TURİST REHBERLİĞİ ARAŞTIRMALARININ BİBLİYOMETRİK VE GÖRSELLEŞTİRİLMİŞ İNCELEMESİ

Yıl 2024, Sayı: 33, 329 - 343, 11.06.2024

Neşe Çullu Kaygısız

https://doi.org/10.56597/kausbed.1416281

Öz

Bibliyometrik çalışmalar alanın önemini, gelişim eğilimini, gelecekte hangi konuların ne ölçüde çalışılması gerektiğini göstermesi ve alanın gelişimine yol göstermesi açısından değerlidir. Bibliyometrik analiz kullanılan bu araştırmada, turist rehberliği ile ilgili 1984 ve 2023 yılları arasında yayınlanan 1027 çalışmanın kapsamlı, sistematik ve görsel bir özeti sunulmakta ve böylece turist rehberliği alanıyla ilgili araştırmaların başlangıcından bu yana bu alandaki araştırmaların durumu ve eğilimleri dikkate alınmaktadır. Aynı zamanda gelecekteki araştırma gündemine ve turist rehberliği gelişimini ilerletmeye ilişkin bilgiler sunulmaktadır. Bu çalışmada analizde kullanılan literatürün olabildiğince kapsamlı ve kaliteli olmasını sağlamak için literatür verilerinin kaynağı olarak WoS veri tabanı seçilmiştir. Bibliyometrik ağları oluşturmak ve görselleştirmek için ise VOSviewer programından faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda en fazla makalenin 2021 yılında yazıldığı, en çok kullanılan anahtar kelimenin tur rehberi olduğu, en fazla atıf alan ülkenin ABD olduğu, en fazla atıf alan yazarın Wolfram Burgard olduğu, en fazla atıf alan eserin ise robot tur rehberleri ile ilgili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca turist rehberliği ile ilgili makalelerin çoğunluğunun sosyal bilimler alanından sonra bilgisayar bilimi alanında olduğu belirlenmiştir. Bu makale turist rehberliğine ilişkin teorik ve pratik araştırmaları teşvik etmek için araştırmacılara çeşitli bilgiler sağlamaktadır. Araştırmanın, bu alanda çalışacak araştırmacılara yol göstermesi ve alanın entelektüel görünümünü sağlaması açısından önemli etkilere sahip olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Turist Rehberliği, Bibliyometri, VOSviewer

Kaynakça

• Akgöl, Y. & Ayazlar, G. (2021). Turizm ve festival ilişkisine yönelik araştırmaların bibliyometrik haritalandırılması (1975-2020), Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2): 1369-1387.
• Alimanoğlu, Ç. & Çolakoğlu, Ü. (2021). Türkiye’deki turizm rehberliği konulu lisansüstü tez çalışmalarının bibliyometrik profili, Journal of Travel and Tourism Research, 18, 51-67.
• Arıkan Saltık, I. (2020). Turist rehberliği konulu ulusal lisansüstü tezlerin bibliyometrik profili (1989-2018), ÇAKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 45-69.
• Aydın, B. (2017). Yükseköğretim kurulu tez merkezinde (yöktez) yiyecek içecek işletmeciliği alanında kayıtlı bulunan tezlerin bibliyometrik analizi, Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 2(1), 23-38.
• Chen, S., Tian, D., Law, R., & Zhang, M. (2022). Bibliometric and visualized review of smart tourism research, International Journal of Tourism Research, 24(2), 298–307.
• Çamlıbel, Z. (2022). Turizm rehberliği alanında yayınlanan uluslararası makalelerin bibliyometrik analizi: 1984-2022, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10 (3), 2047-2068.
• Çapar, G., Toksöz, D. & Dönmez, B. (2018). turizm rehberliği alanında yapılan akademik çalışmaların incelenmesi, Turist Rehberliği Dergisi, 1(2), 57-73.
• Çokişler, N. (2021). Türkiye’de turizm rehberliği alanyazınının mevcut durumu: Bibliyometrik bir analiz (1980-2020), Turizm Akademik Dergisi, 8 (2), 1-13.
• Demir, H. & Erigüç, G. (2018). Bibliyometrik bir analiz ile yönetim düşünce sisteminin incelenmesi, İş ve İnsan Dergisi, 5 (2), 91-114.
• Dirik, D., Eryılmaz, İ. & Erhan, T. (2023). Post-truth kavramı üzerine yapılan çalışmaların vosviewer ile bibliyometrik analizi, Sosyal Mucit Academic Review, 4(2), 164-188.
• Gazelci, S. C. & Gazelci, M. (2021). Meslek kanunu sonrasında turist rehberliğinin akademik çalışmalara yansıması: bibliyometrik bir analiz, AHBVÜ Turizm Fakültesi Dergisi, 24 (1), 161-176.
• Gökdemir, S. & Göç, A.C. (2021). Türkiye’de turist rehberliği alanında yapılan teknoloji konulu çalışmaların bibliyometrik analiz ile belirlenmesi, Sivas İnterdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 35-49.
• Huang, S., Weiler, B., & Assaker, G. (2015). Effects of interpretive guiding outcomes on tourist satisfaction and behavioral intention, Journal of Travel Research, 54(3), 344–358.
• Isık, C., Aydın, E., Dogru, T., Rehman, A.;,Sirakaya-Turk, E. & Karagöz, D.(2022). Innovation research in tourism and hospitality field: A bibliometric and visualization Analysis. Sustainability, 14, 7889.
• Karagöz, D. & Gürge, M. (2021). Turist rehberliği bilgisinin sistematik analizi, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(4): 2522-2541.
• Kaygalak Çelebi, S. & Kırlar Can, B. (2019). Turizm rehberliği alanında yapılan makalelerin bibliyometrik analizi, International Journal of Contemporary Tourism Research, 3(2), 213-223.
• Khanra, S., Dhir, A., Kaur, P. & M¨antym¨aki, M. (2021). Bibliometric analysis and literature review of ecotourism: toward sustainable development, Tourism Management Perspectives 37, 1-15.
• Ongun, U. (2023). Kırsal turizm ve kırsal kalkınma yayınlarının vosviewer ile bibliyometrik analizi, Journal of Tourism Inteligence and Smartness, 6(2), 79-97.
• Örnek, N. & Karamustafa, K. (2020). Turist rehberliği alanındaki lisansüstü tezlerin bibliyometrik analiz ile değerlendirilmesi (1989-2019), Turist Rehberliği Dergisi, 3(2), 115-138.
• Özsoy, A. & Çokal, Z. (2018). Türkiye’de turist rehberliği alanında yayımlanmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi (1989-2018), 2nd International EMI Entrepreneurship & Social Sciences Congress, 09-11 November 2018, Cappadocia.
• Şahin, S. & Acun, A. (2015). Turist rehberliği alanının bibliyometrik profili (Ulusal turizm kongreleri bildirileri), Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(34), 213-234.
• Thrun, S., Fox, D., Burgard, W. & Dellaert, F. (2001). Robust Monte Carlo localization for mobile robots, Artificial Intelligence 128, 99–141.
• Ülker, P., Ülker, M. & Karamustafa, K. (2023). Bibliometric analysis of bibliometric studies in the field of tourism and hospitality, Journal of Hospitality and Tourism Insights, 6(2), 2023, 797-818.
• Van Eck, N. J., & Waltman, L. (2017). Citation-based clustering of publications using citnetexplorer and vosviewer. Scientometrics, 111(2), 1053–1070.
• Zengin, B. & Atasoy, B. (2021). Turizm rehberliği alanındaki lisansüstü tezlerin bibliyometrik çerçevesi, Alanya Akademik Bakış, 5(1), 143-160.