Some Reflections on Parmenides’ Peri Phuseus

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 1, 1 - 19, 20.03.2024

Hayyam Celilzade

https://doi.org/10.20981/kaygi.1347014

Öz

In this study, we have analyzed Parmenides’ Peri Phuseus, one of the founding texts of Western thought. By focusing on the factors that gave rise to this text of Parmenides, we have examined the initial phase of Ancient Greek philosophy to reveal Parmenides’ organic connection with the thinkers who came before him. We also answered the question of whether ancient Greek philosophy was completely separate from the cosmogonic and mythological phases. We emphasized the connection of the issues Parmenides addressed in his thought with the mythological and cosmogonic phases and we explained Peri Phuseus responds to the questions raised by the mythological and cosmogonic phases. We evaluated some of the interpretations of the Peri Phuseus and revealed how it has been received in different ways over time. We have pointed out that these interpretations, fail to capture what was intended by the writing of the Peri Phuseus. We also emphasized that Parmenides did not write the Peri Phuseus as a mental exercise or to open a new debate on existence. We pointed that Parmenides confronted his interlocutor with concrete solution proposals. In this context, we defended the thesis that the Peri Phuseus is a text containing thoughts that will form the basis of polis life.

Anahtar Kelimeler

Phusis, Arkhe, Parmenid, Peri Phuseus, Logos.

Parmenides’in Peri Phuseus Şiiri Üzerine Bazı Mülahazalar

Öz

Biz bu çalışmamızda batı fikriyatının kurucu metinlerinden olan Parmenides’in Peri Phuseus’unu ele aldık. Parmenides’in bu metnini doğuran etkenler üzerinde durarak Antik Yunan felsefesinin başlangıç evresini Parmenides’in kendisinden önce gelen düşünürlerle organik bağını göstermesi cihetinden irdeledik. Antik Yunan felsefesinin kozmogonik ve mitolojik evreden tamamen ayrı ve onlardan sonra gelen bir düşünme faaliyetine denk gelip gelmediği sorusunu da yanıtladık. Parmenides’in düşüncesine konu edindiği meselelerin mitolojik ve kozmogonik evreyle olan bağı üzerinde durarak, Peri Phuseus’un mitolojik ve kozmogonik evrenin sebep olduğu hangi sorulara yanıt verdiğini anlattık. Parmenides’ten sonra Peri Phuseus eserine yapılmış olan yorumların bazılarını değerlendirerek, Peri Phuseus’un zaman içerisinde nasıl farklı şekillerde alımlandığını ortaya çıkardık. Bu yorumların değerli olmakla birlikte Peri Phuseus’un yazılmasıyla amaçlanan şeyi yakalayamadıklarına değindik. Parmenides’in Peri Phuseus’u zihinsel idman olsun diye yazmadığı veya varlık üzerine yeni bir tartışma açmayı hedeflemediği üzerinde durarak somut çözüm önerileriyle muhatabının karşısına çıktığına işaret ettik. Bu bağlamda Peri Phuseus’un polis yaşamına temel oluşturacak tezler içeren metin olduğunu savunduk.

Anahtar Kelimeler

Phusis, Arkhe, Parmenides, Peri Phuseus, Logos.

Kaynakça

• ADAM, James (2019). Antik Yunan’ın Din Öğretmenleri, (ter: Özgüç Orhan), Pinhan Yay., İstanbul.
• BAŞTÜRK, Efe (2019), Platon’da Politika Düşüncesinin Soykütüğü, Pinhan Yay., İstanbul.
• CİCERO (2018), Tanrıların Doğası, (ter: Çiğdem Menzilcioğlu), Alfa Yay., İstanbul.
• DAĞ, Mehmet (1991), “İslam Felsefesinin Bazı Temel Sorunları Üzerine Düşünceler”, İlahiyat Fakültesi Dergisi, XVI.
• DELONG, Jeremy C (2016), Parmenides’ Theistic Metaphysics, University of Kansas.
• PARMENİDES (2015), Peri Phuseus, (ter: Y. Gurur Sev), Pinhan Yay., İstanbul.
• PETTERS, Francis E (2004), Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü, (ter: Hakkı Hünler), Paradigma Yay., İstanbul.
• POPPER, Karl R (1998), The World Of Parmenides, Essays on the Presocratic Enlightment, Routledge, London.
• RUSSELL, Bertrand (2009), Batı Felsefesi Tarihi, İlkçağ, (ter: Muammer Sencer), Say Yay., İstanbul.
• TARAN, Leonardo (1965), Parmenides, A Text With Translation, Commentar And Critical Essays, Princeton University Press, New Jersey.