Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Anlattıkları Sürpriz Kutu Hikayeleri

Yıl 2019, Cilt: 27 Sayı: 5, 1865 - 1874, 15.09.2019

Nilay Dereobalı , Mihriban Özcan

https://doi.org/10.24106/kefdergi.2801

Öz

Bu araştırma okul öncesi dönem çocuklarının yapı-landırılmamış materyallerle anlattıkları hikayelerin içeriğini incelemek için yapılmıştır. Çocukların anlattıkları hikayelerin içeriğinin incelenmesi amacıyla durum çalışması kullanılmış-tır. Araştırmaya 36-66 ay grubundan 18 çocuk katılmıştır. Veri toplama aracı olarak içinde çeşitli yapılandırılmamış materyallerin bulunduğu “Sürpriz Kutu” kullanılmıştır. Veri-ler görüşme tekniği ile toplanmıştır. Araştırmaya katılan 18 çocuktan 11’inin hikayeyi bitiremediği ve bir hikaye örgüsü kurgulamadığı görülmüştür. Anlatılan hikayelerde yaş ile hikaye karmaşıklığı arasında bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ayrıca aynı sürpriz kutu içeriği kullanmalarına rağmen ço-cuklar hikayelerini farklı bir tema etrafında oluşturarak, kendi cinsiyetleriyle özdeşleşen hikaye içeriği anlatmışlardır. 

Anahtar Kelimeler

Hikaye anlatımı, okul öncesi dönem, yapılandırılmamış materyal

Surprise Box Stories Told by Preschool Children

Öz

This research has been conducted to investigate the content of stories that preschool children have told with unstructured materials. A case study has been used to exam-ine the contents of the stories the children told. A group of 18 children aged between 36-66 months has participated in the research. "Surprise Box" is used as a data collection tool in which various unstructured materials are stored. The data has been collected by interviewing technique. It has been observed that 11 of the 18 children who participated in the research could not finish the story and construct a story arc. It has been determined that there is a relationship between age and story complexity in the narrated stories. Despite using the same surprise box contents, the children have told the stories associated with their own genders, creating a story around a different theme. 

Anahtar Kelimeler

Early childhood, storytelling, unstructured material

Kaynakça

• Akmeşe, P. P. (2015). Çocuklarda öykülemenin gelişimi ve dilin değerlendirilmesinde kullanımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 16, 293-305.
• Alışkan, E. E., ve Güneyli, A. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin Türkçe dil etkinliklerine ilişkin görüşleri: Lefkoşa örneği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4, 348-371.
• Broström, S. (2002). Children tell stories. European Early Childhood Education Research Journal, 10, 85-97.
• Dereobalı, N., ve Özcan, M. (2018). Erken çocukluk döneminde yapılandırılmamış materyallerle hikaye oluşturmanın önemi. Dil Dergisi, 169, 51-65.
• Erdoğan, N. I., ve Akay, B. (2015). Okul öncesi eğitimde hikaye okuma ve öğretmen sorularının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 34-46.
• Fekonja‐Peklaj, U., Marjanovič‐Umek, L., & Kranjc, S. (2010). Children’s storytelling: The effect of preschool and family environment. European Early Childhood Education Research Journal, 18, 55-73.
• Gönen, M., Ünüvar, P., Bıçakçı, M., Koçyiğit, S., Yazıcı, Z., Orçan, M., Aslan, D., Güven, G., ve Özyürek, A. (2010). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin dil etkinliklerini uygulama biçimlerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniver-sitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 23-40.
• Güder, S. Y., ve Yıldız, T. G. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların toplumsal cinsiyet algılarında ailenin rolü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 424-446.
• Gündüz Şentürk, S., ve Dereobalı, N. (2015). Examination of the picture story books published for preschool children in terms of social gender streotype. Recep Efe, Irina Koleva, İsa Gürebal (Ed.). Developments in educational sciences (s. 541-560). Sofia: St. Kliment Ohridski University Press.
• Işıtan, S., ve Turan, F. (2014). Çocuklarda dil gelişiminin değerlendirilmesinde bir anlatı analizi yaklaşımı olarak öykü anlatımı. Journal of Educational Sciences & Practices, 13, 105-124.
• Kablan, Z. (2011). Öğrenme- öğretim ilke ve stratejileri. Öğretim ilke ve yöntemleri (Bölüm 4).
• file:///C:/Users/busr/Downloads/C2.renme-retimlkeVeStratejileri.pdf
• Köseler, F. (2009). Okul öncesi öykü ve masal kitaplarında toplumsal cinsiyet olgusu. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Küntay, A. C. (2002). Development of the expression of indefiniteness: Presenting new referents in Turkish picture-series Stories. Discourse Processes, 33, 77-101.
• Marjanovic-Umek, L., Kranjc, S., & Fekonja, U. (2002). Developmental levels of the child's storytelling. Education Resources Information Center. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED468907.pdf
• M.E.B. (2013). Okul öncesi eğitim programı. Ankara: M.E.B. Basımevi.
• Murphy, P. A. (2009). Oyun çocuğun gıdasıdır. (İ. D. Erguvan Sarıoğlu, Çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Senechal, M. (1997). The differential effect of storybook reading on preschoolers' acquisition of expressive and recep-tive vocabulary. Journal of Child Language, 24, 123-138.
• Shapiro, L. R., & Hudson, J. A. (1991). Tell me a make-believe story: Coherence and cohesion in young children's picture-elicited narratives. Developmental Psychology, 27, 960-974.
• Soyer, A. Ç. (2009). Okul öncesi dönem çocuk hikâye kitapları: Stereotipler ve kimlikler. Mehmet Akif Ersoy Üniver-sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 13-27.
• Umek, L. M., Fekonja, U., Kranjc, S., & Musek, P. L. (2003). The impact of reading children's literature on language development in the preschool child. European Early Childhood Education Research Journal, 11, 125-135.
• Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The developmental of higher psychological processes. Cole, M., John-Steiner, V., Scribner, S., Souberman, E. (Ed.). Cambridge Massachusetts. London, England: Harvard University Press. http://ouleft.org/wp-content/uploads/Vygotsky-Mind-in-Society.pdf
• Wiseman, A. (2011). Interactive read alouds: Teachers and students constructing knowledge and literacy together. Early Childhood Education Journal, 38, 431-438.