Linguistic Analysis on Classical Medical Texts

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 1, 15 - 36, 30.12.2022

Neşe Karaaslan

https://doi.org/10.5281/zenodo.7491531

Öz

When the works written in different fields are examined, the richness of the language they belong to is also revealed. At the same time, these works provide the transfer of knowledge to future generations according to the type of subject they deal with. Based on these points, Kanunçe Fi't-Tıbb, Fikirül'l Münteha Fi Tedbiri'l Merza, Lügat-ı Müşkilât-ı Eczâ, İlm-i Tıbb, Netîcetü'l-Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti'l-Bikriyye, written in the field of medicine in the classical period. The works named , were examined and the compound verbs that were determined were tried to be classified according to their structural features. Thus, by determining how compound verb groups are used and their frequency of use, it is aimed to shed light on the development stages of the Turkish language and to help illuminate the historical course of Turkish.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Turkish, medicine, manuscripts, compound verb, descriptive verbs

Klasik Dönem Tıp Metinleri Üzerine Dil İncelemesi

Öz

Farklı alanlarda yazılan eserler incelendiğinde ait oldukları dilin zenginlikleri de ortaya çıkar. Aynı zamanda bu eserler, işlediği konunun türüne göre gelecek kuşaklara da bilgi aktarımı sağlar. Bu noktalardan hareketle klasik dönem tıp alanında yazılmış Kanunçe Fi’t-Tıbb, Gayetül’l Münteha Fi Tedbiri’l Merza,Lügat-ı Müşkilât-ı Eczâ, İlm-i Tıbb, Netîcetü’l-Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti’l-Bikriyye isimli eserler incelenmiş tespit edilen birleşik fiiller, taşıdıkları yapı özelliklerine göre sınıflandırılmaya çalışılmıştır. Böylece birleşik fiil gruplarının nasıl kullanıldığı ve kullanım sıklığı tespit edilerek hem Türk dilinin gelişme evrelerine ışık tutulmak istenmiş hem de Türkçenin tarihi seyrinin aydınlatılmasına yardımcı olmak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Türkçesi, tıp ilmi, yazma eserler, birleşik fiil, tasvir fiilleri

Kaynakça

• Arı, N. (2022). Kanunçe Fi’t-Tıbb, (Giriş-İnceleme-Çeviri Yazılı Metin-Dizin), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bayat, A. H. (2016).Tıp Tarihi, İstanbul: Üçer Yayıncılık.
• Dinar, T. (2013). Gayetül’l Münteha Fi Tedbiri’l Merza, (İnceleme-Metin-Dizin) Yayımlanmamış Doktora Tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Dinçer Bahadır, Ş. (2016). Netîcetü’l-Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti’l-Bikriyye, (İnceleme-Metin- Dizin),YayımlanmamışDoktora Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ercilasun, A. B. (1984).Kutadgu Bilig Grameri, Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.
• Ergin, M. (1994).Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları.
• Ergin, M. (2009).Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları.
• Ertürk, İ. (2012). İlm-i Tıbb, (Dil İncelemesi-Metin-Dizin-Tıpkı Basım), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak: Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karahan, L. (2009). Türkçede Söz Dizimi, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Korkmaz, Z. (2003). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Ankara: TDK Yayınları.
• Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Ankara: TDK Yayınları.
• Murad, S. (2009). Lügat-ı Müşkilât-ı Eczâ Derviş Siyâhî Lârendevî (Giriş-inceleme-Metin-Dizinler), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tekin, T. (2000). Orhon Türkçesi Grameri, Ankara: Sanat Kitabevi.