REVEALING GAPS OF THE JOB CRAFTING NOTION USING SOCIAL NETWORK ANALYSIS

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 26, 768 - 788, 27.12.2022

Mehmet Yıldırım

https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2022.032

Cited By: 1

Öz

Within the scope of the study, the relationships between the keywords used in the research of job crafting notion in the local literature were examined with the social network analysis. In this context, In the Google Scholar database, 57 researches which are related with job crafting notion published in the local literature were found. The degree and betweenness centrality was calculated by creating a network map of the keywords on a 112x112 matrix created with the help of the UCINET 6 program using the keywords of the articles reached. According to the results, it was seen that the keyword with the highest degree and betweenness centrality, excluding the notion itself, was "work engagement". In addition, when the historical development of the job crafting is examined, it has been seen that the notion has been a research topic in the local literature approximately 13 years after the international literature. Moreover, it has been found that the frequency of using the notion as a research topic has increased after 2019.

Anahtar Kelimeler

Job crafting, job designing, social network analysis

İŞ BECERİKLİLİĞİ KAVRAMINA İLİŞKİN BOŞLUKLARIN SOSYAL AĞ ANALİZİ İLE TESPİT EDİLMESİ

Öz

Çalışma kapsamında yerel yazındaki iş becerikliliği kavramı araştırmalarında kullanılan anahtar kelimeler arasındaki ilişkiler bibliyometrik analiz yöntemlerinden birisi olan sosyal ağ analizi yardımıyla incelenmiştir. Google Scholar veri tabanında “job crafting” anahtar kelimesi ile yapılan aramada yerel yazında yayınlanmış olan 57 adet araştırma makalesine ulaşılmıştır. Ulaşılan makalelerin anahtar kelimeleri kullanılarak 112x112’lik bir matris oluşturulmuştur. UCİNET 6 programı yardımıyla oluşturulan matris üzerinden anahtar kelimelerin ağ haritası oluşturularak derece ve arasındalık merkeziliği hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre kavramın kendisi hariç en yüksek derece merkeziliğine sahip anahtar kelimelerin sırasıyla, işe angaje olma, aracılık rolü, görev becerikliliği, işten ayrılma niyeti, dönüştürücü liderlik, lider üye etkileşimi, iş performansı, bilişsel beceriklilik ve yapısal eşitlik modeli olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda elde edilen bir diğer bulgu ise arasındalık merkeziliğine ilişkindir. En yüksek arasındalık merkeziliğine sahip anahtar kelimelerin sırasıyla, işe angaje olma, aracılık rolü, işten ayrılma niyeti, görev becerikliliği, iş performansı, lider üye etkileşimi, kişi örgüt uyumu, örgütsel davranış ve psikolojik iyi oluş olduğu görülmüştür. Dolayısıyla bu kavramların iş becerikliliğine ilişkin farklı araştırmalarda kullanılan anahtar sözcükler arasında bir köprü görevi gördüğü söylenebilir. Ayrıca iş becerikliliği kavramının tarihsel gelişimi incelendiğinde kavramın uluslararası yazından yaklaşık 13 yıl sonra yerel yazında araştırma konusu olduğu görülmüştür. Dahası kavramın 2019 yılından sonra araştırma konusu olarak ele alınma sıklığının arttığı bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İş becerikliliği, iş şekillendirme, sosyal ağ analizi

Kaynakça

• Akçakanat, T., Uzunbacak, H. H., & Acar, O. K. (2019). İnsan Kaynakları Yöneticilerinin İş Becerikliliklerinin İşe Adanmışlıkları Üzerine Etkisi. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17), 395-419.
• Akın, A., Sarıçam, H., Çınar, K. A. Y. A., & Demir, T. (2014). Turkish Version Of Job Crafting Scale (Jcs): The Validity And Reliability Study. International Journal Of Educational Researchers, 5(1), 10-15.
• Aksoy, Y. (2019). Kolektif Empati, Duygusal Bulaşıcılık Ve İş Becerikliliği Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Uygulama. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 511-534.
• Aktaş, H., & Karataş, M. T. (2019). İşe Adanmışlık, İş Becerikliliği Ve İşgören Performansı Etkileşimi: Havacılık Sektöründe Bir Araştırma. Aslan, A. (2020). Çalışanların İş Becerikliliğine İlişkin Kavramsal Bir Model Önerisi. İktisadi Ve İdari Yaklaşımlar Dergisi, 2(2), 180-201.
• Aslan, A. (2021). Çalışanların İş Becerikliliğinin İşten Ayrılma Niyetleri Üzerindeki Etkisinde Birey-Örgüt-Uyumunun Aracı Rolü. İktisadi Ve İdari Yaklaşımlar Dergisi, 3(2), 1-21.
• Aslan, H. İçsel Motivastonun İşe Adamışlık Üzerindeki Etkisinde İş Becerikliliğinin Aracı Rolü. Econder International Academic Journal, 5(2), 397-415.
• Aslan, Ş., & Güzel, Ş. (2020). İş Becerikliliği, Çalışmaya Tutkunluk, Örgütsel Erdemlilik, Duygusal Öz Yeterlik Ve Duygusal Zekâ Değişkenlerinin Sosyo-Demografik Açıdan Farklılıkları. Ekev Akademi Dergisi, (82), 435-462.
• Aslan, Ş., & Güzel, Ş. Sağlık Çalışanlarının İş Becerikliliği İle Çalışmaya Tutkunluk İlişkisinde Örgütsel Erdemliliğin, Öz-Yeterliğin Ve Duygusal Zekânın Aracılık Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, 19(41), 631-664.
• Attar, M., & Erat, L. (2020) İş Şekillendirme Ve Yenilikçi İş Davranışı İlişkisinde Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü: Konya Teknokent Örneği.
• Babadağ, M. (2020). Reviewing The Effects Of Leader-Member Exchange On Job Crafting Via Moderated-Mediation Analysis: A Study On Teachers. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(4), 3350-3368.
• Babadağ, M. 2020. İş Becerikliliğinin İşe Yabancılaşma Üzerindeki Etkisi, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(2), 1111-1128
• Basım, N., Güler, M., & Ocak, M. (2021), Bireysel Kaynaklar, İşi Biçimlendirme Ve İşe Tutulma İlişkisinde Başa Çıkmanın Aracılık Rolü. Erciyes Akademi, 35(4), 1741-1754.
• Begenirbaş, M., Gökmen, Y., & Yalçın, R. C. (2021). Mesleki Özdeşleşme Ve Psikolojik Sahiplenme Çalışanların İş Biçimlendirmelerine Etki Eder Mi?: Hizmet Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(2), 1127-1143.
• Buluç, B., & Ersoy Kart, M. (2020). Araştırma Görevlilerinde İş Becerikliliği Ve İşle Bütünleşme Arasındaki İlişki. Gazi University Journal Of Gazi Educational Faculty (Gujgef), 40(2).
• Caymaz, E., Soran, S., & Şeşen, H. (2021), Relatıonshıp Between Posıtıve Psychologıcal Capıtal And Job Craftıng: The Moderatıng Role Of Perceıved Overqualıfıcatıon. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(47), 36-55.
• Ceylan, A., & Nazarı, A. (2020). İş Becerikliliği Ve İş Tatmini Arasındaki İlişki. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(70).
• Çakıroğlu, D., & Altınöz, M. (2021). İş Becerikliliğinin Yenilikçi Davranışa Etkisinde Lider Desteğinin Aracılık Rolü. Business & Management Studies: An International Journal, 9(4), 1467-1484.
• Çatal, F. (2021). Psikolojik Sermaye Ve Yaşam Doyumu İlişkisinde İş Becerikliliğinin Aracı, Yaş Ve Eğitim Düzeyinin Düzenleyici Rolü.
• Çetin, F., Kibaroğlu, G. G., & Basım, H. N. (2021). İş Biçimlendirme (Job Crafting) Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması. İş Ve İnsan Dergisi, 8(2), 257-271.
• Dalgıç, A., & Türkoğlu, N. (2018). Otel Çalışanlarının İş Becerikliliği Ve Polikronisite Eğilimlerinin İşten Ayrılma Niyetleri Üzerine Etkisi. In 2nd International Symposium On Innovative Approaches İn Scientific Studies (Pp. 787-794).
• Demiray, S., & İrge, N. T. (2022). Psikolojik Sermaye Ve Lider Üye Etkileşiminin İş Becerikliliği Ve Örgütsel Sinerjiye Etkisi: Kamu Hastanesi Örneği. Business & Management Studies: An International Journal, 10(1), 261-279.
• Erceylan, N., Öztürk, M., Uludağ, K., Uzunbacak, H. H., & Akçakanat, T. (2021). Içsel Motıvasyon Ve Öznel Iyı Olus Arasındakı Ilıskı: Is Becerıklılıgı Ve Akıs Deneyımının Serı Aracılık Rolü. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yönetim Bilimleri Dergisi, 19(40), 413-522.
• Erdal, E. (2021). Job Crafting: Its Antecedents And Consequences (Doctoral Dissertation, Marmara Universitesi (Turkey)).
• Erdem, İ. (2021). Hemşirelerde Algılanan Örgütsel Destek Ve İş Becerikliliği İlişkisinin İncelenmesi.
• Eren, Z., & Kıral, E. (2018). Sosyal ağ analizi ve eğitim araştırmalarında kullanımı. Eğitimden kareler, 308-353.
• Etlik, H. A., Yıldız, K., & Yıldız, Y. (2019). Spor Yöneticilerinin İş Becerikliliği Ve Örgütsel Özdeşleşme Düzeylerinin İncelenmesi. Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(2), 128-136.
• Güner, B., & Basım, H. N. (2021), İş Biçimlendirmenin Görev Performansına Etkisinde İşe Tutulmanın Aracı Rolü.
• İnce, M., & Özbozkurt, O. B. (2019), İşe Bağlılık İle İş Performansı Arasındaki İlişkide İş Zanaatkârlığının Aracılık Rolü: Zanaatkârlar Üzerine Bir Araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(38), 69-84.
• Kanbur, E., & Mazıoğlu, V. (2021). Psikolojik İyi Oluşun İş Becerikliliği Üzerine Etkisi. Itobiad: Journal Of The Human & Social Science Researches, 10(2).
• Karabey, C. N., & Kerse, G. (2017). The Relationship Between Job Crafting And Psychological Capital: A Survey İn A Manufacturing Business. Pressacademia Procedia, 3(1), 909-915.
• Karaca, A., & Sezgin, E. E. (2021), Hemşirelerde İş Kaynakları İş Becerikliliği İle Açıklanabilir Mi?. In International Marmara Social Sciences Congress (Autumn 2021) (P. 182).
• Kerse, G. (2017). İş Becerikliliği (Job Crafting) Ölçeğini Türkçe’ye Uyarlama Ve Duygusal Tükenme İle İlişkisini Belirleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(4), 283-304.
• Kerse, G. (2019a). İş Becerikliliği Ve İş Tatmini Arasındaki İlişki:“İşe İlişkin Değişiklikler, Memnuniyeti Artırabilir Mi?”. İnsan Ve İnsan, 6(20), 205-218.
• Kerse, G. (2019b). İş Becerikliliğinin İşte Can Sıkıntısı Üzerindeki Etkisi: İmalat Sektörü Bağlamında Bir İnceleme. Third Sector Social Economic Review, 54(1), 531-548.
• Kerse, G., & Babadag, M. (2019). Dönüştürücü Liderliğin İş Becerikliliği Üzerindeki Etkisi: Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama. İş Ve İnsan Dergisi, 6(2), 133-143.
• Kılıç, E., Tatar, B., & Erdil, O. (2020). A Research On The Relationship Between Job Crafting, Psychological Empowerment And Turnover Intention. Journal Of Yaşar University, 15, 192-200.
• Köksal, O., & Şenel, Ö. (2022). İş Biçimlendirmenin İşe Tutulma Üzerindeki Etkisinde Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. İş Ve İnsan Dergisi, 9(1), 73-86.
• Kuyga, A., Tarhan, D., & Sarıçam, H. (2016), Sınıf Öğretmenlerinde İş Becerikliliği İle Öğretim Doyumu Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenler İle İncelenmesi.
• Liu, B. (2011). Social network analysis. In Web data mining (pp. 269-309). Springer, Berlin, Heidelberg.
• Mamak, Y. B. (2018). Proaktif Kişiliğin İş Becerikliği, İş Performansı Ve Duygusal Bağlılık Üzerindeki Etkileri.
• Murat, B. A. Ş., & Şirin, S. (2021). Zorunlu Vatandaşlık Davranışının Görev Becerikliliği Üzerine Etkisinde Örgütsel Muhalefetin Aracılık Rolü Ve Örgütsel Güvenin Düzenleyici Rolü. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 356-378.
• Oruç, E., (2019). İş Şekillendirmenin Psikolojik İyi Oluşa Etkisinde İşin Anlamının Aracılık Etkisi. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 1(1), 24-28.
• Ozteber, A. G. (2021). Dönüşümcü Liderlik Ve Yenilikçi İş Davranışları Arasındaki İlişkide İş Becerikliliğinin Aracı Rolü: Tekstil Ve Kimya Sektörlerinde Bir Araştırma (Master's Thesis, İstinye Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Ögdiç, T., (2021), İş Becerikliliğine Kişi-Örgüt Uyumunun Etkisi: Konya Organize Sanayi Bölgesi Örneği.
• Özgenç, K., & Erhan, T. (2021). İş Becerikliliği Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Uluslararası İşletme, Ekonomi Ve Yönetim Perspektifleri Dergisi (Ijbemp), 5(2), 732-748.
• Serrat, O. (2017). Social network analysis. In Knowledge solutions (pp. 39-43). Springer, Singapore. Seçkin, Ş. N. (2019). İç Denetim Odağı, İş Becerikliliği Ve İşin Anlamlılığı İlişkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, 15(3), 889-903.
• Sözber, H. S. (2019). Algılanan Dışsal Prestijin, İş Becerikliliğinin Ve Algılanan Kişi-Örgüt Uyumunun İş-Aile Çatışması Üzerindeki Etkileri.
• Sözber, S., & Ergeneli, A. (2019). Dışsal Prestijin, İş Becerikliliğinin Ve Kişi-Örgüt Uyumunun İş-Aile Çatışması İle İlişkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 3404-3420.
• Şeker, M. B. Ve Özgen, H. (2022). Beş Faktör Ve Proaktif Kişilik Özelliklerinin İş Becerikliliği Üzerindeki Etkileri. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 642-656.
• Şenel, Ö. (2021). Kişi-İş Uyumu Ve İşe Tutulma İlişkisi: İşi Biçimlendirmenin Aracılık Rolü (Master's Thesis, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Tims, M., & Bakker, A. B. (2010). Job crafting: Towards a new model of individual job redesign. SA Journal of Industrial Psychology, 36(2), 1-9.
• Tims, M., Bakker, A. B., & Derks, D. (2012). Development and validation of the job crafting scale. Journal of vocational behavior, 80(1), 173-186.
• Tims, M., Bakker, A. B., & Derks, D. (2015a). Job crafting and job performance: A longitudinal study. European Journal of Work and Organizational Psychology, 24(6), 914-928.
• Tims, M., Bakker, A. B., & Derks, D. (2015b). Examining job crafting from an interpersonal perspective: Is employee job crafting related to the well‐being of colleagues?. Applied Psychology, 64(4), 727-753.
• Turan, M. F. (2019). İş Şekillendirmenin İş Performansına Ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde İş Tutumlarının Aracılık Rolünün İncelenmesi.
• Turan, M. F., & Özdemir, Y. (2019). İş Şekillendirme Ve İşe Adanmışlık Arasındaki İlişki: İlaç Sektöründe Satış Pazarlama Profesyonelleri Üzerinde Yapılan Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1346-1357.
• Uçar, H., & Kerse, G., (2021), Algılanan Örgütsel Desteğin İş Performansı Üzerindeki Etkisi: İş Becerikliliğinin Aracı Rolü.
• Uysal, B., Özçelik, G., & Uyargil, C. B. (2018). Bireysel İş Yapılandırmanın Sonuçları: Bireysel İş Yapılandırmanın Psikolojik Sermaye Ve İşe Adanmışlık Üzerindeki Etkisinin Değerlendirilmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 651-666.
• Wrzesniewski, A., & Dutton, J. E. (2001). Crafting a job: Revisioning employees as active crafters of their work. Academy of management review, 26(2), 179-201.
• Yalap, O., Sobacı, F., Baygın, E., & Ünüvar, H. (2021). İş Becerikliliği, Duygusal Bağlılık Ve Örgüt Temelli Öz Saygının Lider-Üye Etkileşimi Kapsamında İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(2), 1647-1665.
• Yavuz, M., & Artan, İ. E. (2019), İş Zanaatkârlığı (Job Craftıng) Kavramı: Türkçe İş Zanaatkârlığı Ölçeği’nin Geliştirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 20(1), 95-125.
• Yeşiltaş, M. D. (2021). İş Becerikliliğinin İş-Aile Yaşam Çatışması İle İlişkisinde Rol Belirsizliğinin Rolü. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(1), 206-219.
• Yıldız, B., Gizlier, Ö., & Bekmezci, M. (2021), İş Zanaatkârlılığının Bağlamsal Performans Üzerindeki Etkisinde Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Düzenleyici Etkisi. İş Ve İnsan Dergisi, 8(2), 225-237.