TWO EARLY BYZANTINE BRONZE LAMPS FROM FETHİYE MUSEUM

Yıl 2023, Sayı: 32, 477 - 484, 19.12.2023

Hüseyin Metin

https://doi.org/10.56597/kausbed.1339688

Öz

Bu çalışmada Fethiye Müzesi’nde sergilenen iki bronz kandil incelenmiştir. Her iki kandil de bronz döküm tekniği ile yapılmıştır. Bronzun içeriğinde %90 bakır, %10 kalay bulunur. Yüksek oranda tercih edilmesinin sebebi bakıra nazaran daha sağlam olması ve bakırın aksine eritildiği zaman kabarcık yapmamasıdır. Kullanım özelliğini kaybeden bronz kandiller eritilip tekrar tekrar kullanılmıştır. Bunun sonucunda günümüze az sayıda gelmelerine neden olmuştur. Dolayısıyla bugün müzelerde sergilenen bronz kandiller, müzelerin en nadide örnekleri arasında sayılırlar.
Değerlendirilen kandillerden birisi Muğla - Köyceğiz Cumhuriyet Savcılığından hibe yolu ile (FK1), diğeri Niyazi Yıldırım’dan müsadere yolu ile müzeye kazandırılmıştır (FK2). Her ikisinin de buluntu yeri belli değildir. Buna karşın eldeki verilerle ikinci örneğin Kaunos’tan ele geçmiş olabileceği düşünülmüştür. Kazı konteksi olmadıkları için her iki kandil de yaygın bir çalışma metodu olan analojik benzer örnekleri vasıtasıyla, erken Bizans Dönemi’ne tarihlendirilmiştir (M.S. 6.-7. Yüzyıl). Bugün Türkiye Müzelerinde sergilenen bronz kandillerin büyük çoğunluğunun da Erken Bizans Döneminden olması dikkati çeker. Bu onların doğrudan dönem için popülerliğini gösterir.

Anahtar Kelimeler

Fethiye Müzesi, Bronz kandil, Kandelabrum, Erken Bizans Dönemi, Kaunos

Teşekkür

Kandilleri çalışmama olanak sağlayan Fethiye Müzesi'nin tüm personeline teşekkür ederim.

Kaynakça

• Atasoy, S. (2005a). Bronze Lamps in the Istanbul Archaeological Museum, Oxford.
• Atasoy, S. (2005b). Haluk Perk Koleksiyonu’ndan Bronz Kandiller, Tuliya I: pp. 193-230.
• Bailey, D. M. (1962). Lamps from Tharros in the British Museum, BSA 57: pp. 35-45.
• Bailey, D. M. (1996). A Catalogue of The Lamps in The British Museum. IV. Lamps of Metal and Stone, and Lampstands. London.
• Bilgi, H. (2004). Byzantine Period/Bizans Dönemi, Anatolia, Cradle of Castings. Anadolu, Dökümün Beşiği (Bilgi Ö. (ed.), İstanbul: 147-174.
• Conze, A., Berlet, O., Philippson, A. & Schhuchhardt, C. (1913). Wasserversorgung und Fr. Graber, Stadt und Landschaft, Altertümer von Pergamon, Vol. I.I, Berlin.
• Gürler, B. (2004). Tire Müzesi Bronz Eserleri/Bronze Objects at Tire Museum, İstanbul.
• Hanfmann, G. M. A. (1962). The Fourth Campaign at Sardis (1961), BASOR 166: pp. 1-57.
• Menzel, H. (1954). Antike Lampen im Römisch – Germanischen Zentralmuseum zu Mainz, Mainz.
• Metin H. & Becks, B. A. P. (2015). Burdur Müzesi Metal Kandilleri, Olba 23: pp. 273-320.
• Metin, H. (2012). Kibyra Kandilleri, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Unpublished Doctoral Dissertation), Erzurum.
• Oren, E. D. (1993). A Christian settlement at Ostrakine in north Sinai, Ancient Churches Revealed (Tsafrir, Y. (ed.), Jerusalem: pp. 305-314.
• Perlzweig, J. (1961). Lamps of the Roman Period First to Seventh Century After Christ, The Athenian Agora Vol. 7, New Jersey.
• Pozo, S. (1997). Lucerna antiguas en bronce de la Baetica: ensayo de clasificación: Tipologia y cronologia, BSA 63: pp. 203-251.
• Rutkowski, B. (1979). Griechiche Kandelaber, The Juvenile Detention Alternatives Initiative 94: 174-222.
• Simpson, S. J. (1996). From Tekrit to the Jaghjagh: Sasanian sites, settlement patterns and material culture in northern Mesopotamia, Continuity and Change in Northern Mesopotamia from the Hellenistic to the Early Islamic Period (Bartl, K. and Hauser, S. R., eds): 87-126.
• Simpson, J. (2005). Christians at Nineveh in Late Antiquity, Nineveh. Papers of the 49th Rencontre Assyriologique Internationale, Part Two, Iraq 67/1: pp. 285-294.
• Spagnolis, M. D. & Carolis, S. E. (1986). Le lucerne di bronzo, Musei Della Biblioteca Apostolica Vaticana, Inventari e Studi 1, Vatican.
• Waldbaum, J. C, (1983). Metalwork from Sardis: The Finds through 1974, Cambridge, Mass, London.