İNTERNETTEN SATIN ALIMLARDA CİNSİYET KİMLİĞİNİN ROLÜ: Z KUŞAĞI ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 20, 858 - 880, 31.12.2019

Levent Gelibolu

https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2019.036

Cited By: 3

Öz

İnternet üzerinden
satın alma eğilimlerinin artması, tüketicilerin daha iyi tanınması
gerekliliğini doğurmuş, tüketicileri anlama oranında rekabet edebilme avantajı
oluşmuştur. Dolayısıyla işletmelerin yeni stratejiler geliştirmesi gerekmektedir.
Bu doğrultuda tüketicilerin biyolojik cinsiyet özellikleri yanında psikolojik
cinsiyet özellikleri de araştırılmaktadır.

Bu çalışmada;
teknolojiyi iyi kullanabilen, internet üzerinden ürün satın almada istekli olan
Z kuşağına odaklanılmıştır. Bu kuşakta yer alan bireylere yönelik anket
uygulaması yapılmış ve katılımcılar feminen, maskülen ve androjen cinsiyet
kimliği özelliklerine göre sınıflandırılmıştır. Temel analiz yöntemlerinin
kullanıldığı çalışmada feminen karakteristik özellik gösteren bireylerin
internette daha fazla zaman geçirdiği ve daha çok dergi-kitap ve kıyafet satın
almayı tercih ettiği belirlenmiştir.  Androjen
karakter özelliği gösteren bireylerin ise daha çok elektronik eşya ve kıyafet
satın almayı tercih ettiği; özellikle androjen karakter özellik taşıyan
bireylerin feminen karakter özelliği eğilimi gösterdiği gibi bulgulara
ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Cinsiyet kimliği, Online pazarlama, z kuşağ

Kaynakça

• Aksoy T. & Kalburan Ç. & Koçoğlu D. & Haşıloğlu S.B. (2017). Cinsiyet kimliğine göre cevaplama eğilimi var mıdır? Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 9(1), 59-61.
• Altuntuğ, N. (2012). Kuşaktan kuşağa tüketim olgusu ve geleceğin tüketici profili. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 203-212.
• Bardakçı, H. & Özçelik, O. & Kılıç, S. (2015). Cinsiyet ile tüketici davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi ve ampirik bir uygulama. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40), 620-626.
• Bem, S. L. (1974). The measurement of psychological androgyny. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42(2), 155-162.
• Bem, S.L. (1985). Androgyny and gender schema theory: a conceptual and empirical integration. Nebraska Symposium on Motivation, 32(January), 179‐226.
• Büyükuslu, F. (2017). Z Kuşağının İş Yaşamından Beklentileri Konusunda Bir Araştırma, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Çabuk S. & Araç Köksal. S. (2013). Psikografik bir pazar bölümlendirme değişkeni olarak cinsiyet kimliği: tüketim araştırmalarında cinsiyet kimliği kavramının incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(2), 27-40.
• Dittmar, H. & Beattie, J. & Friese, S. (1995). Gender identity and material symbols: Objects and decision considerations in impulse purchases. Journal of Economic Psychology, 16(3), 491-511.
• Feiereisen, S. & Broderick, A. J. & Douglas, S. P. (2009). The effect and moderation of gender identity congruity: Utilizing “real women” advertising images. Psychology & Marketing, 26(9), 813-843.
• Fischer, E. & Arnold, S. J. (1994). Sex, gender identity, gender role attitudes, and consumer behavior. Psychology & Marketing, 11(2), 163-182.
• Fischer, E. & Arnold S. J. (1990). Sex, Gender identity, Gender Role Attitudes And Consumer Behavior.,Journal Consumer Research,17 (December), 333-345.
• Garst, J. & Bodenhausen, G. V. (1997). Advertising's effects on men's gender role attitudes. Sex Roles, 36(9-10), 551-572.
• Gelibolu, L. & Tanrıkulu, C. (2014).Satışçılarda cinsiyet kimliği: kavramsal bir inceleme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 243-252.
• Güçer, E. & Yayla, Ö. & Koç, B. (2013). Tüketicilerin biyolojik cinsiyet ve cinsiyet kimliği rollerinin, konaklama işletmelerinin uyguladıkları reklamlara yönelik tutumlarına etkisinin incelenmesi. Journal of Business Research-Turk/Isletme Arastirmalari Dergisi, 5(4).
• Gökdağ, R. (2013). Sosyal Psikoloji. İkinci Baskı. Anadolu Üniversitesi Yayınları, No:2272, Eskişehir.
• Gümül F. (2015). Tüketicilerin internetten alışveriş davranışını etkileyen faktörler: Yüzüncü Yıl Üniversitesi öğretim elemanları üzerinde bir uygulama. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi, Van.
• Hogg, M. K. & Garrow, J. (2001). Exploring the impact of gender identity within consumers self-schemas on their consumption of advertising. ACR European Advances.
• Holt C. L. & Ellis J. B. (1998). Assesing the current validity of the bem sex role inventory. Sex Roles, 39 (11-12): 929–941.
• İlarslan N. (2008). Reklamların ve cinsiyet kimliği rolünün tüketicilerin satın alma davranışları üzerindeki etkisi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin.
• İnternet World Stats: http://www.internetworldstats.com/stats.htm (Erişim Tarihi: 05.05.2018).
• Kavalcı, K., (2015). Tüketici karar verme tarzları ve öğrenme sitillerinin Y ve Z Kuşakları açısından karşılaştırılması üzerine bir araştırma, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Kılıçer, T. & Boyraz, E. & Tüzemen, A. (2016). Kadın, erkek, ya da? hediye satın alma davranışında cinsiyet kimliği rolünün etkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 16(1), 121-133.
• Mürütsoy, M. (2013). İnternet tüketicisinin satın alma davranışlarının incelenmesi üzerine bir araştırma. Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Niğde.
• Neale, L.& Robbie, R. & Martin, B. (2016). Gender identity and brand incongruence: When in doubt, pursue masculinity. Journal of Strategic Marketing, 24(5), 347-359.
• Okumuş E. B. (2016). Kuşak farkı özelliklerine göre şekillenen ofis iç mekân tasarımı kriterlerinin irdelenmesi - Y ve Z kuşağı üzerine araştırma ve model önerisi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Özkan, T. & Lajunen, T. (2005). Masculinity, femininity, and the Bem sex role inventory in Turkey. Sex Roles, 52(1-2), 103-110.
• Özmen, N. (2016). Y kuşağının internet alışveriş eğilimleri, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Palan, K. M. (2001). Gender identity in consumer behavior research: A literature review and research agenda. Academy of Marketing Science Review, 10(2001), 1-31.
• Ringas A. (2015). Evaluating an androgynous brand extension: The gender identity/ gendered brand relationship and influencing factors, University of Cape Town, Master Thesis, Cape Town.
• Sönmez, F. (2016). Sosyal medyanın, Z kuşağı tüketicilerinin satın alma davranışları üzerindeki etkisi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Manisa.
• Spence, J. & Robert L.H. (1978), Masculinity and femininity: Their psychological dimensions. correlates and antecedents, Austin: University of TexasPress.
• TDK(Türk Dil Kurumu), Terimler Sözlüğü, www.tdk.gov.tr (Erişim Tarihi: 29.05.2018).
• Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr. (05.05.2018).
• Vatandaş, C. (2007). Toplumsal cinsiyet ve cinsiyet rollerinin algılanışı, Sosyoloji Konferansları, (35), 29-56.
• Ye, L. & Robertson, T. M. (2012). Gender identity: does it matter for consumers’ perceptions?. Journal of Business Diversity, 12(3), 81-92.
• Yeniçeri T. & Özal H. (2016). Tüketici karar verme tarzlarının cinsiyet kimliğine göre incelenmesi. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, (18): 135-168.
• Yüce, A. & Samsa, Ç. (2018), Küresel tüketici kültürüne yatkınlığın küresel marka satın alma niyeti üzerine etkisi: üniversite öğrencileri üzerine uygulama. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 165-176.