İlkokulda Sosyal Katılım Becerileri Üzerine Durum Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 1, 653 - 700, 30.04.2023

Vedat Aktepe , Pelin Eren

Öz

Bu araştırma, ilkokulda sosyal katılım becerisine ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu belirlenirken, amaçlı örneklem yöntemlerinden ölçüt örneklemeden yararlanılmış, bir ilkokulda görev yapan sınıf öğretmenleri ile çalışma yapılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak veriler toplanmış, betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucuna göre, öğretmenler sosyal katılım kavramını sosyal hayata katılma, sosyalleşme, toplumda kabul görme, birlikte çalışma, yaparak yaşayarak öğrenme, kendini ifade etme, bir arada yaşama ve topluma uyum sağlama şeklinde tanımlamışlardır. Öğrencilerin sosyal katılım becerilerini öğretmenler çoğunlukla yetersiz bulmaktadır. Öğrencilerin kendinden ve ailesinden kaynaklan sebepler başta olmak üzere, teknoloji bağımlılığı, zamanın kısıtlı oluşu, imkânsızlıklar maddi sorunlar, müfredat yoğunluğu ve eğitimden çok öğretime ağırlık verilmesi gibi nedenler sosyal katılım becerisinin önündeki engeller olarak görülmektedir. Sosyal katılım becerisinin okullarda geliştirilmesine yönelik olarak; aktif katılıma yönelik sosyal, sanatsal ve spor faaliyetlerinin yapılmasını, öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine göre sorumluluk verilerek motivasyon ve özgüvenlerinin arttırılmasını ve okul ortamlarının sosyal katılım faaliyetlerine uygun olarak tasarlanmasını öğretmenler önermektedir.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, Sosyal katılım becerisi, Sınıf öğretmeni, öğrenci

A Case Study on Social Participation Skills at Primary School

Öz

This research was conducted to determine the views of primary school teachers on social participation skills at primary school. As one of the qualitative research designs, case study was used in the research. While determining the study group of the research, criterion sampling, one of the purposeful sampling methods, was used, and the study was conducted with primary school teachers working at a primary school. Data were collected through a semi-structured interview form and analyzed with descriptive analysis method. According to the results of the research, the teachers defined the concept of social participation as participating in social life, socialization, social acceptance, collaboration, learning by doing, self-expression, living together and adapting to a new community. The reasons such as technology addiction, time constraints, financial problems, curriculum density and emphasis on teaching rather than training, especially the reasons stemming from the students themselves and their families, are seen as some obstacles to social participation skills. In order to improve social participation skills at schools, teachers recommend doing social, artistic and sports activities for active participation, increasing students’ motivation and self-confidence by giving them responsibility according to their interests and abilities, and designing school environments in accordance with social participation activities.

Anahtar Kelimeler

Primary school, Social participation skill, Primary school teacher, Student

Kaynakça

• Adler, R.P. & Goggin, J. (2005). What do we mean by civic engagement? Journal of Transformative Education, 3(3), 236-253. https://doi.org/10.1177/1541344605276792
• Akçay, H. ve Kapıcı H.Ö. (2016). Hayat bilgisi dersi öğretim programı ve temel beceriler. (Editör: S. Güven ve S. Kaymakçı). Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (112-133). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Alabaş, Ç. (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programlarında (1968-2018) sosyal katılım becerisinin yerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Altunay, E., Oral, G. ve Yalçınkaya, M. (2014). Eğitim kurumlarında mobbing uygulamalarına ilişkin nitel bir araştırma. Sakarya University Journal of Education, 4(1), 62-80. https://doi.org/10.19126/suje.37750
• Baştürk, S. ve Taştepe, M. (2013). Evren ve örneklem. (Editör: S. Baştürk), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (129-159), Vize Yayıncılık.
• Berg, B. L. (2001). Qualitative research methods for the social sciences (4th ed.). Nedham Heights: USA.
• Bogdan, R.C. ve Biklen, S.K. (2007). Qualitative research for education (Fifth edition). Pearson education.
• Browne, M.N. & Keeley, S.M. (2006). Asking the right questions: A guide to critical thinking. Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
• Butchart, S., Handfield, T. & Restall, G. (2009). Using Peer Instruction to teach Philosophy, Logic and Critical Thinking. Teaching Philosophy 32(1), 1-40.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Carusi, A. (2003). Taking philosophical dialogue online. Discourse: Learning and Teaching in Philosophical and Religious Studies, 3(1), 95-156. https://doi.org/10.5840/discourse20033114
• Chapin, J. R. (2006). Elementary social studies: A practical guide. (6th Ed.). Pearson Education.
• Chen, H.F. & Cohn, E.S. (2003) Social participation for children with developmental coordination disorder. Physical & Occupational Therapy In Pediatrics, 23(4), 61-78. https://doi.org/10.1080/J006v23n04_05
• Çelikkaya, T. (2011). Sosyal bilgiler programında yer alan becerilerin kazandırılma düzeyi: öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 969-990.
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Celepler Matbaacılık.
• Garrote, A. (2017). The relationship between social participation and social skills of pupils with an intellectual disability: A study in inclusive classrooms. Frontline Learning Research, 5(1), 1-15. http://dx.doi.org/10.14786/flr.v5i1.266
• Gerring, J. (2007). Case study research: Principles and practices. Cambridge University Press.
• Gillis, A. (2019). Reconceptualizing participation grading as skill building. Teaching Sociology, 47(1), 10–21. https://doi.org/10.1177/0092055X18798006
• Gonzalez, M.T., Hartig, T., Patil, G.G., Martinsen, E.W. & Kirkevold, M. (2011) A prospective study of group cohesiveness in therapeu tic horticulture for clinical depression. Int J Ment Health Nurs, 20(2), 119-129. https://doi.org/10.1111/j.1447-0349.2010.00689.x
• Hill, M., Davis, J., Prout, A. & Tisdall, K. (2004) Moving the participation agenda forward. Children and Society, 18(2), 77–96. https://doi.org/10.1002/chi.819
• Hoskins, B., Janmaat, J.G. & Villalba, E. (2012). Learning citizenship through social participation outside and inside school: an international, multilevel study of young people’s learning of citizenship. British Educational Research Journal, 38(3), 419-446. http://dx.doi.org/10.1080/01411926.2010.550271
• Howie, L.D., Lukacs, S.L., Pastor, P.N., Reuben, C.A., Mendola, P. (2010). Participation in activities outside of school hours in relation to problem behavior and social skills in middle childhood. Journal of School Health. 80(3), 119-125. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2009.00475.x
• Karatekin, K., Kuş, Z.. ve Merey, Z. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre sorunlarının çözümünde sosyal katılımları. İlköğretim Online, 13(2), 345-361.
• Knott, G., & Bannigan, K. (2013). A Critical Review of the approved mental health professional role and occupational therapy. British Journal of Occupational Theraphy, 76(3), 118-126. https://doi.org/10.4276/0308022 13x13627524435108
• Lai, K. (2012).Assessing participation skills: online discussions with peers, Assessment & Evaluation in Higher Education, 37(8), 933-947, https://doi.org/10.1080/02602938.2011.590878
• Law, M. (2002). Participation in the occupations of everyday life. The American Journal of Occupational Therapy, 56(6), 640-649. https://doi.org/10.5014/ajot.56.6.640
• Lee S.M., Burgeson C.R., Fulton J.E. & Spain C.G. (2007). Physical education and physical activity: results from the School Health Policies and Programs Study 2006. Journal of School Health, 77(8), 435- 463. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2007.00229.x
• Macdonald, J. (2004). Developing competent e-learners: The role of assessment. Assessment & Evaluation in Higher Education, 29(2), 215-226. https://doi.org/10.1080/0260293042000188483
• McMillan, J.H. (2004). Educational research: Fundematals for the consumer. (Fourth Edition). USA: Pearson Education, Inc.
• McMillan, J. H. & Schumacher, S. (2006). Research in education: Evidence-based inquiry. Pearson Education.
• Merriam, S.B. (2015). Nitel araştırma, desen ve uygulama için bir rehber. (Çeviri Editörü: S. Turan), Nobel Akademik Yayıncılık.
• MEB (2018a). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul 1, 2 ve 3. Sınıflar), Ankara. http://mufredat.meb.gov.tr adresinden 28.11.2021 tarihinde alınmıştır.
• MEB (2018b). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar), Ankara. http://mufredat.meb.gov.tr adresinden 29.11.2021 tarihinde alınmıştır.
• Meerah, T.S.M., Halim, L. & Nadeson, T. (2010). Environmental citizenship: What level of knowledge, attitude, skill and participation the students own? Procedia Social and Behavioral Sciences, 2(2), 5715–5719. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.933
• Memişoğlu, H. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal katılıma ilişkin görüşleri, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(19), 621-640, https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.9782
• Mutluer, C. (2013). Sosyal bilgiler programlarında yer alan beceriler hakkında sosyal bilgiler öğretmen görüşleri: İzmir Menemen örneği. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(7), 355-362. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5236
• Nichols, S. (2007) Children as citizens: literacies for social participation. Early Years, 27(2), 119-130. https://doi.org/10.1080/09575140701425217
• Önal, G. ( 2012). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının toplumsal katılımla ilgili haklarının kullanımına ilişkin görüşleri [Yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Öztürk, M. ve Mutlu, N. (2017). Sosyal bilgiler ve tarih derslerinde beceri ve değerleri ne kadar öğretiyoruz? Sakarya University Journal of Education, 7(3), 552-563. https://doi.org/10.19126/suje.328256
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (Third Edition). California: Sage Publications.
• Prout, A. (2001) Representing children: reflections on the Children 5–16 Programme. Children & Society, 15, 193–201. https://doi.org/10.1002/chi.667
• Punch, K. F. (2011). Sosyal araştırmalara giriş, nitel ve nicel yaklaşımlar. (Çeviri: D. Bayrak, H.B. Arslan, Z. Akyüz), Siyasal Kitabevi.
• Samancı, O., Ocakçı, E. & Seçer, İ. (2018). Developing scale for determining the social participation skills for children and analyzing its psychometric characteristics. International Education Studies, 11(6), 92-98. https://doi.org/10.5539/ies.v11n6p92
• Senemoğlu, N. (1994). Okulöncesi eğitim programı hangi yeterlikleri kazandırmalıdır? Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 21-30
• Sever, I. (2021). Sosyal bilgiler dersinin temel becerileri. (Editör: V. Aktepe, M. Gündüz, N. Kurtdede Fidan ve E. Yalçınkaya). Kuramdan Uygulamaya Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (22-45), Pegem Akademi Yayıncılık.
• Sinnema, G. (1992). Youths with chronic illness and disability on their way to social and economic participation: A health-care perspective. Journal of Adolescent Health, 13(5), 369-371. https://doi.org/10.1016/1054-139X(92)90030-F
• Sömen, T. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğrencilere sosyal katılım becerisi kazandırma durumları [Doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Sömen, T. ve Bilgili, A.S. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğrencilere sosyal katılım becerisi kazandırma durumları. 12(33), 403-426, https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.12616
• Stanley, M. (2010). Çocuk ve beceri. Ekinoks Yayıncılık.
• Şahin, Ü. (2020). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin sosyal katılım becerisi kazanma durumlarının incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Şahin, S. ve Polat, O. (2012). Türkiye’de ve dünyadaki gelişmiş ülkelerde çocuk katılım hakkı algısının ve uygulamalarının karşılaştırılması. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(1), 275-282.
• Taneri, A. (2021). 2018 hayat bilgisi öğretim programının yetkinlikler, beceriler, kavramlar ve kazanımlar yönünden incelenmesi. (Editör: V.Aktepe ve M.Gündüz), Kuramdan Uygulamaya Hayat Bilgisi Öğretimi kitabı içinde (60-87). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Taşkıran, C., Baş, K. ve Bulut, B. (2016). Sosyal bilgiler dersinin kendine özgü becerilerinin kazandırılma düzeyi. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 1-19.
• Tisdall, E. & Davis, J. (2004) Making a difference? Bringing children’s and young people’s views into policy-making, Children and Society, 18(2), 131–142.
• Thompson, G., Buch, R. & Kuvaas, B. (2016). Political skill, participation in decision-making and organizational commitment. Personnel Review, 46(4), 740-749.
• Uzunkol, E. (2021). Hayat bilgisi öğretiminde temel beceri öğretimi. (Editör: V.Aktepe ve M.Gündüz), Kuramdan Uygulamaya Hayat Bilgisi Öğretimi kitabı içinde (60-87). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Webber, M., & Fendt Newlin, M. (2017). A review of social participation interventions for people with mental health problems. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 52, 369–380. https://doi.org/10.1007/s00127-017-1372-2
• Yağar, F. ve Dökme, S. (2018). Derleme niteliksel araştırmaların planlanması: araştırma soruları, örneklem seçimi, geçerlik ve güvenirlik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Zhang, S., Jiang, H., & Carroll, J.M. (2011). Integrating online and offline community through facebook. International Conferance on Collabration Technologies ans Systems, Philedadelpih, 23-27 May, 569-578.