ВЕЛАДЕТ-И ХУМАЮН ПО ДВОРЦОВЫМ ТРАДИЦИЯМ

Yıl 2023, Sayı: 58, 49 - 73, 27.06.2023

Semiha Nurdan

https://doi.org/10.17498/kdeniz.1300139

Öz

«Веладет-и Хюмаюн» — это название, используемое для родов, происходящих во дворце. Когда роды проходили во дворце, подготовка к родам и послеродовые торжества также были великолепны. Все церемонии, проводившиеся в Османском дворце по поводу рождения детей султана, были записаны в книгу под названием церемонии Веладет-и Хюмаюн. Объявлялись новости о рождении принцев или султан, которые были членами династии, и раздавались ружейные и ружейные выстрелы, чтобы информировать общественность. Поскольку подготовка родильного зала требовала большого и лихорадочного процесса подготовки, валиде-султан лично позаботился о них. Торжества были встречены с большим воодушевлением не только во дворце, но и в народе. Фактически, были рассмотрены последствия развлечений для публики, и они были продлены еще на несколько дней.
Традиция ведения записей, являющаяся частью государственной традиции Османской империи, дает нам очень важные данные в этом отношении. В этом исследовании мы рассмотрим подготовку к родам на основе информации из пронумерованной тетради TS.MA.d 974. Согласно информации в этой недатированной тетради, мы оценим товары и украшения, доставленные в гарем для Веладет-и Хюмаюн, платья, сшитые для дам, а также подарки и пожертвования, которые давали повитухам и наложницам. В связи с этим будет рассмотрена дородовая и послеродовая подготовка в Османском дворце. Если внимательно присмотреться к дворцовой жизни, то видно, что свадьбы и роды занимают особое место. Особенно когда речь идет об Османском дворце, это великолепие и пышность бросаются в глаза. Стоимость данного препарата будет изучена и будет рассчитана примерная стоимость.

Anahtar Kelimeler

Османское государство, Веладет-и Хумаюн, Гарем, подарок и пожертвование

VELÂDET-I HÜMÂYUN ACCORDING TO PALACE TRADITIONS

Öz

“Velâdet-i Hümâyun” is the name used for births that take place in the palace. When the birth was in the palace, the birth preparation and postpartum celebrations were also magnificent. All the ceremonies held in the Ottoman palace regarding the birth of the sultan's children were recorded in the book under the name of Velâdet-i Hümâyun ceremony. The news of the birth of the princes or sultans, who were members of the dynasty, was announced and gun and rifle shots were fired to inform the public. Since the preparation of the maternity room required a great and feverish preparation process, the valide sultan personally took care of them. Celebrations were greeted with great enthusiasm not only in the palace but also among the people. In fact, the effects of the entertainments on the public were looked at and they were extended for a few more days.
The tradition of keeping records, which is a part of the Ottoman state tradition, provides us with very important data in this regard. In this study, we will deal with the birth preparations based on the information in the TS.MA.d 974 numbered book. According to the information in this undated book, we will evaluate the goods and jewelery delivered to the harem for the Velâdet-i Hümâyun, the dresses made for the ladies, and the blessings and blessings given to the midwife and concubines. In this regard, the prenatal and postnatal preparations in the Ottoman Palace will be examined. When we look closely at the palace life, it is seen that weddings and births have a separate place. Especially when the Ottoman Palace is in question, this magnificence and pomp is in an eye-catching dimension. The cost of this preparation will be examined and an approximate cost will be calculated.

Anahtar Kelimeler

Ottoman, Velâdet-i Hümayun, Harem, Faith, İhsan.

SARAY GELENEKLERİNE GÖRE: VELÂDET-İ HÜMÂYUN

Öz

“Velâdet-i Hümâyun” sarayda gerçekleşen doğumlar için kullanılan isimdir. Doğum sarayda olduğunda, doğum hazırlığı ve doğum sonrası kutlamaları da ihtişamlı olmaktaydı. Osmanlı sarayında padişah çocuklarının doğumlarıyla ilgili yapılan tüm törenler Velâdet-i Hümâyun merasimi adı ile deftere kayıt edilirdi. Hanedan üyesi olan şehzade veya sultanların doğum haberi ilan edilir ve halkı haberdar etmek için top ve tüfek atışları yapılırdı. Loğusa odasının hazırlanması büyük ve hummalı bir hazırlık süreci gerektirdiğinden bunlarla valide sultan bizzat kendisi ilgilenirdi. Kutlamalar sadece sarayda değil aynı zamanda halk arasında da büyük bir coşku ile karşılanırdı. Hatta eğlencelerin halk üzerindeki etkisine bakılıp birkaç gün daha uzatıldığı olmuştur.
Osmanlı devlet geleneğinin bir parçası olan kayıt tutma geleneği bu hususta bize çok önemli veriler sunmaktadır. Bu çalışmada TS.MA.d 974 numaralı defter içerisinde yer alan bilgilerden hareketle doğum hazırlıklarını ele alacağız. Tarihsiz olan bu defterdeki bilgilere göre, Velâdet-i Hümâyun için hareme teslim edilen eşya ve mücevherat, kadınefendi için yaptırılan elbiseler, ebe kadına ve cariyelere verilen inam ve ihsanları değerlendireceğiz. Bu konuda Osmanlı Sarayında yapılan doğum öncesi ve doğum sonrası hazırlıkların ne olduğu hususu incelenecektir. Saray hayatına yakından bakıldığında düğünler ve doğumların ayrı bir yeri olduğu görülmektedir. Özellikle Osmanlı Sarayı söz konusu ise bu ihtişam ve şatafat göz dolduran bir boyuttadır. Yapılan bu hazırlığın maliyetinin ne olduğu irdelenecek ve yaklaşık bir maliyet çıkarılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı, Velâdet-i Hümayun, Harem, İnam, İhsan

Kaynakça

• PAKALIN, M. Zeki. (1993). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. MEB Basımevi. Ankara. C. 3: 587.588.
• BATMAZ, Şakir. (2007). “1297 (1879-1880) Tarihli Bahriye Kânûnnâmesi’ne Göre Osmanlı Devleti’nde Velâdet-i Hümâyûn Kutlamaları”. SDÜ Fen Edebiyat Fak. Dergisi. 15: 14-29.
• UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı. (1988). Osmanlı Devletinin Saray Teşkilâtı. Türk Tarih Kurumu Yay. Ankara.
• KARATEKE, Hakan. (2004). Padişahım Çok Yaşa! Osmanlı Devleti’nin Son Yüzyılında Merasimler. Kitap Yayınları, İstanbul.
• KARACA, Filiz. (2011). “Teşrifat”. DİA. 40: 570-572.
• TARIM ERTUĞ, Zeynep. (2010). “Osmanlı İstanbul’unda Merasim ve Teşrifata Dair Kaynaklar”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18/16: 131-148.
• ULUÇAY, M. Çağatay.(2001). Harem. Türk Tarih Kurumu Basımevi. 4. Baskı, Ankara.
• D’OHSSON, I. M. (1972). “Harem-i Hümâyûn”. Çev. Ayda Düz. Hayat Tarih Mecmuası İlavesi. 2/9: 11-32.
• D’OHSSON, I. M. (1970). XVIII. Yüzyıl Türkiye’sinde Örf ve Adetler. Çev. Zerhan Yüksel. Tercüman 1001 Temel Eser. İstanbul.
• Anonim Osmanlı Tarihi (1099-1116/ 1688-1704). (2000). Haz. Abdulkadir Özcan. Türk Tarih Kurumu Yay. Ankara.
• GENÇ, Nermin. (2021). “Padişah Çocuklarının Doğumu Üzerine Bir İnceleme: Sultan Abdülaziz’in Velâdeti”. Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi. 13: 60-82.
• TEZCAN, Hülya. (2010). “Saray Kıyafetlerinin Hazırlanma Süreci ve Halk Giyiminde Sarayın Rolü”. XVI. Türk Tarih Kongresi. IV/I: 545-551.
• OCAKOĞLU, Nuran. (2018). “Osmanlı Sarayı Kadın Giysileri ve Günümüz Giysi Tasarımına Bir Uyarlama”. Ulakbilge, 6/30: 1537-1548.
• OLGUN, Said. (2018). “Padişahım Çok Yaşa!” Sosyal ve Siyasî Yönleriyle II. Abdülhamid İçin Yapılan Doğum Günü Kutlamaları”. Akademik Bakış. 11/23: 111-137.
• İNALCIK, Halil. (2008). Türkiye’de Tekstil Tarihi Üzerine Araştırmalar. Türkiye İşbankası Kültür Yayınları. İstanbul.