kitabı içinde (ss. 82-87). Zonguldak: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi.
• Dalnial, H.,Kamaluddin, A., Sanusi, Z.M. & Khairuddin, K.S. (2014). Accountability in Financial Reporting: Detecting Fraudulent Firms. Procedia – Socialand Behavioral Sciences,145, 61 – 69.
• Demir, M., & Arslan, Ö. (2015). Banka Ticari Kredi Yetkililerinin Bakış Açılarıyla Finansal Tablo Manipülasyonları: Sivas İlinde Bir Araştırma. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 9 (1), 47-81.
• Doğan M. (2008). Büyük Türkçe Sözlük. 4.Basım. İstanbul: Pınar Yayınları.
• Durmuş, A.H. (2017). Yaratıcı Muhasebenin Sınırları. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:16, (31), Bahar 2017/1, 95-131.
• Eralp, B. (2017). Yaratıcı Muhasebe Kapsamında Halka Arz Seferberliği. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 1-16.
• Fettahoğlu, S. & Kargacı, M. (2016). Determining Characteristics Of Financial Statements Which Have Been Made Information Manipulation: An Implication in Borsa İstanbul. Eurasian Academy of Sciences Eurasian Business & EconomicsJ ournal, S1, 237-246.
• Fındık, H. & Öztürk, E. (2016). Finansal Bilgi Manipülasyonunun Beneish Modeli Yardımıyla Ölçülmesi: BIST İmalat Sanayi Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1), 483-499.
• Firmalarda Bilanço Makyajlama ve Bankalarca Yapılan Aktarma- Arındırma İşlemleri. 5 Ocak 2018 tarihinde www.docplayer.biz.tr/25235050_Prestij_danismanlik_firmalarda_bilanco_makyajlama_ve_bankalarca_yapilan_aktarma_arindirma_islemleri.html adresinden erişildi.
• Hasan, M.D., Omar, N., Barnes, P. & Handley-Schachler, M. (2017). A Cross-Country Study on Manipulations in Financial Statements of Listed Companies Evidence from Asia. Journal of Financial Crime, 24(4), 656-677.
• Jan, C. (2018). An Effective Financial Statements Fraud Detection Model for the Sustainable Development of Financial Markets: Evidence fromTaiwan. Sustainability, 10(2), 1-14.
• Kayış, A. (2006). Güvenilirlik Analizi. Ş. Kalaycı (Ed.). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri içinde (ss. 403-419). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kılıç, E., Acar, G. & Coşkun, A. (2014). Detecting Earnings Management Practises in Banks: Evidence fromTurkey, European Journal of Economic and Political Studies. 2014/7, 21-36.
• Kızıl, C., Çelik, İ.E., Akman, V. & Şener, S. (2016). Yaratıcı Muhasebe Yöntemleri ve Finansal Bilgilerin Manipülasyonu: Profesyonel Muhasebe Meslek Mensupları Üzerinde Örnek Bir Uygulama. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 1-18.
• Küçükkocaoğlu, G., Benli, K.Y. & Küçüksözen, C. (1997). Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. İMKB Dergisi, 36, 1-31.
• Küçükkocaoğlu, G. & Küçüksözen, C. (2005). Gerçeğe Aykırı Finansal Tabloların Ortaya Çıkarılması: İMKB Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Muhasebe-Finansman Dergisi, 28, 160-171.
• Stolowy H. & Breton G. (2000). A Review of Research on Accounts Manipulation. Annual Congress of European Accounting Association. (ss. 1-65) . Germany.
• Terzi, S. (2012). Hileli Finansal Raporlama Önleme ve Tespit. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• TMS 1: Finansal Tabloların Sunuluşu Standardı. 10 Ocak .2018 tarihinde www.kgk.gov.tr /Portalv2Uploads /files / DynamicContentFiles/.../TMS1.pdf adresinden erişildi.
• Varıcı, İ. & Er, B. (2013). Muhasebe Manipülasyonu ve Firma Performansı İlişkisi: İMKB Uygulaması. Ege Akademik Bakış Dergisi, 13 (1), 43-52.