ORTA ÇAĞ AVRUPASI’NDA DİNİ REFORMİSTLER: PETER VALDO, KONRAD WALDHAUSER, GİROLAMO SAVONAROLA

Yıl 2023, Sayı: 32, 855 - 869, 19.12.2023

Banu Çetin Ünal

https://doi.org/10.56597/kausbed.1293610

Öz

Protestan Reformu, 16. yüzyılda Hristiyanlıkta bir hareket olarak başlamıştır ve kilisenin otoritesine ve doktrinlerine karşı bir isyan olarak kabul edilmiştir. Martin Luther, bu hareketin en tanınmış figürlerinden biridir, ancak ondan önce de bazı Hristiyan düşünürleri kilise reformu için çalışmalar yapmıştır. Martin Luther’den önce tarih sahnesine çıkan bazı öncü isimlerin çalışmaları, kilise reformu için büyük bir etki yaratmış ve Protestan Reformu'na zemin hazırlamıştır. Öyle ki Martin Luther, bu öncü isimlerin bazı fikirlerini benimsemiştir. Çalışmamızda Peter Valdo, Konrad Waldhauser, Girolamo Savonarola adlı üç önemli dini reformist üzerinde odaklanarak onların etkileri ve düşüncelerinden bahsedeceğiz

Anahtar Kelimeler

Orta Çağ Avrupası, Reform, Reformistler, Kilise

Kaynakça

• Akkuş, E. (2005). Desiderius Erasmus ve Martin Luther’in reform görüşlerinin Avrupa kültürel birliği bağlamında değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Atwood, C. D. (2009). The theology of the Czech Brethren from hus to comenius. University Park, Pennsylvania: Pennsylvania State University Press. Britannica Encyclopedia of World Religions. (2006). Encyclopaedia Britannica, Inc.
• Çetin Ünal, B. (2022). Bohemyalı bir devrimci: Jan Hus. 10th International Conference on Social Sciences & Humanities, Sivas, 316-324.
• Cirigliano, M. A. (2007). Melancolia poetica: A dual language anthology of Italian poetry, 1160-1560 (ed. Marc A. Cirigliano). Leicester: Troubador Publishing.
• Clark, W. (1890). Savonarola his life and times, Chicago: A.C. McClurg and Company.
• Corns, Thomas N. (2012). Savonarola, Girolamo (1452-1498), The Milton Encyclopedia, (ed. Thomas N. Corns), New Haven and London: Yale University Press, 331.
• Dehsen, C. D. (2013). Hus, Jan, Czech reformer of the Christian church 1372-1415. Lives and Legacies: An Encyclopedia of People Who Changed the World: Philosophers and Religious Leaders, (ed. C. D. von Dehsen), New York: Routledge.
• Eroğlu, A. H. (2000). Hıristiyanların bölünme sürecine genel bir bakış, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 41/1, 320.
• Esgin, M. (1998). Hristiyanlıkta engizisyon mahkemeleri. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Gillette, E. H. (1871). The life and times of John Huss; or the Bohemian reformation of the fifteenth century, Vol.1, Boston: Gould and Lincoln, 1871.
• Hannah, John D. (2018). Invitation to church history: World, Grand Rapids, MI: Kregel Academic.
• Kirsch, J.P. (1912). Girolamo Savonarola. The Catholic Encyclpoedia, Vol.13, New York: Robert Appleton Company.
• Kleyn, D. and Beeke, J. R. (2007). Reformation heroes. Grand Rapids: Reformation Heritage Books, 2007.
• Kuhns, O. (1907). John Huss: The witness. Cincinnati: Jennings and Graham.
• Kurian, George Thomas (2015). A quick look at Christian history: A chronological timeline through the centuries,
• Eugene, Oregon: Harvest House Publishers.
• Lambert, M. (2015). Ortaçağda dinsel sapkınlıklar, (çev. Erdem Gökyaran). İstanbul: Kabalcı, 2015.
• Landes, R. (1995). Waldo/Waldenses. Medieval France: An Encyclopedia, (ed. William W. Kibler vd.), New York: Garland Publishing, 1835-1836.
• Lerner, R. E. (1989). Waldensians. Dictionary of the Middle Ages, (ed. Joseph R. Strayer), Vol.12, New York: Charles Scribner’s Sons, 508-513.
• Macleod, A. C. (1889). The life and times of Girolamo Savonarola, Edinburgh: James Gemmel.
• Miller, J. H. (2011). After 400 years of the King James version of the Bible. Bloomington: Author House
• Olgun, H. (2005). Katolik Kilisesi’nin endüljans uygulaması ve protestan reformuna etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 18/18-19, 327-346.
• Özkaya, E. (2020). Protestan reformunun öncüsü Jan Hus’un hayatı ve görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.