Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin İlköğretim Matematik Öğretmenliği Lisans Programı Hakkındaki Görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 1, 1 - 14, 30.06.2022

Mustafa Akıncı , Mustafa Dübüş

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaokul matematik öğretmenlerinin 2018–2019 öğretim yılında güncellenen ilköğretim matematik öğretmenliği lisans programı hakkındaki görüşlerini belirlemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması olarak tasarlanan bu çalışma, amaçlı rastgele örneklem yöntemine göre belirlenen farklı okullarda görev yapan sekiz matematik öğretmeniyle yürütülmüştür. İlköğretim matematik öğretmenleri ile yapılan görüşmelerde araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış, elde edilen veriler betimsel analiz yapılarak incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda öğretmenler güncellenen lisans programındaki bazı alan bilgisi derslerinin kredi ve saatinin azaltılmasını olumlu bulduklarını ancak lisans programından kaldırılmış olan alan bilgisi derslerinin kaldırılmasını dezavantajlı bulduklarını belirtmişlerdir. Diğer taraftan güncellenen lisans programında özellikle, alan eğitimi derslerinin arttırılmasını çok yararlı bulduklarını, seçmeli derslerin oran ve çeşidinin arttırılmasının mesleki gelişimlerine önemli katkılar sağlayacağını ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

İlköğretim matematik öğretmenliği, lisans programı, öğretmen görüşleri

Middle School Mathematics Teachers' Views on Elementary Mathematics Education Undergraduate Program

Öz

The purpose of this study was to investigate the views of middle school mathematics teachers based on current undergraduate program updated in 2018-2019 academic year. The study which was designed as a case study, one of the qualitative research methods, was conducted with eight in-service middle school mathematics teachers who were identified with purposive random sampling method from different middle schools. Semi-structured interview forms were used in the interviews which are prepared by the researchers. Moreover, the data gathered from the interviews was analyzed by using descriptive analysis. Results suggested that teachers are satisfied with the decrease on the credits and hours of the subject matter knowledge courses in the current undergraduate program. However, they asserted that some retired subject matter knowledge courses should not be removed from the program to ensure teachers’ proficiency. Furthermore, participants stated that increasing the number of pedagogical content knowledge courses would be better and also as they stated it would contribute their career development significantly if the number and variety of elective courses were increased. Finally, the teachers participated in the study appreciated the current undergraduate program.

Anahtar Kelimeler

Middle school mathematics teachers, undergraduate program, teachers’ views

Kaynakça

• Akdemir, A. S. (2013). Türkiye'de öğretmen yetiştirme programlarının tarihçesi ve sorunları. Electronic Turkish Studies, 8(12), 15-28.
• Akar, H. (2016). Durum çalışması. A. Saban & A. Ersoy (Editörler), içinde Eğitimde nitel araştırma desenleri (ss.113-149). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aksu, M., Demir, C. & Sümer, Z. (1998, Eylül) Matematik öğretmenlerinin ve öğrencilerinin matematik hakkındaki inançları. III. Ulusal Fen Bilimleri Sempozyumunda sunulan sözlü bildiri, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Artut, P. D., & Bal A. P. (2005). İlköğretim matematik öğretmenliği lisans programının öğrenciler açısından değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 81-90.
• Ay, H. G. (2004). Eğitim fakültelerinin ilköğretim matematik öğretmenliği son sınıf öğretmen adaylarının alan bilgisi ve mesleki etik açısından gözlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ball, D. L. (1990). The mathematical understandings that prospective teachers bring to teacher education. The Elementary School Journal, 90(4), 449-466.
• Ball, D. L., & Wilson, S. M. (1990). Knowing the subject and learning to teach it: Examining assumptions about becoming a mathematics teacher. (Research Report No.90-7). East Lansing, MI: NCRTL, Michigan State University.
• Ball, D. L., Thames, M. H., & Phelps, G. (2008). Content knowledge for teaching: What makes it special ? Journal of Teacher Education, 59(5), 389-407. Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
• Baumert, J., Kunter, M., Blum, W., Brunner, M., Voss, T., Jordan, A., Klusmann, U., Krauss, S., Neubrand, M., & Tsai, Y-M. (2010). Teachers’ mathematical knowledge, cognitive activation in the classroom, and student progress. American Educational Research Journal, 47(1), 133-180.
• Berg, B. L., & Lune, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Çev. Hasan Aydın). Eğitim Yayınevi.
• Bryan, T. J. (1999). The conceptual knowledge of pre-service secondary mathematics teachers: How well do they know the subject matter they will teach? Issues in the Undergraduate Mathematics of School Teachers: The Journal, 1(January), 1-12.
• Bukova Güzel, E., Elçi, A. N., & Alkan, H. (2006). Matematik öğretmen yeterliliklerinin belirlenmesi. III. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu’nda sunulan bildiri. Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Bütün, M. (2005) İlköğretim matematik öğretmenlerinin alan eğitimi bilgilerinin nitelikleri üzerine bir çalışma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Bütün M., & Baki, A. (2019). İlköğretim Matematik Öğretmeni Adaylarının Matematiği Öğretme Bilgilerinin Gelişimi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(1), 300-322. Cankoy, O. (2010) Mathematics teachers’ topic-specific pedagogical content knowledge in the context of teaching a0, 0! and a ÷ 0. Educational Sciences: Theory & Practice, 10(2), 749-769.
• Carpenter, T. P., Fennema, E., & Franke, M. L. (1996). Cognitively guided instruction: A knowledge base for reform in primary mathematics instruction. The Elementary School Journal, 97(1), 3-20.
• Creswell, J. (2009). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çelik, D., Birgin, O., Aydın, S., Güneş, G., Gürsoy, K., Açıkyıldız, G., Özmen Z. M., Ramazan, G., Güler, M. & Arabacı, D. (2020). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematik öğretmeye hazır olma, öğretmen eğitimi programının tutarlılığı ve etkililiği hakkındaki inançları. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 581-604.
• De Jong, O., & Van Driel, J. (2004). Exploring the development of student teachers’ PCK of the multiple meanings of chemistry topics. International Journal of Science and Mathematics Education, 2(4), 477-491.
• Demir, N., Akbaş, E. E., & Gök, M. (2021). Yenilenen ilköğretim matematik öğretmenliği lisans programı ile ilgili öğretim elemanlarının görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 70-105.
• Demircan, A. (2010). İlköğretim matematik öğretmenliği programındaki alan derslerinin meslekteki kullanılabilirliğine dair öğretmen ve öğretmen adayı görüşleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Erarslan, A. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması üzerine görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi. 3(1), 207-221.
• Gall, M., Borg, W., & Gall, J.P. (1996). Educational research an introduction (6. baskı). USA: Longman Publisher.
• Genç, M. & Akıncı, M. (2019). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının lisans eğitiminde alınan matematik konu alan derslerine ilişkin görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(1), 483-514.
• Gökkurt, B., Şahin, Ö., Soylu, Y., & Soylu, C. (2013). Öğretmen adaylarının kesirlerle ilgili pedagojik alan bilgilerinin öğrenci hataları açısından incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 5(3),719-735.
• Gökçek, T. & Kaya, T. B. (2017). Ortaokul matematik öğretmeni adaylarının bakış açısıyla öğretmenlik mesleği ve lisans eğitiminin niteliği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(1), 131-153.
• Gürbüz, R., Erdem, E. & Gülburnu, M. (2013) Sınıf öğretmenlerinin matematik yeterliklerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(2), 255-272.
• Heid, M. K., Blume, G. W., Zbiek, R. M., & Edwards, B. S. (1998). Factors that influence teachers learning to do interviews to understand students’ mathematical understandings. Educational Studies in Mathematics, 37, 223-249.
• Hill, H. C., Rowan, B. & Ball, D. L. (2005) Effects of teachers’ mathematical knowledge for teaching on student achievement. American Educational Research Journal, 42(2), 371–406.
• Jong De O. & Driel J V (2004) Explorig the development of student teachers’ pck of the multiple meanings of chemistry topics. International Journal of Science and Mathematics Education, 2, 477–491.
• Kahan, J. A., Cooper, D. A., & Bethea, K. A. (2003) The role of mathematics teachers' content knowledge in their teaching: A framework for research applied to a study of student teachers. Journal of mathematics teacher education, 6(3), 223-252.
• Karagöz Akar, G. (2010) Bir matematik öğretmeni ne bilmeli? Alan bilgisi ve alan eğitimi bilgisi arasındaki fark. Boğaziçi Üniversitesi Dergisi, 27(2), 33-47.
• Kaymakcı, K., Keskin, E., & Ev Çimen, E. (2018) Eskişehir ilindeki ilköğretim matematik öğretmenleri ve öğretmen adaylarının lisans eğitiminde aldıkları dersler üzerine görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 3(1), 23-41.
• Kılıç Özmen, Z. (2019). 2018 Sınıf öğretmenliği lisans programının değerlendirilmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 9(2), 521–548.
• Kleickmann, T., Richter, D., Kunter, M., Elsner, J., Besser, M., Krauss, S. & Jürgen, Baumert, J. (2013) Teachers’ content knowledge and pedagogical content knowledge: the role of structural differences in teacher education. Journal of Teacher Education, 64(1) 90–106.
• Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Leitzel, J. R. C. (Ed.). (1991). A call for change: Recommendations for the mathematical preparation of teachers. Washington, DC: Mathematical Association of America.
• MEB (2017) Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri, Ankara: MEB Yayınevi. http://oygm.meb.gov.tr/www/ogretmenlik-meslegi-genel-yeterlikleri/icerik/39 11.10.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Marshall, M. N. (1996). Sampling for qualitative research. Family practice, 13(6), 522-526.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Ed.: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Pigge, F. L. (1978). Teacher Competencies: Need, Proficiency, and Where Proficiency Was Developed. Journal of Teacher Education, 29(4), 70-76.
• Shulman, L. (1986) Paradigms and research programs in the study of teaching: a contemporary perspective. In M, Wittrock (Ed.), Handbook of Research on Teaching. NY: Macmillian Publishing Company.
• Şahin, Ö., Gökkurt, B., Başıbüyük, K., Erdem, E., Nergiz, T. & Soylu, Y. (2013) Matematik ve sınıf öğretmeni adaylarının pedagojik alan bilgilerinin karşılaştırılması. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(4), 693-713.
• Tchoshanov, M. A. (2011) Relationship between teacher knowledge of concepts and connections, teaching practice, and student achievement in middle grades mathematics. Educational Studies in Mathematics, 76, 141-164
• Türkoğlu, A., Öğülmüş S. & Arı R. (2006). Öğretmenlik meslek bilgisi çalışma grubu raporu. Öğretmen Yetiştirme Milli Komitesi Toplantısı.
• Türnüklü, E. B. (2005). Matematik öğretmen adaylarının pedagojik alan bilgileri ile matematik alan bilgileri arasındaki ilişki. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 21, 234-247.
• Üstüner, M. (2004) Geçmişten Günümüze Türk Eğitim Sisteminde Öğretmen Yetiştirme ve Günümüz Sorunları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(7).
• Whittington, D. (2002). 2000 National survey of science and mathematics education: Status of high school mathematics teaching. Horizon Research Inc.
• Yanık, H. B, Bağdat, O., Gelici, Ö., & Taştepe, M. (2016) Göreve yeni başlayan ortaokul matematik öğretmenlerinin karşılaştıkları zorluklar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 13(36), 130-152.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, 10. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, B. Y. (2014). İlköğretim matematik öğretmenliği derslerinin mesleki kullanılabilirliği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• YÖK (1998) Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. 5 Ekim 2018 tarihinde https://www.yok.gov.tr/ sitesinden alınmıştır.
• YÖK (2006) Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. 5 Ekim 2018 tarihinde https://www.yok.gov.tr/ sitesinden alınmıştır.
• YÖK (2018) Öğretmen yetiştirme lisans programları, Programların Güncelleme Gerekçeleri, Getirdiği Yenilikler ve Uygulama Esasları, 5 Ekim 2018 tarihinde https://www.yok.gov.tr/ sitesinden alınmıştır.
• YÖK (2018) Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları, 5 Ekim 2018 tarihinde https://www.yok.gov.tr/ sitesinden alınmıştır.