SPACE IN AHMET HAŞİM'S POEMS

Yıl 2021, Sayı: 51, 450 - 463, 30.09.2021

Taylan Abiç , Vecihe Solmaz

https://doi.org/10.17498/kdeniz.990082

Öz

Ahmet Haşim is one of the important names of Turkish literature. The poet, who was influenced by the poems of Abdülhak Hamit and Muallim Naci, who were the artists of the Tanzimat, later wrote poems in accordance with the artistic understanding of Servet-i Fünun. French poetry, on the other hand, deeply affects his understanding of art. The poet, who preserved his sense of individual art with his poetry in his own time, published his first poetry book, Lake Hours, in 1921. Later, he wrote Piyale in 1926. Ahmet Haşim, one of the founders of modern Turkish poetry, influenced many artists after him, such as Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Muhip Dıranas and Necip Fazıl Kısakürek. Many studies have been done on the artist's poems and books have been published. At the same time, his individual-oriented understanding of art caused him to be criticized by the artists of the period and the artists who came after him. Especially Haşim's spatial connotations such as "dream pool" are the target of such criticism. Generally, setting is seen as one of the elements of the novel and story. However, the concept of setting has gained a new meaning with various connotations in recent years, but also finds its place in poetry. Setting and people have a mutual interaction. Therefore, the setting and the poet are also in interaction. In Ahmet Haşim's poems, the concept of time is emphasized. On the other hand, there is a question of setting, intertwined with reality and imagination, embodied in poetry outside of time and with time, in Ahmet Haşim's poems. The aim of study is to determine the elements of setting based on Ahmet Haşim's poems and to examine how the elements of space are used in his art. The main purpose of the study is to reveal what the setting means for the poet -with reference to his biography.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Haşim, Modern Turkish Poetry, Setting, Space in Poetry, Utopian Space

ПРОСТРАНСТВО В СТИХАХ АХМЕТА ХАШИМА

Öz

Ахмет Хашим - один из важных представителей турецкой литературы. Поэт, на которого повлияли стихи художников периода Танзимат Абдулхака Хамита и Муаллима Наджи, позже написал стихи в соответствии с художественным пониманием Сервет-и Фюнун. С другой стороны очевидно, что французская поэзия глубоко повлияло на его понимание искусства. Поэт, сохранивший свою индивидуальность с помощью поэзии того времени, в 1921 году опубликовал свой первый сборник стихов “Озёрные часы”. Позже, в 1926 году он написал Пияле. Творчество Ахмета Хашима, одного из основоположников турецкой поэзии, оказали влияние на стихи многих поэтов, таких как Джахит Сытки Таранчи, Ахмет Хамди Танпынар, Ахмет Мухип Диранас и Неджип Фазыл Кисакюрек. стихи Ахмета Хашима исследованы и опубликованы. В то же время его индивидуальное понимание искусства вызвало критику со стороны поэтов того и после него периода. В частности, объектом этой критики стали пространственные коннотации Хашима, такой как “бассейн мечты”. Как правило, пространство рассматривается как один из элементов романа и рассказа. Однако, в последние годы концепция пространства приобрела новое значение с различными коннотациями, а также нашла свое место в поэзии. Место и люди взаимодействуют друг с другом. Следовательно, место и поэт тоже взаимодействуют. В стихах Ахмета Хашима подчеркивается понятие времени. С другой стороны, в стихах Ахмета Хашима присутствует вопрос пространства, переплетенный с реальностью и воображением, воплощенный в поэзии вне времени и во времени.
Цель нижеследующего исследования - определить элементы пространства на основе стихов Ахмета Хашима и изучить, как в нём использованы. Основная цель исследования - раскрыть значение пространства для поэта со ссылкой на его биографию.

Anahtar Kelimeler

Ахмет Хашим, современная турецкая поэзия, пространство, пространство в поэзии, утопическое пространство

AHMET HAŞİM’İN ŞİİRLERİNDE MEKÂN

Öz

Ahmet Haşim, Tük edebiyatının önemli isimlerinden biridir. Önceleri Tanzimat sanatçıları olan Abdülhak Hamit ve Muallim Naci’nin şiirlerinin etkisinde kalan şair daha sonra Servet-i Fünun sanat anlayışına uygun şiirler yazar. Fransız şiiri ise onun sanat anlayışını derinden etkiler. Şiiriyle bireysel sanat anlayışını kendi döneminde koruyan şair ilk şiir kitabı olan Göl Saatleri’ni 1921’de çıkarır. Daha sonra Piyale’yi 1926’da kaleme alır. Modern Türk şiirinin kurucularından biri olan Ahmet Haşim, kendisinden sonra Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Muhip Dıranas ve Necip Fazıl Kısakürek gibi birçok sanatçıyı etkiler Sanatçının şiirleri üzerine birçok çalışma yapılmış ve kitap çıkarılmıştır. Aynı zamanda onun bireysel odaklı sanat anlayışı dönemin sanatçıları ve kendisinden sonra gelen sanatçılar tarafından da tenkit edilmesine neden olur. Özellikle Haşim’in “hayal havuz”u gibi mekânsal çağrışımları bu eleştirilerin hedefidir.
Genellikle mekân, daha çok roman ve hikâye unsurlarından biri olarak görülmektedir. Ancak mekân kavramı son yıllarda çeşitli çağrışımlarla yeniden anlam kazanmakla beraber şiirde de yerini bulur. Mekân ve insan karşılıklı bir etkileşime sahiptir. Dolayısıyla mekân ile şair de etkileşim içindedir. Ahmet Haşim’in şiirlerinde ise zaman kavramı öne çıkarılır. Hâlbuki zaman dışında ve zamanla birlikte şiirde vücut bulan, gerçek ve hayal ile iç içe geçmiş bir mekân meselesi Ahmet Haşim’in şiirlerinde mevcuttur.
Çalışmanın amacı, Ahmet Haşim’in şiirlerinden hareketle mekân unsurlarını tespit etmek ve mekân unsurlarının sanatında nasıl kullanıldığını incelemektir. Mekânın şair için ne anlamlar ifade ettiğini -biyografisinden hareketle- ortaya koymak çalışmanın esas amacıdır.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Haşim, Modern Türk Şiiri, Mekân, Şiirde Mekân, Ütopik Mekan

Kaynakça

• Akyüz, N. (1995). Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri, İstanbul: İnkılap Kitapevi.
• Ayvazoğlu, B. (2002). Ömrüm Benim Bir Ateşti - Ahmet Haşim'in Hayatı Sanatı Estetiği Dramı, istanbul: Ötüken Yayınları.
• Çakmak, S. (2016). 1980 Sonrası Türk Edebiyatında Ütopya- Distopya, Ankara: Hacetttepe Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Haşim, A. (2021). Ahmet Haşim Bütün Şiirleri Piyale, Göl Saatleri ve Kitapları Dışındaki Şiirler( Hazırlayanlar: İnci Enginün, Zeynep Kerman), İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Kaplan, M. (2019a). Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 1, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Kaplan, M. (2019). Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 2, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Kaplan, M. (2020). Şiir Tahlilleri 1 -Tanzimat'tan Cumhuriyet'e, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Korkmaz, R. (2015). Romanda Mekanın Poetiği. Editör Ramazan Korkmaz. Yazınsal Okumalar, İstanbul: Kesit Yayınları.
• Narlı, M. (2014). Şiir ve Mekân Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Şiir- Mekân İlişkisi( 1920-1950), Ankara: Akçağ Yayınları. Özkırımlı, A. (1998). Ahmet Haşim, İstanbul: Toker Yayınları.
• Parlatır, İsmail (2016). Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Ankara: Yargı Yayınevi.
• Reyhanoğulları, G. (2019). "Bin Hüzünlü Haz"- Ahmet Haşim'in "O Belde"si Ütopya mı Poetika mı. Ankara Üniveristesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi, 209-237.
• Usta, G. (2020). Mekan ve Yer Adlarının Kavramsal Açıdan İrdelenmesi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Cominication, 25-30.