ADAY ÖĞRETMENLERİN HİZMET ÖNCESİ EĞİTİM İLE KİŞİSEL MESLEKİ YETKİNLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Sayı: 49, 447 - 466, 30.03.2021

İbrahim Gül , Hakan Süleyman Köse

https://doi.org/10.17498/kdeniz.878708

Cited By: 1

Öz

Öğretmen niteliğinin artırılmasında en önemli unsurlardan birisi hizmet öncesi eğitimin kalitesinin artırılmasıdır. Başarılı bir öğretim elemanı kadrosuna sahip eğitim fakültelerinde, eğitim programlarının etkili uygulanması ve öğretmen adaylarına yeterli düzeyde uygulama imkânı sağlanmasıyla böyle bir kaliteyi yakalamak mümkündür. Kişisel mesleki yetkinlik bireyin kişisel çabaları sonucu elde edilen, hizmet öncesi eğitimle ilişkisi olmasına rağmen daha çok bireyin mesleğini icra ettiği süre içinde kazanılan bilgi ve becerilerdir. Bir bakıma kişinin kendisini mesleki bakımdan yetkin görmesidir. Bu iki kavram bir öğretmenin işini başarılı olarak yerine getirmesinde özel bir öneme sahiptir. Bu çalışmanın amacı aday öğretmenlerin hizmet öncesi eğitime ilişkin algıları ile kişisel mesleki yetkinliklerine ilişkin algılarının ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada Kazu ve Demiralp tarafından geliştirilen (2017) Kişisel-Mesleki Yetkinlikler Algı Ölçeği ile Kozikoğlu ve Senemoğlu’un ( 2018) Hizmet Öncesi Eğitimin Yeterliğine İlişkin Öğretmen Algı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma evrenini Şırnak ilinde 2019-2020 öğretim yılında göreve başlayan aday öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmada küme ve tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri normal dağılım gösterdiği içi parametrik testler kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre aday öğretmenlerin hizmet öncesi eğitimlerine ilişkin algıları iyi düzeyde iken kişisel mesleki yetkinliklerine ilişkin algılarının yetersiz olduğu görülmüştür. Öğretmen görüşleri branş ve sendikalı olma değişkenlerine göre farklılık gösterirken diğer değişkenlere göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Aday öğretmenlerin hizmet öncesi eğitimlerine ilişkin algıları ile kişisel mesleki yetkinliklerine ilişkin algıları arasında ters yönlü yüksek düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Bulgu aday öğretmenlerin hizmet öncesi eğitimlerinin niteliğinin artırılması halinde onların kişisel mesleki yetkinlik ihtiyaçlarının azalacağı biçiminde yorumlanmıştır. Öğretmenlerin kişisel mesleki yetkinliklerinin artırılmasına yönelik önlemler alınması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aday Öğretmen, Hizmet Öncesi Eğitim, Kişisel Mesleki Yetkinlik

INVESTIGATION OF THE PERSONAL PROFESSIONAL COMPETENCIES OF CANDIDATE TEACHERS WITH THE PRE-SERVICE TRAINING

Öz

One of the most important factors in increasing the quality of teachers is to increase the quality of pre-service education. It is possible to achieve such a quality in education faculties with a successful faculty staff, by the effective implementation of education programs and by providing adequate application opportunities to teacher candidates. Personal professional competence is the knowledge and skills acquired as a result of the individual's personal efforts, although it has a relationship with pre-service training, mostly during the period of an individual's profession. In a way, it is a person's self-competence in professional terms. These two concepts are of particular importance in the successful performance of a teacher's job. The aim of this study is to reveal the perceptions of prospective teachers regarding pre-service education and their personal professional competencies. Relational scanning model was used in the research. In the study, Personal-Professional Competencies Perception Scale developed by Kazu and Demiralp (2017) and the Teacher Perception Scale on the Competence of Pre-Service Education by Kozikoğlu and Senemoğlu (2018) were used. The research universe consists of prospective teachers who started to work in the province of Şırnak in the 2019-2020 academic year. stratification and random sampling method was used in the study. Parametric tests were used because the data of the study showed normal distribution. According to the findings of the research, while the perceptions of prospective teachers about their pre-service education are at a good level, it was observed that their perception of their personal professional competencies is insufficient. Teachers' opinions differ according to the variables of being a field teacher and being a member of a union, but they do not differ significantly according to other variables. A high level inverse relationship was found between the prospective teachers' perceptions of their pre-service training and their perceptions of their personal professional competencies. The finding was interpreted as if the quality of pre-service training of prospective teachers is increased, their personal professional competence needs will decrease. It has been suggested to take measures to increase the personal professional competencies of teachers.

Anahtar Kelimeler

Candidate teacher, Pre-service education, Personal professional competence

ПРОВЕРКА ЛИЧНЫХ ПРОФЕССИОНАЛЬНЫХ КОМПЕТЕНЦИЙ И ПРЕДВАРИТЕЛЬНОЙ ПОДГОТОВКИ КАНДИДАТОВ В ПРЕПОДАВАТЕЛИ

Öz

Одним из важнейших факторов для повышения качества знаний учителей, является повышение качества довузовского образования. Достичь такого качества на педагогических факультетах воможно с успешным составом преподавателей, при эффективной реализации образовательных программ и предоставлении адекватных возможностей кандидатам в преподаватели. В каком-то смысле это является профессиональной самокомпетентности человека. Эти две концепции имеют особое значение для успешного выполнения работы учителем. Целью данного исследования является выявление взглядов будущих учителей на предварительное обучение и их личные профессиональные качества. В исследовании использовалась модель реляционного сканирования. В исследовании пользовались шкалой восприятия личных профессиональных компетенций, разработанной Казу и Демиралп (2017) и шкалой Козикоглу и Сенемоглу (2018) по восприятии учителем компетентности доуниверситетского образования. Объектами исследования были кандидаты в преподаватели, которые начали работать в провинции Ширнак в 2019-2020 учебном году. В исследовании использовался метод кластерного и случайного подбора. Были использованы параметрические тесты нормального распределения. Согласно результатам исследования, в то время как восприятие будущих учителей относительно своего предварительного образования находятся на хорошем уровне, было замечено, что их восприятие своих личных профессиональных компетенций является недостаточным. Мнения учителей различаются в зависимости от того, являются ли они членом профсоюза. В других параметрах они одинакового мнения. Была обнаружена связь между восприятием кандидатов в учители со своим предварительным обучением и с личными профессиональными компетенциями. В итоге было установлено, что если качество предпрофессиональной подготовки будущих учителей повышается, тогда имеется риск для снижения их потребностей к личной профессиональной компетентности.

Anahtar Kelimeler

кандидат в преподаватели, довузовское образование, личная профессиональная компетентность

Kaynakça

• Akgeyik T. (2002). İnsan kaynaklarında yetkinlik yönetimi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 52(1);69-89.
• Aksoy, E. (2013). A.B.D (New York), Finlandiya, Singapur ve Türkiye’de öğretmen eğitimindeki dönüşümler (2000-2010). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Alpaydın, Y., Kocabaş, C, Dervişoğulları, M ve Çakır, G., S. (2019). Öğretmenlik eğitiminde kazandırılan yeterliklerin öğretmenlik mesleği ile uyumu: öğretmen görüşlerine dayalı bir karma araştırma, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 49: 17-49, DOI: 10.15285/maruaebd.525252.
• Aytaç, A. ve Er, K., O. (2018). Türkiye’de ve Finlandiya’da hizmet öncesi sınıf öğretmeni yetiştirme programlarındaki öğretmenlik uygulamalarının karşılaştırılması, Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(2), 10-19.
• Bandura, A. (1986). Social foundation of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Barber, M. & Mourshed, M. (2007). How the world’s best-performing school systems come out on top. London: McKinsey and Company.
• Beyhan, N.(1994), İlkokullarda sınıf öğretmeni yetiştiren eğitim yüksekokullarındaki öğretim elemanı ve öğrencilerin ideal bir öğretim elemanının nitelikleri hakkındaki görüşleri ile kendi kurumlarındaki öğretim elemanlarının bu niteliklere uygunluklarının karşılaştırılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Buldu, M. (2014). Öğretmen yeterlik düzeyi değerlendirmesi ve mesleki gelişim eğitimleri planlanması üzerine bir öneri, Milli Eğitim, 204, 114-134.
• Cochran-Smith, M. (2000). The future of teacher education: Framing the questions that matter. Teaching Education, 11(1), 13-24, DOI: 10.1080/10476210050020327.
• Çapri, B., ve Çelikaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), 33–53.
• Çiftçi, H., D. (205). Özel eğitim merkezlerinde Çalışan Öğretmenlerin Mesleki Yetkinlik ve Tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi, Mediterranean Journal of Humanities, 5(1), 221-241. DOI: 10.13114/MJH.2015111378.
• Darling-Hammond, L. (2006). Constructing 21st-century teacher education. Journal of Teacher Education, 57(3), 300–314.
• Doğanay, A., Taş, M. A., Yeşilpınar, M., Yolcu, E., Türkkan, T., B., Sari, M., Karakuş, M., Aybek, B., Sadık, F. ve Akbulut, T. (2015). Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 5 (9), 1-21.
• Erten Gökçe∗ E. ve Demirhan, D. (2005). Öğretmen eğitiminde yenilikçi bir yaklaşım mı yoksa geleneksel bir anlayış mı?, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38 (2), 187-195.
• Gencer, N. (2017). Aday öğretmen yetiştirme programına yönelik aday öğretmen tutum ölçeği’nin geliştirilmesi (aötö): geçerlik ve güvenirlik çalışması, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2, 1771-1797.
• Gül, İ. ve Çelik, Y. (2018). Yeni düzenlemeler bağlamında öğretmenlik uygulaması dersinin Etkililiğinin değerlendirilmesi, Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi, 15(4), 12-31.
• Gül, İ. (2017). The Relationship between Teacher Candidates' Attitudes towards Teacher Credentialing Courses and Instructor Behavior, Universal Journal of Educational Research 5(12):, 2274-2285.
• Gökyer, N. (2012). Öğretmen adaylarının hizmet öncesi eğitimleri sürecinde derslerin işlenişine ilişkin görüşleri, Milli Eğitim Dergisi, 196, 124-141.
• Gündüz, B. ve Çelikkaleli, Ö. (2009). Okul psikolojik danışmanlarında mesleki yetkinlik inancı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,5 (1), 119-133.
• Güneş, F., (2012). Bologna süreci ile yükseköğretimde öngörülen beceri ve yetkinlikler, Journal of Higher Education and Science, 2(1), 1-9.
• Güneş, F. (2012). Bologna süreci ile yükseköğretimde öngörülen beceri ve yetkinlikler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2 (1), 1-9.
• Gürsoy, H. (2003). Öğretmen yetiştirmede sorunlar ve öneriler. Çağdaş Eğitim Dergisi, 28 (299), 28-35.
• Hergüner, G. (1998). 21. yüzyılda eğitimcileri eğitimi ve okul düzeni, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15, 287-294.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kargın, T. ve Bıkmaz, F. H. (2007). Eğitim bilimleri bakış açısıyla eğitim fakülteleri ve akreditasyon çalıştayı, 1-3Mart. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, Yayın No: 204.
• Kavas, A. Büyükgöze, Bugay, İ. (2009). Öğretmen adaylarının hizmet öncesi eğitimlerinde gördükleri eksiklikler ve çözüm önerileri1eri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (1), 13-21.
• Kazu, H. ve Demiralp, D. (2017). Öğretmen adayları için kişisel-mesleki yetkinlikler algı ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23 (3), 425-464.
• Kiraz, E.(2002). Öğretmen adaylarının hizmet öncesi mesleki gelişiminde uygulama öğretmenlerinin işlevi, Eğitim ve Uygulama, 1(2), 183-196.
• Kocyigit, M. and Egmir, E. (2019). Öğretmenlerin hizmet öncesi eğitim deneyimleri: öğretmen yetiştirme üzerine bir analiz . Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(30), 320-346.
• Kozikoğlu İ., Senemoğlu N., (2018).Hizmet öncesi eğitimin yeterliğine ilişkin öğretmen algı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 552-576.
• Kozikoğlu İ., Senemoğlu N., (2018). Mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin karşılaştıkları güçlükler: nitel bir çözümleme, Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(3), 341-371.
• Köknel, Ö., Kurban Ö. ve Güler A. B. (1993). Davranış bilimleri. ruh bilim. İstanbul: Yaylım Matbaası.
• Memduhoğlu, H. B. ve Kayan, M. F. (2017). Öğretmen seçme ve atama uygulaması olarak kamu personeli seçme sınavına (KPSS) ilişkin öğretmen adaylarının algıları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1259-1288.
• Oskay, Ö., Erdem, E, Akkoyunlu, B., Soran, H. ve Yılmaz, A. (2010, Mayıs). Öğretmenlerin öğretme ve öğrenme sürecindeki yeterlikler açısından kendilerini değerlendirme üzerine bir çalışma. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu II, Hacettepe Üniversitesi, Beytepe-Ankara.
• Önder, Namık Kemal (1986). Öğretimde program, ilke ve yöntemler. Konya: Arı Basımevi.
• Özdemir, A. Ş., ve Çanakçı, O. (2005). Okul deneyimi ı dersinin öğretmen adaylarının öğretim-öğrenme kavramlarına ve öğretmen-öğrenci rollerine bakış açıları üzerindeki etkileri. İlköğretim-Online, 4, 1, 73-80.
• Özkan, H. H., Albayrak, M., ve Berber, K. (2005). Öğretmen adaylarının ilköğretim okullarında Yaptıkları öğretmenlik uygulamasının yetişmelerindeki rolü. Milli Eğitim Dergisi, 168, 228-234.
• Senemoğlu, N. (2011). How effective are initial primary teacher education curricula in Turkey: Student teacher faculty and teachers let us know. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 1(1), 35-47.
• Semerci, N. (2004). Öğrenci görüşlerine göre sınıf öğretmenliği derslerinin işleyişi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 Malatya İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi.
• Smith, S. A. (2012). Nurse competence: a concept analysis. International Journal of Nursing Knowledge, 23(3), 172-82. doi: 10.1111/j.2047-3095.2012.01225.
• Şen, H. Ş. ve Erişen Y. (2002). Öğretmen yetiştiren kurumlarda öğretim elemanlarının etkili öğretmenlik özellikleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (1), 99-116.
• Şimşek, H. (2005). Orta öğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 2-26
• Ural, A., Kılıç, İ., (2011) Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yıldız, K. ve Yıldız, S. (2018). Türkiye yükseköğretim yeterlilikleri çerçevesinde pedagojik formasyon eğitimi öğrencilerinin yeterlilikleri, Social Sciences Research Journal, 7(2), 296-314.
• Yüksel, S. (2013). Öğretmen yetiştirmede hesap verebilirlik bağlamında KPSS Sonuçlarının Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 404-420.