4. ve 8. Sınıf Matematik Ders Kitaplarının TIMSS Bilişsel Alanlarına Göre Analizi

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: Özel Sayı, 46 - 83, 26.03.2022

Zehra Taşpınar-şener , Ahsen Seda Bulut

Öz

Bu çalışmanın amacı, dördüncü ve sekizinci sınıf düzeyi ders kitaplarında yer alan soruları TIMSS 2019 programı çerçevesinde ele alınan bilişsel alanlara göre analiz etmektir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi ile gerçekleştirilmiştir. Ders kitaplarında bulunan sorular, TIMSS 2019 bilişsel alanları göz önüne alınarak ve birbirlerinden bağımsız olarak sınıflandırılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda, dördüncü sınıf düzeyi matematik ders kitabındaki soruların %42’sinin bilme, %46’sının uygulama ve %11’inin akıl yürütme seviyesinde olduğu belirlenmiştir. Sekizinci sınıf matematik ders kitabında yer alan soruların ise %49’unun bilme, %48’i uygulama ve %3’ünün akıl yürütme seviyesinde olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Bu oranlar ile TIMSS sınavında öğrencilere yöneltilen soruların bilişsel alanlara göre dağılımı kıyaslandığında ise her iki sınıf düzeyindeki ders kitaplarında, bilme ve uygulama seviyesindeki soruların oranı TIMSS araştırmasına göre daha fazla; akıl yürütme seviyesindeki soruların ise daha az olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak her iki sınıf düzeyinde de ders kitaplarının bilme ve uygulama bilişsel becerilerine ağırlık verdiği, üst düzey bilişsel beceri gerektiren akıl yürütmeye yönelik sorulara ise daha az yer verildiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

TIMSS 2019, Matematik Ders Kitabı, Bilişsel alan

An Analysis of the 4th and 8th Grade Mathematics Textbooks by TIMSS Cognitive Domains

Öz

The aim of this study is to analyze the questions in the fourth and eighth grade textbooks according to the cognitive areas addressed within the framework of the TIMSS 2019 program. The research was carried out with document analysis, one of the qualitative research methods. The questions in the textbooks were classified independently by both researchers, taking into account the TIMSS 2019 cognitive domains. In the findings, when we look at the distribution of the questions in the fourth grade mathematics textbook according to cognitive fields, it was determined that 42% was at the level of knowing, 46% was at the level of practice and 11% was at the level of reasoning. On the other hand, 49% of the questions in the mathematics textbook taught at the eighth grade level are at the level of knowing, 48% at the application level and 3% at the reasoning level. When these rates and the distribution of the questions asked to students in the TIMSS exam according to cognitive domains are compared, the ratio of the questions at the knowledge and the application level in the textbooks of both grade levels is higher than the TIMSS research; it was concluded that there were fewer questions at the reasoning level. As a result, it was determined that at both grade levels, textbooks focused on cognitive skills of knowing and application, and there were very few questions about reasoning that require high-level cognitive skills

Anahtar Kelimeler

TIMSS 2019, Mathematics Text Book, Cognitive Domain

Kaynakça

• Ababneh, E., Al-Tweissi, A. & Abulibdeh, K. (2016). TIMSS and PISA impact – the case of Jordan. Research Papers in Education, 31(5), 542-555.
• Aktan, O. (2019). İlkokul matematik öğretim programı dersi kazanımlarının yenilenen Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 1-18.
• Aydın, M. (2016). Uluslararası öğrenci değerlendirmeleri bize ne söyler? E. Yılmaz, M. Çalışkan ve S. A. Sulak (Ed.), Eğitim bilimlerinden yansımalar içinde (ss. 213-226). Konya: Çizgi Kitabevi.
• Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Beaton, A. E. Gonzalez, E. J., Kelly, D. L. & Smith, T. A. (1997). Mathematics Achievement in Middle School Years:IEA’s Third International Mathematics and Science Study (TIMSS). Erişim adresi https://timssandpirls.bc.edu/timss1995i/TIMSSPDF/amtimss.pdf
• Beckmann, S. (2004). Solving algebra and other story problems with simple diagrams: A method demonstrated in grade 4-6 texts used in Singapore. The Mathematics Educator, 14(1), 42-46.
• Bilican, S., Demirtaşlı, R. N. & Kilmen, S. (2011). The attitudes and opinions of the students towards mathematics course: The comparison of TIMSS 1999 and TIMSS 2007. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1277-1283.
• Böge, H. & Akıllı, R. (2019). Ortaokul ve imamhatip ortaokulu matematik 8 ders kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Bulut A. S. (2016). TIMSS sınavının öğretmen görüşleri açısından incelenmesi. 1st Internatıonal Academic Research Congress (INES), 3-5 Kasım. 2016, 2585-2592. Antalya, Erişim adresi https://books.inescongress.com/publication-ines-2016-full-text-book-2.html
• Bütüner, S. Ö. & Güler, M. (2017). Gerçeklerle yüzleşme: Türkiye’nin TIMSS matematik başarısı üzerine bir çalışma. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 161-184.
• Cai, J. (1995). A cognitive analysis of U.S and Chinese students’ mathematical performance on tasks involving computation, simple problem solving, and complex problem solving. Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
• Creswell, J. W. & Miller, D. W. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory into Practice, 39(3), 124-130.
• Çilingir, E. & Dinç-Artut, P.(2016). 4. Sınıf TIMSS 2011 matematik soruları ile matematik ders kitabındaki soruların bilişsel alanlara göre incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 11(21),79-94.
• Delil, H. (2006). An analysis of geometry problems in 6-8 grades Turkish mathematics textbooks. Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Deli̇l, A., Özcan, B. & Işlak, O. (2020). İlkokul matematik dersi öğretim programı kazanımlarının TIMSS-2019 değerlendirme çerçevesine göre analizi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 270-282.
• Fan, L., Zhu, Y. & Miao, Z. (2013). Textbook research in mathematics education: Development status and directions. ZDM: The International Journal on Mathematics Education, 45(5), 633-646.
• Gürlen, E., Demirkaya, A. & Doğan, N. (2019). Uzmanların PISA ve TIMSS sınavlarının eğitim politika ve programlarına etkisine ilişkin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (52), 287-319.
• Güner, N., Sezer, R. & Akkuş-İspir, O. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin TIMSS hakkındaki görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 11-29.
• İncikabi, L. (2012). After the reform in Turkey: A content analysis of SBS and TIMSS assessment in terms of mathematics content, cognitive domains, and item types. Education as Change, 16(2), 301-312.
• İncikabı, L. & Hartono, T. (2013). A comparative analysis of ratio and proportion problems in Turkish and the US middle school mathematics textbooks. Journal of Kirsehir Education Faculty, 14(1), 1-15.
• İncikabı, L., Mercimek, O., Ayanoğlu, P., Aliustaoğlu, F. & Tekin, N. (2016). Ortaokul matematik dersi öğretim programı kazanımlarının TIMSS bilişsel alanlarına göre değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 15(4), 1149-1163.
• İncikabı, L. & Tjoe, H. (2013). A comparative analysis of ratio and proportion problems in Turkish and the US middle school mathematics textbooks. Journal of Kirsehir Education Faculty, 14(1), 1-15.
• İpek, J., Yılmaz-Turgut, G. & Tunga, Y. (2016). Matematik öğretmen adaylarının PISA ve TIMSS sınavları hakkındaki görüşleri. International Journal of Innovative Research in Education, 3(1), 32-41.
• Kayapınar, A., Şahin N., Erdem G. & Şentürk-Leylek B. (2019). İlkokul matematik 4.sınıf ders kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Kılıç, H., Aslan-Tutak, F. & Ertaş, G. (2014). TIMSS merceğiyle ortaokul matematik öğretim programındaki değişiklikler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 129-141.
• Korkmaz, H. (2004). Fen ve teknoloji eğitiminde alternatif değerlendirme yaklaşımları. Ankara: Yeryüzü Yayınevi.
• Kul, Ü., Sevimli, E. & Aksu, Z. (2018). A comparison of mathematics questions in Turkish and Canadian school textbooks in terms of synthesized taxonomy. Turkish Journal of Education, 7(3), 136-155.
• Kulm G. & Capraro R. M. (2008). Textbook use and student learning of number and algebra ideas in middle grades. G. Klum (Ed.), Teacher knowledge and practice in middle grades mathematics in (pp. 255-272). Rotterdam, The Netherlands: Sense.
• Li, Y. (2000). A comparison of problems that follow selected content presentations in American and Chinese mathematics textbooks. Journal for Research in Mathematics Education, 31, 234-241.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2018). Matematik dersi öğretim programı. Erişim adresi http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=329
• Martin, M. O., & Kelly, D. L. (1998). TIMSS technical report. Erişim adresi https://timssandpirls.bc.edu/isc/publications.html
• Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. (2nd Ed.). USA: SAGE Publications.
• Mullis, I. V., & Martin, M. O. (2017). TIMSS 2019 assessment frameworks. Erişim adresi http://timssandpirls.bc.edu/timss2019/frameworks/
• Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Foy, P., Kelly, D. L. & Fishbein, B. (2020). TIMSS 2019 International Results in Mathematics and Science. Boston College, TIMSS & PIRLS International Study Center.
• Reys, B. J. & Reys, R.E. (2006). The development and publication of elementary mathematics textbooks: Let the Buyer Beware! Phi Delta Kappan, 87(5), 377-384.
• Suna H.E., Şensoy S., Parlak B., & Özdemir E. (2020). TIMSS 2019 Türkiye ön raporu. Erişim adresi https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_12/10175514_TIMSS_2019_Turkiye_On_Raporu_.pdf
• Stein, M.K., Remillard, J. & Smith, M.S. (2007). How curriculum influences student learning. In F. K. Lester, Jr., (Ed.), Second handbook of research on mathematics teaching and learning (319–369). Information Age.
• Şişman, M., Acat, M. B., Aypay, A. & Karadağ, E. (2011). TIMSS 2007 ulusal matematik ve fen raporu 8. sınıflar. Ankara: EARGED Yayınları.
• Theisen, G. L. & Boakari, F. M. (1983). The underachievement of cross-national studies of achievement. Comparative Education Review, 27(1), 46-68.
• Yıldırım, A., Özgürlük, B., Parlak, B., Gönen, E., & Polat, M. (2016). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen bilimleri ön raporu 4. ve 8. sınıflar. Erişim adresi https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_06/23161945_timss_2015_on_raporu.pdf
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin.