ÖRGÜTSEL SİNİZM VE İŞ DOYUMU İLİŞKİSİ: BANKA ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 19, 182 - 213, 30.06.2019

Gözde Kosa

Öz

Bu araştırmanın
amacı özel bankalarda ve devlet bankalarında çalışan bireylerin örgütsel sinizm
ve iş tatmini algılarını farklı değişkenler açısından incelemektir.
Araştırmanın amacı doğrultusunda 278 banka çalışanı çalışmaya dahil edilmiştir.
Katılımcıların %43,9’u kadın (n=122), %56,1’i ise erkektir (n=156).
Katılımcıların büyük bir oranı bankalarda gişe görevlisi, müşteri temsilcisi ve
yönetici olarak çalışmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda, demografik
bilgi formu, Minnesota İş Tatmini Ölçeği ve Örgütsel Sinizm Ölçeği
kullanılmıştır. Araştırmada F testi, t testi ve Pearson korelasyon analizi
kullanılarak veriler analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre,
katılımcıların örgütsel sinizm algıları düşük, genel iş tatmini algıları ise
orta düzeyde bulunmaktadır. Cinsiyet, eğitim durumu, banka türü, mesleki kıdem
ve aylık gelir değişkenlerinin banka çalışanlarının örgütsel sinizm ve iş
tatmini algıları üzerinde etkili olduğu anlaşılmıştır. Banka çalışanlarının
örgütsel sinizm algısı arttıkça iş tatmini algılarının azaldığı belirlenmiştir.
Elde edilen sonuçlara göre hem araştırmacılara hem de uygulayıcılara yönelik
birtakım öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Sinizm, İş Doyumu

Kaynakça

• Referans1Abraham, R. (2000). Organizational Cynicism: Bases and consequences. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 126(3), 269- 292.
• Referans2Akkamış, O. (2010). İlköğretim I. ve II. kademe öğretmenlerinin iş tatmini üzerine bir değerlendirme (Yüksek Lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Referans3Andersson, L. M.,& Thomas, S.B (1997). Cynicism in the workplace: Some causes and effects, Journal of Organizational Behavior, A.S.A. 18, 449-469.
• Referans4Arabacı, I. B. (2010).The effects of depersonalization and organizational cynicism levels on the job satisfaction of educational inspectors”, African Journal of Business Management, 4(13), 2802–2811.
• Referans5Bagheri, S., Kousha, A., Janati, A., & Asghari-Jafarabadi, M. (2012). Factors influencing the job satisfaction of health system employees in tabriz, iran. Health Promotion Perspectives, 2(2), 190-6.
• Referans6Brandes, P., Dharwadkar, R.& Dean, J. W. (1999), Does organizational Cocynicism matter? Employee and supervisor perspectives on work outcomes. Eastern Academy of Management Proceedings,150–153.
• Referans7Brandes, P.,& Das, D. (2006). Locating behavioral cynicism at work: Construct issues and performance implications. Employee Health, Coping And Methodologies, 233-266.
• Referans8Bussing, A., Bissels, T., Fuchs, V.,& Perrar, K-M. (1999).A dynamic model of work satisfaction: Qualitative approaches. Human Relations, 52(8), 999–1028.
• Referans9Conduit, J., & Mavondo, F.T. (2001). How critical is internal customer orientation to market orientation. Journal Business Research,51(1),11–24.
• Referans10Cutler, I. (2000). The Cynical Manager. Management Learning,(31) 3, 295- 312.
• Referans11Çokluk, O., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Referans12Eaton, J. A. (2000). A social motivation approach to organizational cynicism. Yayımlanmamış doktora tezi, York University, Toronto.
• Referans13Eisinger, M. R. (2000), Questioning Cynicism, In Society, 37 (5), 55-60.
• Referans14Feldman, D. C. (2000). The dilbert syndrome how employee cynicism about ineffective management is changing the nature of careers in organizations. American Behavioral Scientist. 43(8), 1286- 1300.
• Referans15Fıtzgerald, M.R. (2002). Organizational cynicism: Its relationship to perceived organizational injustice and explanatory style. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ohio: University of Cincinnati.
• Referans16George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by Step: A simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Referans17Hann, M., Reeves, D., &Sibbald, B. (2011). Relationships between job satisfaction, intentions to leave family practice and actually leaving among family physicians in england. European Journal of Public Health , 21(4), 499–503.
• Referans18Hartline, M.D., &Ferrell, O.C. (1996). The management of costomer-contact service employees: an empirical investigation. Journal Market, 60(4), 52–70.
• Referans19Helvacı, M. A., & A. Çetin. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin belirlenmesi (Uşak İli Örneği). International periodical for the languages, Literature And History Of Turkish. 7 (3), 1475-1497.
• Referans20Hwang, I.S., & Chi, D.J. (2005). Relationships among internal marketing, employee job satisfaction and international hotel performance: An empirical study. Internotional Journal Managment, 22(2),285–93.
• Referans21Iliopoulos, E., & Priporas, C. V. (2011). The effect of internal marketing on job satisfaction in health services: a pilot study in public hospitals in Northern Greece. BMC Health Services Research, 11, 261-280.
• Referans22James, M.,& S. L. (2005). Antecedents and consequences of cynicism in organizations: An examination of the potential positive and negative effects on school systems. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Florida State University,ABD.
• Referans23Kanter, D. L.,&Mirvis, P. H. (1989). The cynical americans: Living and working in an age of discontent and disillusion. Jossey-Bass.
• Referans24Karacaoğlu, K., &D. Yörük. (2012). Çalışanların nepotizm ve örgütsel adalet algılamaları: Orta anadolu bölgesinde bir aile işletmesi uygulaması. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 14(3), 43- 64.
• Referans25Kızgın, Y.,&T. Dalgın. (2012). Atfetme teorisi: Öğrencilerin başarı ve başarısızlıklarını değerlendirmedeki atfetme farklılıkları. Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, 8(15), 61- 77.
• Referans26Köklü, N. (1995). Tutumların ölçülmesi ve likert tipi ölçeklerde kullanılan seçenekler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 28 (2), 81- 93.
• Referans27Kramer, S. (2018). Essay on job satisfaction motivational technique. Erişim: 02.03.2019 tarihinde . www.yourarticlelibrary.com/essay/human-resourcemanagement/ adresinden erişildi.
• Referans28Lu, H., While, A.& Barriball, L. (2005). Job satisfaction among nurses: A literature review. International Journal of Nursing Studies,,42(2),211–27.
• Referans29Luthans, F. (1994). Organizational behavior, Newyork: McGraw-Hill, Inc
• Referans30Maio, G. R., &G. Haddock. (2010). Psychology of attitudes and attitudes change. London: SAGE.
• Referans31Mishra, S. (2010). Internal marketing - A tool to harness employees' power in service organizations in India. International Journal Business Management, 5(1),185–193.
• Referans32Nelson, B. (2006). Employee satisfaction essential to commitment. Health care regist: The Newsl Health Care Regist Profes, 15(9),3–4.Oxford Dictionary, O. E. (1989). Oxford University Press.
• Referans33Özgener, Ş., Öğüt, Ö.& Kaplan, M. (2008). İşgören- işveren ilişkilerinde yeni bir paradigma: Örgütsel sinizm. Özdevecioğlu, M. ve H. Karadal, (Ed.) içinde Örgütsel Davranışta Seçme Konular: Organizasyonların Karanlık Yönleri ve Verimlilik Azaltıcı Davranışlar. Ankara: İlke Yayınevi, 53-72.
• Referans34Porter LW., & Lawler, E.E. (1968).What job attitudes tell about motivation. Harvard Business Review, 46(1), 118–126.
• Referans35Rajput, B.L., Mahajan, D.A.,& A.L. Agarwal. (2017). An empirical study of job satisfaction factors of masons working on construction projects in pune. The IUP Journal of Management Research, 16(1), 36-46.
• Referans36Robbins, S.P.,&T. Judge (2008). Organization behavior. 13. Baskı. Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Referans37Robbins, S.P. (1996). Organization behavior: Concept, controversies, and applications. Eaglewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Referans38Roelen, C.A., Koopmans, P.C.,&Groothoff, J.W. (2008).Which work factors determine job satisfaction? Work, 30(4), 433–9.
• Referans39Rynes, S. L., Colbert, A. E.,& Brown, K. G. (2002). HR professionals’ beliefs about effective human resource practices: Correspondence between research and practice. Human Resource Management, 41, 149–174.
• Referans40Shimizu, T., Eto, R., Horiguchi, I., Obata, Y., Feng, Q.L.,& Nagata, S. (2005). Relationship between turnover and periodic health check-up data among Japanese hospital nurses: A three-year follow-up study. Journal Occup Health, 47(4),327–333.
• Referans41Shiu, Y-M.,& Yu T-W. (2010).Internal marketing, organisational culture, job satisfaction, and organisational performance in non-life insurance. The Serv Indus Journal, 30(6),793–809.
• Referans42Slišković, A.,& Penezić Z. (2015). Descriptive study of job satisfaction and job dissatisfaction in a sample of Croatian seafarers. Int. Marit. Health, 66, 97–105.
• Referans43Spector, P. (1997). Measurement of human service staff satisfaction: Development of the job satisfaction survey. American Journal of Psychiatry, 13, 693–713.
• Referans44Spector, P. E. (1997). Job satisfaction: Application, assessment, causes, and consequences. London, United Kingdom: Sage.
• Referans45Suzuki, E., Itomine, I., Kanoya, Y., Katsuki, T., Horii, S., &Sato, C. (2006). Factors affecting rapid turnover of novice nurses in university hospitals. Journal of. Occupational Health, 48(1), 49–61.
• Referans46Tadeka, F., Ibaraki, N., Yokoyama, E., Miyake, T., &Ohida, T. (2005). The relationship of job type to burnout in social workers at social welfare offices. Journal of. Occupational Health , 47(2), 119–125.
• Referans47Torun, Y. (2016). Personel güçlendirme ve işten ayrılma niyeti ilişkisinde örgütsel sinimin aracılık rolü: Örgütsel sinizm ölçeği geliştirmeye yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Referans48Tutkun, Ö.F. ve M. Koç. (2008). Stereo types towards occupations in turkey. Ankara University, Journal Of Faculty Of Educational Sciences, 41(1), 255- 273.
• Referans49Vice, S. (2011). Cynicism and morality. Ethical Theory And Moral Practice. 14. 2, 169-184.
• Referans50Wright, P. M., Gardner, T. M., Moynihan, L. M., Allen, &M. R. (2005). The relationship between HR practices and firm performance: Examining causal order. Personnel Psychology, 58(2), 409–446.